คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

อนุกรมวิธานเพลี้ยจักจั่นศัตรูมะม่วง (Hemiptera: Cicadellidae) ในประเทศไทย

คำหลัก : อนุกรมวิธาน เพลี้ยจักจั่นมะม่วง Cicadellidae

ผู้วิจัย : เกศสุดา สนศิริ

ผู้ร่วมวิจัย : จารุวัตถ์ แต้กุล,ยุวรินทร์ บุญทบ,สุนัดดา เชาวลิต,ชมัยพร บัวมาศ,อิทธิพล บรรณาการ,จอมสุรางค์ ดวงธิสาร

หน่วยงาน : สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช

ปี: 2560

ประเภทผลงาน: รายงานความก้าวหน้า

จำนวนผู้อ่าน: 123 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          เพลี้ยจักจั่น (leafhopper) จัดอยู่ในวงศ์ Cicadellidae อันดับย่อย Auchenorrhyncha อันดับ Hemiptera ประกอบด้วย 40 วงศ์ย่อย (subfamily) มากกว่า 170 สกุล (genus) ปัจจุบันพบเพลี้ยจักจั่นในวงศ์นี้แล้ว 20,000 ชนิด มีเขตการแพร่กระจายทั้งเขตอบอุ่นและเขตร้อน (Knight,2010) ประเทศไทยมีรายงานพบเพลี้ยจักจั่นศัตรูมะม่วง 4 สกุล 8 ชนิด (วารี, 2543) เพลี้ยจักจั่นเป็นศัตรูสำคัญของมะม่วง ตัวอ่อนและตัวเต็มวัยทำลายมะม่วงโดยดูดกินน้ำเลี้ยงจากช่ออ่อน ยอดอ่อน ช่อดอก ทำให้ใบหงิก และขอบใบไหม้ไม่สามารถผลิช่อดอก ดอกแห้งและร่วง ติดผลน้อยหรือไม่ติดผลนอกจากนี้ในขณะที่ดูดกินน้ำเลี้ยง เพลี้ยจักจั่นจะถ่ายมูลมีลักษณะเป็นของเหลวเหนียวๆ คล้ายน้ำหวานเรียกว่า Honey dew หรือมูลหวาน ติดตามช่อดอกและใบ และรอบๆทรงพุ่ม มูลน้ำหวานนี้เป็นอาหารของราดำ (sooty mold) ทำให้ราดำมีการเจริญเติบโตได้อย่างรวดเร็ว ปกคลุมใบ ช่อดอกซึ่งมีผลกระทบต่อการสังเคราะห์แสงของใบ (Nene, 2001; Butani, 1979; Sen and Chaudhari, 1961) วัตถุประสงค์ของการศึกษาเพื่อให้ทราบชนิด พืชอาหาร และเขตการแพร่กระจาย พร้อมจัดทำแนวทางการวินิจฉัยชนิด นอกจากนี้ข้อมูลที่ได้จากการศึกษายังสามารถนำไปใช้ในการจัดทำบัญชีรายชื่อแมลงศัตรูพืชและวิเคราะห์ความเสี่ยงแมลงศัตรูพืช ในการนำเข้าและส่งออกผลผลิตทางการเกษตร จากการศึกษาโดยการสำรวจและเก็บรวบรวมตัวอย่างเพลี้ยจักจั่นในสกุลนี้จากแปลงปลูกมะม่วงทั่วภูมิภาคของประเทศไทย ระหว่างเดือน ตุลาคม 2559 ถึงมีนาคม 2561 ได้ตัวอย่างเพลี้ยจักจั่นมะม่วงวงศ์ Cicadellidae จำนวน 7,651 ตัวอย่าง จำแนกชนิดโดยใช้แนวทางวินิจฉัยตาม Fletcher (2009) และ Knigh (2010) สามารถจำแนกได้ 3 ชนิด ได้แก่ เพลี้ยจักจั่นมะม่วง: dioscopus clypealis (Lethierry, 1889), Idioscopus nitidulus (Walker, 1870) และ Idioscopus nagpurensis (Pruthi, 1930) ตัวอย่างทั้งหมดนำเก็บรักษาไว้ในพิพิธภัณฑ์แมลง กรมวิชาการเกษตร

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 57 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 04-06-2567

แจ้งไฟล์หาย