คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

อนุกรมวิธานเพลี้ยจักจั่นมะม่วง (Hemiptera: Cicadellidae) ในประเทศไทย

คำหลัก : อนุกรมวิธาน เพลี้ยจักจั่นมะม่วง Cicadellidae

ผู้วิจัย : เกศสุดา สนศิริ

ผู้ร่วมวิจัย : จารุวัตถ์ แต้กุล, ยุวรินทร์ บุญทบ, สุนัดดา เชาวลิต, ชมัยพร บัวมาศ, อิทธิพล บรรณาการ และจอมสุรางค์ ดวงธิสาร

หน่วยงาน : กลุ่มกีฏและสัตววิทยา สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช

ปี: 2561

ประเภทผลงาน: รายงานความก้าวหน้า

จำนวนผู้อ่าน: 11 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          เพลี้ยจักจั่น (leafhopper) จัดอยู่ในวงศ์ Cicadellidae อันดับย่อย Auchenorrhyncha อันดับ Hemiptera ประกอบด้วย 40 วงศ์ย่อย (subfamily) มากกว่า 170 สกุล (genus) ปัจจุบันพบเพลี้ยจักจั่นในวงศ์นี้แล้ว 20,000 ชนิด มีเขตการแพร่กระจายทั้งเขตอบอุ่นและเขตร้อน (Knight, 2010) ประเทศไทยมีรายงานพบเพลี้ยจักจั่นศัตรูมะม่วง 4 สกุล 8 ชนิด (วารี, 2543) เพลี้ยจักจั่นเป็นศัตรูสาคัญของมะม่วง ตัวอ่อนและตัวเต็มวัยทำลายมะม่วงโดยดูดกินน้าเลี้ยงจากช่ออ่อน ยอดอ่อน ช่อดอกทำให้ใบหงิก และขอบใบไหม้ไม่สามารถผลิช่อดอก ดอกแห้งและร่วง ติดผลน้อยหรือไม่ติดผล นอกจากนี้ในขณะที่ดูดกินน้ำเลี้ยง เพลี้ยจักจั่นจะถ่ายมูลมีลักษณะเป็นของเหลวเหนียวๆ คล้ายน้ำหวานเรียกว่า Honey dew หรือมูลหวาน ติดตามช่อดอกและใบ และรอบๆ ทรงพุ่ม มูลน้ำหวานนี้เป็นอาหารของราดา (sooty mold) ทำให้ราดามีการเจริญเติบโตได้อย่างรวดเร็ว ปกคลุมใบ ช่อดอก ซึ่งมีผลกระทบต่อการสังเคราะห์แสงของใบ (Nene,2001; Butani, 1979; Sen and Chaudhari, 1961) วัตถุประสงค์ของการศึกษาเพื่อให้ทราบชนิด พืชอาหาร และเขตการแพร่กระจาย พร้อมจัดทำแนวทางการวินิจฉัยชนิด นอกจากนี้ข้อมูลที่ได้จากการศึกษายังสามารถนำไปใช้ในการจัดทำบัญชีรายชื่อแมลงศัตรูพืชและวิเคราะห์ความเสี่ยงแมลงศัตรูพืช ในการนำเข้าและส่งออกผลผลิตทางการเกษตรจากการศึกษาโดยการสำรวจและเก็บรวบรวมตัวอย่างเพลี้ยจักจั่นในสกุลนี้จากแปลงปลูกมะม่วงทั่วภูมิภาคของประเทศไทย ระหว่างเดือนตุลาคม 2559 ถึงกันยายน 2561 ได้ตัวอย่างเพลี้ยจักจั่นมะม่วง วงศ์ Cicadellidae จำนวน 9,555 ตัวอย่าง จำแนกชนิดโดยใช้แนวทางวินิจฉัยตาม Fletcher (2009) และ Knigh (2010) สามารถจำแนกได้ 4 ชนิด ได้แก่ เพลี้ยจักจั่นมะม่วง Idioscopus clypealis (Lethierry) เพลี้ยจักจั่นมะม่วง Idioscopus nitidulus (Walker), Idioscopus nagpurensis (Pruthi)และ Mangganeura reticulate Ghauri ตัวอย่างทั้งหมดนำไปจัดเก็บไว้ในพิพิธภัณฑ์แมลงกรมวิชาการเกษตร โดยจัดเป็นหมวดหมู่ตามระบบสากล เพื่อสืบค้น อ้างอิงในภายหลัง

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 3 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 24-05-2567

แจ้งไฟล์หาย