คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

อิทธิพลของการจัดการดินปุ๋ยต่อสมดุลของธาตุอาหารพืชในการผลิตข้าวโพดข้าวเหนียวในสภาพพื้นที่ดินเหนียว-ร่วนเหนียว

คำหลัก : ข้าวโพดข้าวเหนียว สมดุลธาตุอาหาร ดินเหนียว-ร่วนเหนียว

ผู้วิจัย : กิตจเมธ แจ้งศิริกุล

ผู้ร่วมวิจัย : สมฤทัย ตันเจริญ, ปิยะนันท์ วิวัฒน์วิทยา, ณัฐพงศ์ ศรีสมบัติ และอนันต์ ทองภู

หน่วยงาน : กองวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร

ปี: 2561

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 8 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          ศึกษาผลของการจัดการดินและปุ๋ยต่อสมดุลของธาตุอาหารพืชในการผลิตข้าวโพดข้าวเหนียวในสภาพพื้นที่ดินเหนียว-ร่วนเหนียว ณ อ.ท่าม่วง จ.กาญจนบุรี ในปี 2559 - 2561 เพื่อเป็นแนวทางในการจัดการดินและปุ๋ย ในพื้นที่ปลูกข้าวโพดข้าวเหนียวที่เหมาะสม และรักษาศักยภาพของดินในการผลิตข้าวโพดอย่างยั่งยืน วางแผนการทดลองแบบ Split plot มี 6 ซ้ำ ปัจจัยหลัก คือ การจัดการเศษซากพืช (ต้น+ใบข้าวโพด) ได้แก่ 1) นำเศษซากพืชออก 2) ไถกลบเศษซากพืช ปัจจัยรอง คือ การจัดการดิน ปุ๋ย ได้แก่ 1) ไม่ใส่ปุ๋ย 2) ใส่ปุ๋ยเคมีตามค่าวิเคราะห์ดินอัตรา 20-10-5 กิโลกรัมN-P2O5-K2Oต่อไร่ 3) ใส่ปุ๋ยอินทรีย์มูลวัว อัตรา 3,000 กิโลกรัมต่อไร่ และ 4) ใส่ปุ๋ยเคมีครึ่งอัตราตามค่าวิเคราะห์ดิน 10-10-5 กิโลกรัมN-P2O5-K2Oต่อไร่ ร่วมกับการใส่ปุ๋ยอินทรีย์มูลวัว อัตรา 1,500 กิโลกรัมต่อไร่
          ผลการทดลองพบว่า การนำเศษซากพืชออกและการไถกลบเศษซากพืชทำให้การเจริญเติบโต ผลผลิตคุณภาพผลผลิต การดูดใช้ธาตุอาหารของข้าวโพดข้าวเหนียว และสมบัติทางเคมีของดินไม่แตกต่างกันทางสถิติ แต่ทำให้สมดุลของธาตุอาหารพืชแตกต่างกันทางสถิติ โดยการนำเศษซากพืชออกทำให้ปริมาณไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียมสูญหายออกไปจากพื้นที่หรือมีค่าขาดดุล แต่ในขณะที่การไถกลบเศษซากพืช ถึงแม้จะไม่มีการใส่ปุ๋ย ก็ส่งผลให้สมดุลของธาตุอาหารมีค่าเกินดุลทุกกรรมวิธี และเมื่อมีการใส่ปุ๋ยเคมีหรือปุ๋ยอินทรีย์ก็จะทำให้สมดุลของธาตุอาหารในพื้นที่มีค่าเกินดุลเพิ่มมากขึ้น นอกจากนี้ยังพบว่าการไถกลบเศษซากพืชทำให้ปริมาณอินทรียวัตถุฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์และโพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ในดินมีแนวโน้มสูงขึ้น
          เมื่อพิจารณาการจัดการปุ๋ยด้วยวิธีต่างๆ พบว่า การใส่ปุ๋ยอัตรา 10-10-5 กิโลกรัมN-P2O5-K2Oต่อไร่ ร่วมกับใส่มูลวัว 1,500 กิโลกรัมต่อไร่ และการใส่มูลวัว อัตรา 3,000 กิโลกรัมต่อไร่ ส่งผลให้ผลผลิต สมดุลธาตุอาหารและการดูดใช้ธาตุอาหารพืชของข้าวโพดข้าวเหนียวสูงขึ้น เมื่อเปรียบเทียบกับกรรมวิธีที่ไม่ใส่ปุ๋ยและกรรมวิธีที่ใส่ปุ๋ยอัตรา 20-10-5 กิโลกรัมN-P2O5-K2Oต่อไร่สำหรับการใส่ปุ๋ยอินทรีย์มูลวัวในช่วงปีแรกนั้น พบว่าผลผลิตและการดูดใช้ธาตุอาหารพืชของข้าวโพดข้าวเหนียว ต่ำกว่าการใส่ปุ๋ยเคมีร่วมกับปุ๋ยมูลวัวและใส่ปุ๋ยเคมีเพียงอย่างเดียว เมื่อพิจารณาผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร์ (VCR) นั้น พบว่า การใส่ปุ๋ยเคมีอัตรา 20-10-5 กิโลกรัมN-P2O5-K2Oต่อไร่ และไถกลบเศษซากพืช แม้ว่าจะให้ผลผลิตต่ำกว่าการใส่ปุ๋ยอัตรา 10-10-5 กิโลกรัมN-P2O5-K2Oต่อไร่ร่วมกับใส่มูลวัว 1,500 กิโลกรัมต่อไร่ แต่ให้ผลตอบแทนคุ้มค่าแก่การลงทุนมากที่สุด

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 2 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 23-05-2568

แจ้งไฟล์หาย