คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

วิจัยและพัฒนาลำไย

คำหลัก : ลำไย พันธุ์ การจำแนกพันธุ์ ลูกผสม การปรับปรุงพันธุ์ คุณภาพสารสำคัญ

ผู้วิจัย : ทวีศักดิ์ แสงอุดม

ผู้ร่วมวิจัย : ไว อินต๊ะแก้ว, อนันต์ ปัญญาเพิ่ม, วรางคณา มากกำไร, สมโภชน์ น้อยจินดา, วิทยา อภัย, สถิตย์พงศ์ รัตนคำ, สุทธินี ลิขิตตระกูลรุ่ง, ณัฐนัย ตั้งมั่นคงวรกูล, สมเพชร เจริญสุข, เกรียงศักดิ์ นักผูก, สนอง อมฤกษ์, ปรีชา ชมเชียงคำ, ชัยวัฒน์ เผ่าสันทัดพาณิชย์, เกรียงไกร สุภโตษะ, รัชนี ฉัตรบรรยงค์, ปาริชาติ พจนศิลป์, อัมพิกา ปุนนจิต, ศิริพร วรกุลดำรงชัย, อรวินทินี ชูศรี, วิโรจน์ โหราศาสตร์ และปัญจพร เลิศรัตน์

หน่วยงาน : สถาบันวิจัยพืชสวน ศูนย์วิจัยพืชสวนเชียงราย ศูนย์วิจัยเกษตรหลวงเชียงใหม่ สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 1 ศูนย์วิจัยเกษตรวิศวกรรมเชียงใหม่ กองพัฒนาระบบและรับรองมาตรฐานสินค้าพืช ศูนย์วิจัยพืชสวนจันทบุรี สถาบันวิจัยเกษตรวิศวกรรม และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ

