คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

พันธุ์มันสำปะหลังเพื่อผลผลิตและคุณภาพสูงสาหรับอุตสาหกรรม

คำหลัก :
ผู้วิจัย : ประพิศ วองเทียม
ผู้ร่วมวิจัย :
หน่วยงาน :
ปี: 2565
ประเภทผลงาน: รายงานผลสัมฤทธิ์
จำนวนผู้อ่าน: 30 ครั้ง
บทคัดย่อ (Abstract)

          มันสำปะหลังเป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของประเทศไทย สร้ำงรำยได้ให้แก่ประเทศจำกกำรส่งออกผลิตภัณฑ์มันสำปะหลังเป็นอันดับ 1 ของโลก มูลค่ำปีละ 5-9 หมื่นล้ำนบำท โดยหัวมันสำปะหลังสดจะเข้ำสู่กระบวนกำรแปรรูปเป็นมันเส้น มันอัดเม็ด และแป้งมัน ก่อให้เกิดอุตสำหกรรมต่อเนื่อง เช่น อุตสำหกรรมอำหำร อุตสำหกรรมอำหำรสัตว์ สำรให้ควำมหวำน ผงชูรส กระดำษ และสิ่งทอ รวมทั้งใช้เป็นวัตถุดิบเพื่อผลิตพลังงำนทดแทน และผลิตภัณฑ์รักษ์สิ่งแวดล้อม ในปี 2564 ประเทศไทยมีพื้นที่เก็บเกี่ยวมันสำปะหลัง 10.4 ล้ำนไร่ ผลผลิตรวม 35.09 ล้ำนตัน และผลผลิตเฉลี่ย 3.37 ตันต่อไร่ ซึ่งผลผลิตไม่เพียงพอต่อควำมต้องกำรของอุตสำหกรรมแปรรูปมันสำปะหลัง จึงมีกำรนำเข้ำจำกต่ำงประเทศปีละหลำยล้ำนตัน กำรปลูกมันสำปะหลังของประเทศไทยส่วนใหญ่ปลูกในเขตอำศัยน้ำฝน ผลผลิตจึงผันแปรและขึ้นอยู่กับปริมำณน้ำฝนของแต่ละปี และกำรใช้พื้นที่ปลูกอย่ำงต่อเนื่องทุกปี ไม่มีช่วงพักเพื่อปรับปรุงบำรุงดิน ทำให้ดินเสื่อมโทรมลง ผลผลิตเฉลี่ยต่อไร่จึงค่อนข้ำงต่ำ นอกจำกนี้ รำคำปัจจัยกำรผลิตและค่ำจ้ำงแรงงำนที่สูงขึ้นในปัจจุบัน ทำให้เกษตรกรมีต้นทุนกำรผลิต มันสำปะหลังสูงขึ้น รวมทั้งเกิดกำรระบำดของโรคใบด่ำงมันสำปะหลังในแหล่งปลูกที่สำคัญ ทำให้ผลผลิตลดลง ส่งผลให้เกษตรกรมีควำมเสี่ยงในกำรผลิตและมีโอกำสขำดทุนสูง เพื่อแก้ไขปัญหำดังกล่ำว กรมวิชำกำรเกษตรจึงได้จัดทำโครงกำรวิจัยและพัฒนำพันธุ์มันสำปะหลังเพื่อผลผลิตและคุณภำพสูงสำหรับอุตสำหกรรม โดยมีวัตถุประสงค์ 1) พัฒนำพันธุ์มันสำปะหลังสำหรับอุตสำหกรรม ให้ได้พันธุ์ที่ให้ผลผลิตสูงและแป้งสูง เพื่อเพิ่มผลผลิตต่อไร่และเหมำะสมกับสภำพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไปโดยไม่ต้องลงทุนเพิ่ม 2) พัฒนำพันธุ์มันสำปะหลังให้มีลักษณะต้ำนทำนต่อโรคใบด่ำงมันสำปะหลัง รวมทั้งให้ผลผลิตสูงและมีปริมำณแป้งสูง และพัฒนำพันธุ์มันสำปะหลังที่มีควำมต้ำนทำนแมลงหวี่ขำวยำสูบ เพื่อแก้ไขปัญหำโรคใบด่ำงมันสำปะหลัง 3) พัฒนำพันธุ์มันสำปะหลังให้ได้พันธุ์ที่มีปริมำณอะมิโลสสูงไม่น้อยกว่ำ 25% สำหรับอุตสำหกรรมแป้งดัดแปร ดำเนินกำรในปี 2565 – 2567
          ผลกำรดำเนินงำนในปี 2565 พบว่ำ 1) ได้สำยพันธุ์มันสำปะหลังลูกผสมปี 2560 จำนวน 3 สำยพันธุ์ ได้แก่ CMR60-23-12 CMR60-110-38 และ OMR60-45-2 ที่มีผลผลิตและแป้งสูง โดยให้ผลผลิตแป้งสูงกว่ำหรือใกล้เคียงพันธุ์ระยอง 5 ซึ่งจะนำไปทดลองในขั้นตอนกำรเปรียบเทียบในไร่เกษตรกรตอไป และ 2) ได้พ่อแม่พันธุ์มันสำปะหลังจำนวน 82 พันธุ์/สำยพันธุ์ ที่มีลักษณะทำงจีโนไทป์ของกำรสร้ำงอะมิโลสที่ตำแหน่งยีน GBSSI แบบ homozygous dominant (WxWx) และ heterozygous (Wxwx) จำกกำรคัดเลือกด้วยดีเอ็นเอเครื่องหมำย F2-RN และ F4-RN 3) ได้เมล็ดลูกผสมมันสำปะหลังชุดปี 2565 จำนวน 3,819 เมล็ด ที่คำดว่ำจะควำมต้ำนทำนโรคใบด่ำงมันสำปะหลัง ที่จะนำเข้ำสู่กระบวนกำรปรับปรุงพันธุ์ในขั้นตอนต่อไป 4) ได้พันธุ์มันสำปะหลัง จำนวน 12 พันธุ์/สำยพันธุ์ ได้แก่ CMR64-180-01, TME B419, MPER 229, MPAR 161, MPER 496, MPAR 156, MPER 546, MPER 315, MPER 552, MPAR 18, MPER 370(5) และ MBRA 77 ที่มีอัลลีลต้ำนทำนโรคใบด่ำงมันสำปะหลังในเครื่องหมำย S12_7926132 และ/หรือS12_7926163 และทดสอบกับไพรเมอร์ของเครื่องหมำยต้ำนทำนโรคใบด่ำงมันสำปะหลังอื่นๆ อีก 9 เครื่องหมำยและ 5) ได้เครื่องหมำยสนิปส์ จำนวน 5 เครื่องหมำย ได้แก่ S12_4926383 S12_4926397 S12_4926402 S12_4945762 และ S13_17595774 ที่สัมพันธ์กับลักษณะผลผลิตมันสำปะหลัง และเครื่องหมำยสนิป 19starch ที่สัมพันธ์กับลักษณะแป้งสูง ซึ่งผลกำรดำเนินงำนที่ได้ในปี 2565 จะนำเข้ำสู่กำรทดลองในปี 2566 ต่อไป
URL Reference :
(ดาวน์โหลด: 15 ครั้ง)
ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 30-04-2567
แจ้งไฟล์หาย