คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการให้ผลผลิตไม้ผลเศรษฐกิจ

คำหลัก : ทุเรียน มังคุด จักรกลการเรียนรู้ โมเดลการทำนาย สมการถดถอยโลจิสติค

ผู้วิจัย : นวลมณี พรหมนิล

ผู้ร่วมวิจัย : สุรพงษ์ ประสิทธิ์วัฒนเสรี, กฤษณา แสงดี, นครินทร์ทิพย์ พุทธสิทธิ์, วีรศักดิ์ ขุนชำนาญ, ธีรภัทร ธรรมไชยางกูร, สุวิชา อ่อนเฉียบ, เกษมศักดิ์ ผลากร, ยรรยง พันธ์พฤกษ์, สุมิตร วิลัยพร, วลัยภรณ์ ชัยฤทธิไชย และนรีรัตน์ ชูช่วย

หน่วยงาน : ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทสและการสื่อสาร

ปี: 2564

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 46 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ในการศึกษาวิเคราะห์ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับผลผลิตทุเรียน มังคุด มะม่วง สับปะรด ลำไย และเงาะเพื่อจัดทำโมเดลทำนายระดับการให้ผลผลิตดำเนินการเก็บรวบรวมข้อมูลจากเกษตรกรในพื้นที่จังหวัดจันทบุรี ระยอง ตราด ฉะเชิงเทรา ปราจีนบุรี สระแก้ว เพชรบุรี ประจวบคีรีขันธ์ เชียงใหม่ เชียงราย ลำพูน และสุราษฎร์ธานี ระหว่างปี 2559 – 2564 เลือกใช้โมเดลการเรียนรู้ของเครื่องแบบมีการฝึก (Supervised Machine Learning) ดำเนินการประเมินปัจจัยที่ส่งผลต่อระดับการให้ผลผลิต 3 ระดับ (น้อย ปานกลาง และมาก) โดยวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติคเพื่อทำนายความน่าจะเป็นในการให้ผลผลิตอยู่ในระดับใด จำนวนชุดข้อมูลที่ใช้ทั้งหมดจำนวน 1,470 ชุดข้อมูล พบว่าปัจจัยที่มีผลต่อระดับการให้ผลผลิตทุเรียนอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติที่ระดับ 0.01 คือ อุณหภูมิใต้ทรงพุ่ม ปริมาณฝน และอุณหภูมิสูงสุด โมเดลการทำนายระดับการให้ผลผลิตทุเรียน คือ Logit = 0.35อุณหภูมิใต้ทรงพุ่ม + 0.13ปริมาณฝน - 0.4อุณหภูมิสูงสุด มีค่าความถูกต้องของการทำนายร้อยละ 71 ปัจจัยที่มีผลต่อระดับการให้ผลผลิตมังคุดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 คือ อุณหภูมิใต้ทรงพุ่ม ความชื้นใต้ทรงพุ่ม ความสูงต้น และปริมาณฝน โมเดลการทำนายระดับการให้ผลผลิตมังคุด คือ Logit = -0.19อุณหภูมิดิน + 0.35อุณหภูมิใต้ทรงพุ่ม - 0.05ความชื้นใต้ทรงพุ่ม - 0.01ความสูงต้น + 0.17ปริมาณฝน มีค่าความถูกต้องของการทำนาย 77.11 เปอร์เซ็นต์ ปัจจัยที่มีผลต่อระดับการให้ผลผลิตมะม่วงอย่างมีนัยสำคัญที่ระดับ 0.05 คือ ลักษณะเนื้อดิน การระบายน้ำของดิน ความอุดมสมบูรณ์ของดิน ระดับความเป็นกรดด่างของดิน ความชื้นสัมพัทธ์ในบรรยากาศ ความสูงต้น ความกว้างทรงพุ่ม อุณหภูมิสูงสุด และอุณหภูมิต่ำสุด โมเดลทำนายระดับการให้ผลผลิตมะม่วง จังหวัดฉะเชิงเทรา คือ Logit = 0.66เนื้อดิน + 0.78ระบายน้ำของดิน + 1.10ระดับความเป็นกรดด่างของดิน + 0.16ความชื้นสัมพัทธ์ในบรรยากาศโมเดลทำนายระดับการให้ผลผลิตมะม่วง จังหวัดปราจีนบุรี คือ Logit = 0.22 ความชื้นสัมพัทธ์ในบรรยากาศ + 0.02ความสูงต้น -0.01ความกว้างทรงพุ่ม + 1.01อุณหภูมิสูงสุด – 1.07อุณหภูมิต่ำสุด และโมเดลทำนายระดับการให้ผลผลิตมะม่วง จังหวัดสระแก้ว คือ Logit = 1.60ระบายน้ำของดิน + 1.09ความอุดมสมบูรณ์ของดิน มีค่าความถูกต้องของการทำนาย 62%, 26% และ 51.5% ตามลำดับ ปัจจัยที่มีผลต่อระดับการให้ผลผลิตสับปะรดอย่างมีนัยสำคัญที่ระดับ 0.05 คือ ลักษณะดิน การระบายน้ำของดิน และดัชนีความเข้มของสีใบ โมเดลทำนายระดับการให้ผลผลิตสับปะรดจังหวัดเพชรบุรี คือ Logit = 2.60ระบายน้ำดิน + 0.26ดัชนีสีใบ และโมเดลทำนายระดับการให้ผลผลิตสับปะรด จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ คือ Logit = 2.76เนื้อดิน + 3.63ระบายน้ำดิน – 0.29ดัชนีสีใบ มีค่าความถูกต้องของการทำนาย 59% และ 72% ตามลำดับ ปัจจัยที่มีผลต่อระดับการให้ผลผลิตลำไยอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติที่ระดับ 0.01 คือ อุณหภูมิดิน และดัชนีความเข้มของสีใบ โมเดลการทำนายระดับการให้ผลผลิตลำไย คือ Logit = 0.03อุณหภูมิดิน + 0.03ดัชนีความเข้มของสีใบ มีค่าความถูกต้องของการทำนายร้อยละ 79.58 และปัจจัยที่มีผลต่อระดับการให้ผลผลิตเงาะอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติที่ระดับ 0.01 คือ ความอุดมสมบูรณ์ของดิน อุณหภูมิดิน และดัชนีความเข้มของสีใบ โมเดลการทำนายระดับการให้ผลผลิตเงาะ คือ Logit = 2.29ความอุดมสมบูรณ์ของดิน – 0.07อุณหภูมิดิน + 0.30ดัชนีความเข้มของสีใบ และมีค่าความถูกต้องของการทำนายร้อยละ 76 สามารถนำไปพัฒนาระบบบริการสารสนเทศร่วมกับข้อมูลภาพถ่ายดาวเทียมเพื่อทำนายผลผลิตไม้ผลเศรษฐกิจแก่เกษตรกร เจ้าหน้าที่ และผู้สนใจต่อไป

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 19 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 05-02-2568

แจ้งไฟล์หาย