คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

ปริมาณและคุณสมบัติทางชีวภาพของสารสคอพอเลตินจากพืชและการประยุกต์ใช้ควบคุมการเจริญของเชื้อจุลินทรีย์ก่อโรคในพืช

คำหลัก : สคอพอเลติน ยอบ้าน การสกัดสาร การทำบริสุทธิ์

ผู้วิจัย : เขมมิการ์ โขมพัตร

ผู้ร่วมวิจัย : สรัญญา ช่วงพิมพ์, สาวิตรี เขมวงศ์, ปริยากร ฤทธิสุนทร, อภิญญา สุราวุธ, นพวรรณ นิลสุวรรณ, ธารทิพย์ ภาสบุตร, ทิพวรรณ กันหาญาติ, มะโนรัตน์ สุดสงวน, กาญจนา ศรีไม้, บุษราคัม อุดมศักดิ์, วิมลวรรณ วัฒนวิจิตร, เยาวภา สุขพรมา และฐิติกร พรหมบรรจง

หน่วยงาน : สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 8 ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรสตูล ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรสงขลา สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช กองวิจัยและพัฒนาวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวและแปรรูปผลิตผลเกษตร และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช ไสใหญ่

ปี: 2564

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 65 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          สคอพอเลตินเป็นสารพฤษเคมีที่พบในพืชบางชนิดได้ถูกสกัดและนำมาทดสอบปรับใช้ส่งเสริมกระบวนการผลิตพืชครั้งแรกในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่างของประเทศไทย จากการสำรวจพืชในท้องถิ่นจำนวน 18 ชนิด พบยอบ้าน (Morinda citrifolia L.; noni) มีปริมาณสารสคอพอเลตินสูงที่สุดเฉลี่ย 393.27+ 165.42 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัมน้ำหนักผลแห้ง การสกัดและแยกสารสคอพอเลตินจากผลยอบ้าน ด้วยวิธี maceration ด้วย ethanol โครมาโตกราฟีแบบคอลัมน์ด้วยซิลิกาเจล ชะด้วยส่วนผสมของเอทิลอะซิเตท และเฮกเซน (0 - 60 เปอร์เซ็นต์v/v) ต่อด้วย 2 เปอร์เซ็นต์เมทานอลในไดคลอโรมีเทน สารที่แยกได้เป็นผลึกสีเหลือง การตรวจสอบด้วยวิธี Thin Layer Chromatography (TLC) ยูวีสเปกตรัม Nuclear Magnetic Resonance (1H NMR และ 13C-NMR) และวิธี Fourier Transform Infrared Spectroscopy (FT-IR) เปรียบเทียบกับสคอพอเลตินมาตรฐานพบว่า สารประกอบที่แยกออกมาเป็นสารประกอบเดียวกันหรือสารประกอบที่แยกได้ คือ สคอพอเลติน ศึกษาฤทธิ์ทางชีวภาพของสคอพอเลติน พบว่า 1) ที่ความเข้มข้น 1,000 มิลลิกรัม/ลิตร สามารถต้านการเจริญของเชื้อรา 7 ชนิด โดยมีเปอร์เซ็นต์การยับยั้งมากกว่า 50 แต่ยับยั้งเชื้อแบคทีเรียได้เล็กน้อย 2) มีฤทธิ์เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ โดยผลการสอบ เปรียบเทียบกับกรดแอสคอบิก ให้ค่า lc50 (DPPH) 0.6 และ 0.01 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร ตามลำดับ และ 3) เป็นสารชักนำความต้านทาน (elicitor) โดยสามารถกระตุ้นแอคติวิตี้ของเอนไซม์และการสะสมโมเลกุลส่งสัญญาณที่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิต้านทานในต้นยาสูบ ได้แก่ เอนไซม์ฟินิลอะลานีนแอมโมเนียไลเอส เอนไซม์กลูคาเนสเอนไซม์เปอร์ออกซิเดส กรดซาลิซิลิก และกรดแอบไซซิก การนำสารสคอพอเลตินมาประยุกต์ใช้ควบคุมโรคพืช พบว่าที่ระดับความเข้มข้น 1,000 ppm ช่วยลดความเสียหายจากโรคแอนแทรกโนสในมะม่วงและโรคใบจุดในคะน้าได้ โดยมีผลใกล้เคียงกับการใช้สารชีวภัณฑ์หรือสารเคมีภัณฑ์
          ผลจากงานวิจัยนี้บ่งชี้ว่าสคอพอเลตินที่สกัดจากผลยอบ้านมีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญของเชื้อรา, กำจัดอนุมูลอิสระและชักนำความต้านทานของพืช นอกจากนี้ยังช่วยลดระดับความรุนแรงของโรคในพืชทดสอบได้ ดังนั้นสคอพอเลตินจึงเป็นตัวเลือกที่มีแนวโน้มน่าสนใจสำหรับนำมาสกัดนำสารพฤกษเคมีที่มีประสิทธิภาพสูงจากพืชท้องถิ่นต้นทุนต่ำไปใช้สนับสนุนกระบวนการผลิตทางการเกษตรให้กับเกษตรกรไทยในอนาคต

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 25 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 27-12-2567

แจ้งไฟล์หาย