คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การผลิตทุเรียน

คำหลัก : ทุเรียน ทุเรียนพื้นเมือง ทุเรียนลูกผสม ทุเรียนลูกผสมชั่วที่ 1 ทุเรียนลูกผสมชั่วที่ 2 พันธุ์จันทบุรี1-9 คุณภาพ อายุเก็บเกี่ยว การเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อม ความพึงพอใจผู้บริโภค การเก็บรักษา คุณค่าทางโภชนาการ

ผู้วิจัย : ธีรวุฒิ ชุตินันทกุล

ผู้ร่วมวิจัย : ทวีศักดิ์ แสงอุดม, ศิริพร วรกุลดำรงชัย, อรวินทินี ชูศรี, สำเริง ช่างประเสริฐ, ชมภู จันที, มาลัยพร เชื้อบัณฑิต, วีรญา เต็มปีติกุล, อภิรดี กอร์ปไพบูลย์, ปิยะมาศ โสมภีร์, รัชนี ฉัตรบรรยงค์, สุริยัน มิสกร, อัมพิกา ปุนนจิต, วรางคณา มากกำไร, ปาริชาติ พจนศิลป์, อรรถพล รุกขพันธ์, ชญานุช ตรีพันธ์, ปิยะนุช มุสิกพงษ์, ปิยะนุช มุสิกพงษ์, ศุภลักษณ์ อริยภูชัย, สมพงษ์ สุตเขตต์, ณิชชา แหลมเพ็ชร์, บุญเกื้อ ทองแท้, พรพยุง คงสุวรรณ, นนทกร จันทร์แสง, วิโรจน์ โหราศาสตร และปัญจพร เลิศรัตน์

หน่วยงาน : สถาบันวิจัยพืชสวน ศูนย์วิจัยพืชสวนจันทบุรี ศูนย์วิจัยพืชสวนตรัง ศูนย์วิจัยพืชสวนศรีสะเกษ ศูนย์วิจัยพืชสวนชุมพร ศูนย์วิจัยพืชสวนยะลา สถาบันเกษตรวิศวกรรม และกองวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร

