คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การพัฒนารูปแบบระบบการปลูกพืชให้เหมาะสมกับพื้นที่ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่าง

คำหลัก : ระบบการปลูกพืช เศรษฐกิจพอเพียง

ผู้วิจัย : สำราญ สะรุโณ

ผู้ร่วมวิจัย : บรรเทา จันทร์พุ่ม,ไพโรจน์ สุวรรณจินดา,นลินี จาริกภากร,ปัทมา พรหมสังคหะ,สาริณีย์ จันทรัศมี,ไพเราะ เทพทอง,มนิตย์ แสงทอง,สุชาติ ไชยพันธ์,ชอ้อน พรหมสังคหะ,บุรัตน์ เหมือนยอด,อาอีฉ๊ะ ใบละจิ,สุภาค รัตนสุภา,อุไรวรรณ สุกด้วง,สมใจ จีนชาวนา,ปรีดา หมวดจันทร์,เสาวนีย์ ชูวิโรจน์ อริยธัช เสนเกตุ,เกียรติศักดิ์ ชุนไกร,พันธ์ศักดิ์ อินทรวงศ์,สัมพันธ์ เกตุชู,สุมณฑา ชนะเลิศเพ็ชร,ศรินณา ชูธรรมธัช,อุดร แสงเจริญ,วิชัย ใจภักดี,สุรพล จันทร์เรือง

หน่วยงาน : ศูนย์วิจัยและพัมนาการเกษตรพัทลุง สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตร เขตที่ 8 สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดพังงา

ปี: 2553

ประเภทผลงาน: รายงานความก้าวหน้า

จำนวนผู้อ่าน: 139 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การพัฒนารูปแบบระบบการปลูกพืชให้เหมาะสมกับพื้นที่ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่างมีวัตถุประสงค์เพื่อหารูปแบบการจัดกระบวนการผลิตพืชผสมผสานตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงที่เหมาะสมกับภูมิสังคมที่เกิดจากการผสมผสานระหว่างเทคโนโลยีสมัยใหม่กับภูมิปัญญาท้องถิ่นของครัวเรือนเกษตรกร และพัฒนาครัวเรือนเกษตรกรต้นแบบการปลูกพืชตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง โดยใช้แนวทางการวิจัยเชิงบูรณาการแบบองค์รวม (Holistically Integrative Research) ดำเนินการในพื้นที่จังหวัดพัทลุงและสงขลา ระหว่างปี 2551-2553
          ผลการวิจัยพบว่า การจัดกระบวนการผลิตพืชผสมผสานตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงให้ประสบความสำเร็จจำเป็นจะต้องมีการสร้างวาทกรรม "4 เสาหลักสู่ความพอเพียง" ได้แก่ "หัวใจพอเพียง" "ภูมิปัญญาภิวัฒน์พอเพียง" "9 พืชผสมผสานพอเพียง" และ "ดำรงชีพพอเพียง" เพื่อเป็นแนวทางในการสร้างรูปแบบที่เหมาะสมในการพัฒนาระบบการผลิตพืช โดยกุญแจที่จะนำไปสู่ความสำเร็จในการพัฒนา จะต้องจัดทำแปลงต้นแบบระบบปลูกพืชในไร่พร้อมๆ กับการจัดกระบวนการเคลื่อนไหวทางสังคมโดยการจัด "เวทีวิจัยสัญจร" ให้มีการแลกเปลี่ยนภูมิปัญญาระหว่างเกษตรกรกับเกษตรกรและนักวิจัยในไร่นาเกษตรกรหมุนเวียนเดือนละครั้ง การสร้างอัตลักษณ์ ความเป็นตัวตนของเกษตรกร ผู้นำการสร้างแปลงต้นแบบการปลูกพืชตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง การจัดกระบวนการเผยแพร่ผลงานและข้อมูลข่าวสารสู่สาธารณะ การจัดกิจกรรมและค่ายพัฒนาพฤติกรรมเพื่อเพิ่มทุนมนุษย์และทุนทางสังคม ซึ่งผลจากการพัฒนาดังกล่าวทำให้เกษตรกรมี "หัวใจพอเพียง" คือ เกิดความตั้งใจที่ใช้ชีวิตตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง จากการส่งเสริมการเรียนรู้และน้อมนำพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมาเป็นหลักในการดำเนินชีวิต มีการปลูกพืชผสมผสานที่เพียงพอกับความต้องการตามแนวทาง "9 พืชผสมผสานพอเพียง" คือ มีการปลูกพืช 9 กลุ่มพืช ได้แก่ กลุ่มพืชรายได้ พืชอาหาร พืชสมุนไพรเพื่อสุขภาพ พืชสมุนไพรกำจัดศัตรูพืช พืชอาหารสัตว์ ไม้ใช้สอย พืชอนุรักษ์ดินและน้ำ พืชอนุรักษ์พันธุกรรม และพืชพลังงาน
          ผลจากการดำเนินงานทำให้เกษตรกรสามารถพัฒนาการผลิตพืชได้เพิ่มขึ้นจาก 22 ชนิด เป็น 58 ชนิด หรือเพิ่มขึ้น 36 ชนิด เกษตรกรมี "ภูมิปัญญาภิวัฒน์พอเพียง" คือ พัฒนาเทคโนโลยีที่เหมาะสมกับภูมิปัญญาท้องถิ่นหลายภูมิปัญญา เช่น การป้องกันกำจัดแมลงศัตรูมะระด้วยกับดักกาวเหนียว การป้องกันกำจัดศัตรูถั่วฝักยาวด้วยสารสกัดจากพืช การใช้ปุ๋ยเคมีและปุ๋ยอินทรีย์ในการปลูกข้าว มันเทศ แตงกวา แตงโม ข้าวโพดหวาน ยางพารา การปลูกพืชต่างระดับ 4 ชั้น ในสวนยางพารา และบริเวณบ้าน และการจัดการสวนยางพารา พืชผักและกระชายดำแบบอินทรีย์ ผลจากการพัฒนาได้ทำให้เกิด "การดำรงชีพพอเพียง" คือ สามารถเกิดความพอเพียงในการดำรงชีพเพิ่มขึ้น

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 63 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 16-08-2563

แจ้งไฟล์หาย