ปี: 2564

ประเภทผลงาน: รายงานความก้าวหน้า

จำนวนผู้อ่าน: 6 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          ทุเรียนเป็นพืชที่มีศักยภาพในการส่งออกสำคัญของไทย และมีราคาขายที่สูงอย่างต่อเนื่อง อย่างไรก็ตาม การผลิตทุเรียนยังมีข้อจำกัดหลายประการที่ขัดขวางการปฏิบัติงานและส่งผลให้ในการลดรายได้ของเกษตรกร ทั้งด้านพันธุ์การค้าที่มีศักยภาพ การจัดการในแปลงปลูกรวมถึงการเพิ่มศักยภาพและมูลค่าของทุเรียน การวิจัยนี้ประกอบด้วย 2 ด้านหลัก คือ การปรับปรุงพันธุ์ และการเพิ่มศักยภาพการผลิต ซึ่งดำเนินการในช่วงปี 2559 - 2564 โดยในด้านการปรับปรุงพันธุ์พบว่า สามารถรวบรวมพันธุ์ไว้ได้กว่า 900 สายพันธุ์ในแปลงรวบรวมพันธุ์ของศูนย์วิจัยพืชสวนภาคตะวันออกและภาคใต้ ในการสร้างลูกผสมใหม่มีทั้งในส่วนที่อยู่ระหว่างการคัดเลือกในชั่วที่ 1 - 4 เพื่อคัดเลือกเบื้องต้นทางด้านลักษณะที่ดีตรงตามความต้นการของตลาด เพื่อเข้าสู่ขั้นตอนการเปรียบเทียบพันธุ์ต่อไป นอกจากนี้ยังมีในส่วนที่มีการเปรียบเทียบในแหล่งผลิตสำคัญพบว่า ในแต่ละพื้นที่มีการพันธุ์ตามอายุการเก็บเกี่ยวและลักษณะเฉพาะเช่นเมล็ดลีบ เพื่อเตรียมเข้าสู่กระบวนการรับรองพันธุ์ต่อไป พร้อมนี้ได้ทำการทดสอบเชิงพาณิชย์ และแนวทางในการจัดการหลังการเก็บเกี่ยวของทุเรียนพันธุ์แนะนำ เพื่อรองรับสำหรับพันธุ์การค้าใหม่ที่มีศักยภาพในอนาคต สำหรับในการศึกษาลักษณะเด่นของพันธุ์ทุเรียนทางด้านโภชนาการและสารสำคัญ พบว่ามีพันธุ์ที่ให้พลังงานสูง ได้แก่ นวลทองจันทร์ AW-YL และก้านยาว พันธุ์ที่มีน้ำตาลสูง ได้แก่ AW-YL และพวงมณีพันธุ์ที่มีน้ำตาลต่ำ คือ บางกล่ำ พันธุ์ที่มีวิตามินเอและเบต้าแคโรทีนสูง คือ กบตาขำ พันธุ์ที่มีแคลเซียมสูง ได้แก่ หมอนทอง และจันทบุรี3 พันธุ์ที่มีสารฟีนอลิกสูง ได้แก่ นวลทองจันทร์ ทองแดง พื้นเมืองตรังเบอร์34/3 ซึ่งสามารถนำไปต่อยอดเป็นจุดขายที่สำคัญได้ต่อไป
          ทางด้านการผลิตพบว่า รูปแบบสวนที่มีประสิทธิภาพของทุเรียน คือ การออกแบบสวนระยะชิด แนวตั้งระยะปลูก 7x4 เมตร ทรงต้นแบบพุ่มแกนปั่นด้ายเรียว แนวทางเลือกในการจัดการแบบปราณีต คือ การปลูกทุเรียนในวงบ่อซีเมนต์ ซึ่งพบว่าการเจริญเติบโตของต้นในระยะ 2 ปีแรก ไม่มีความแตกต่างกับการปลูกในแปลงโดยตรงการจัดการปุ๋ยพบว่า การให้ปุ๋ยทางน้ำตามคําวิเคราะห์ดิน สามารถลดต้นทุนได้ถึง 58% เมื่อเปรียบเทียบกับการทางดิน ทั้งนี้การพ่นด้วยแมกนีเซียม ไนโตรเจน และฟอสฟอรัส แมกนีเซียม ไนโตรเจน และฟอสฟอรัส ซึ่งเป็นธาตุอาหารที่เป็นองค์ประกอบในกระบวนการสังเคราะห์แสงหรือสะสมอาหาร สามารถเพิ่มประสิทธิภาพในการสร้างอาหารของใบทุเรียนได้ ในการจัดการเพื่อเพิ่มความทนทานต่อโรครากเน่าโคนเน่าพบว่า ควรปรับ pH ของดินร่วมกับการใช้ปุ๋ยหมักที่มีเชื้อไตรโคเดอร์มา และฉีดกรดฟอสฟอริกเข้าต้น นอกจากนี้แนวทางในการเพิ่มความทนทาน คือ การใช้ต้นตอจากทุเรียนต่างชนิด ซึ่งพบว่าพันธุ์ที่มีแนวโน้มที่จะทนทานต่อโรครากเน่าโคนเนาได้ดี คือ ทุเรียนนก รากขา และขนยาว การส่งเสริมและรักษาคุณภาพผลผลิต การห่อผลด้วยวัสดุต่างๆ เมื่อทุเรียนมีอายุ 1.5 เดือน นอกจากช่วยป้องกันการเข้าทำลายของโรคและแมลงศัตรู ยังเป็นการลดต้นทุนจากการพ่นสารได้อีกด้วย แนวทางการเพิ่มมูลค่าโดยการชักนำให้มีเมล็ดลีบพบว่า การพ่น NAA 500 ppm ในสัปดาห์ที่ 3 และ 6 หลังดอกบาน มีเปอร์เซ็นต์เมล็ดลีบมากที่สุด การให้สารอาหารทางกิ่งด้วยการฉีดเข้ากิ่งโดยตรงสามารถลดต้นทุนลงได้ 47.6% โดยที่คุณภาพของผลทุเรียนไม่แตกต่างงจากการพ่นอาหารเสริมทางใบ
          อย่างไรก็ตาม ในการศึกษาทางด้านปรับปรุงพันธุ์ และเทคโนโลยีบางการทดลองไม่สามารถได้ผลสรุปที่สมบูรณ์ได้ในปี 2564 จึงควรมีการศึกษาต่อเนื่องต่อไป

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 2 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 12-11-2567

แจ้งไฟล์หาย