ปี: 2564

ประเภทผลงาน: รายงานความก้าวหน้า

จำนวนผู้อ่าน: 5 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          แผนงานวิจัยและพัฒนาลำไย มีวัตถุประสงค์เพื่ออนุรักษ์ พัฒนาพันธุ์ลำไย การลดปัญหาการตกค้างของซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (SO2) ยืดอายุการเก็บรักษา รวมทั้งการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตในฤดูฝน ดำเนินการ ระหว่างตุลาคม 2559 - กันยายน 2564 ณ ศูนย์วิจัยพืชสวนเชียงราย จันทบุรี ศูนย์วิจัยเกษตรหลวงเชียงใหม่ สำนักวิจัยพัฒนาการเกษตรเขตที่1 และเขตที่ 6 สวนเกษตรกร และบริษัทผู้ประกอบการด้านต่างๆ มี 3 โครงการ มีผลการดำเนินงาน 1) ได้รวบรวม จำแนก พันธุ์ลำไย ที่ ศวส. เชียงราย 59 พันธุ์/สายพันธุ์ ในพื้นที่ 8 ไร่ และศกล.เชียงใหม่ 27 พันธุ์/สายพันธุ์ ในพื้นที่ 3 ไร่ ได้ทำฐานข้อมูลพันธุกรรมลำไยเพิ่มเติม 20 พันธุ์/สายพันธุ์ และพิมพ์เป็นเอกสารวิชาการพันธุ์ลำไยครั้งที่ 8 รวมทั้งสิ้น 52 พันธุ์/สายพันธุ์การวิเคราะห์สารสำคัญพบว่าพันธุ์ลำไยที่มีสารต้านอนุมูลอิสระมากที่สุดคือ ลำไยเถา ส่วนการคัดเลือกลำไยลูกผสม ได้ลูกผสมที่ผ่านเกณฑ์คัดเลือกจำแนกเป็นลำไยลูกผสมคุณภาพดี11 ลูกผสม เมล็ดเล็กหรือลีบ 8 ลูกผสม และเนื้อสีเหลือง 4 ลูกผสม พบลูกผสมที่ออกดอกติดผลนอกฤดูในกลุ่มคุณภาพดี เช่น เพชรยะลาxเบี้ยว กลุ่มเมล็ดเล็กหรือลีบ เช่น ลูกผสมเพชรสาคร×เบี้ยวเขียว และในกลุ่มเนื้อสีเหลืองออกดอกได้มากกว่า 1 ครั้ง เช่น นราภิรมย์xนครพนม
          2) ทดสอบเทคโนโลยีในการลดปัญหาการตกค้างของซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (SO2) และยืดอายุการเก็บรักษาลำไยเพื่อการส่งออก พบว่ากรรมวิธีที่มีประสิทธิภาพดีและเป็นไปได้ คือ การรม SO2 ความเข้มข้น 1.5% + O3 นาน 1 ชม. และวิธีการแช่ใน HCl ความเข้มข้น 5% + SMS ความเข้มข้น 1% นาน 5 นาทีช่วยลดการเกิดโรคได้นาน 70 และ50 วัน ตามลำดับ การแช่ HCl ความเข้มข้น 5% + SMS ความเข้มข้น 1% นาน 5 นาที เป็นทางเลือกหนึ่งในเชิงการค้าสามารถใช้ยืดอายุลำไยส่งออกไปประเทศสิงคโปร์ได้เนื่องจากพบค่าตกค้าง SO2 ทั้งผลมีค่า 11.74 – 16.04 ppm สำหรับการทดสอบประสิทธิภาพเครื่องตรวจซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (SO2) แบบเร็วทดแทนการไทเทรตมาตรฐาน (AOAC, 2016) ด้วยวิธีคูลอมเมตริกไทเทรชั่นจากวิธีชรินทร์ และวัฒนากร (2550) ตรวจพบค่าการตกค้างของ SO2 ในเนื้อใกล้เคียงกับวิธีมาตรฐาน AOAC (2016) จึงสามารถใช้ในการวิเคราะห์คัดกรอง (Screening) เบื้องต้นกับตัวอย่างลำไยที่ผ่านการรม SO2 ได้ และเครื่องต้นแบบมีต้นทุนประมาณ 50,000 บาท โดยจุดคุ้มทุนของต้นแบบเครื่องตรวจ SO2 แบบเร็วทดแทนการไทเทรต อยู่ที่ 179 ตัวอย่าง
          3) การพัฒนาเทคโนโลยีเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตลำไยช่วงฤดูฝน พบว่า การชักนำต้นลำไยให้ออกดอกและติดผลในฤดูฝนด้วย KClO3 ในช่วงฝนตก โดยให้ KClO3 ในอัตรา 150 กรัมต่อเส้นผ่าศูนย์กลางทรงพุ่ม 1 เมตร ทางดิน และพ่น KClO3 2,000 ppm จำนวน 3 ครั้ง มีเปอร์เซ็นต์การแตกใบอ่อนน้อยที่สุด คิดเป็น 20 เปอร์เซ็นต์และเปอร์เซ็นต์การออกดอกมากที่สุด คิดเป็น 70 เปอร์เซ็นต์ ส่วนการให้ปุ๋ยในระบบน้ำเพื่อลดต้นทุนการผลิตโดยการให้ปุ๋ยทางดินตามวิธีการเกษตรกร และการให้ปุ๋ยพร้อมระบบน้ำตามค่าวิเคราะห์ดิน พบว่า ในปี 2562 ทั้ง 2 กรรมวิธีผลผลิตไม่แตกต่างกัน แต่ ในปี 2563 กรรมวิธีที่ให้ปุ๋ยพร้อมระบบน้ำตามค่าวิเคราะห์ดินมีปริมาณผลผลิต เกรดผลขนาดใหญ่ และน้ำหนักเฉลี่ยของผลมากกว่ากรรมวิธีที่ให้ปุ๋ยทางดินตามวิธีการเกษตรกรอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยกรรมวิธีที่ให้ปุ๋ยพร้อมระบบน้ำตามค่าวิเคราะห์ดินมีปริมาณผลผลิต 97.84 กิโลกรัม/ต้นเกรดผลขนาดใหญ่ 91.47% น้ำหนักเฉลี่ยของผล 11.19 กรัม ขณะที่การให้ปุ๋ยทางดินตามวิธีการเกษตรกรมีปริมาณผลผลิต 59.81 กิโลกรัม/ต้น เกรดผลขนาดใหญ่ 70.10% น้ำหนักเฉลี่ยของผล 9.32 กรัม ทั้งนี้ การให้ปุ๋ยพร้อมระบบน้ำตามค่าวิเคราะห์ดินสามารถลดต้นทุนค่าปุ๋ยเคมีได้ 30%

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 2 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 12-11-2567

แจ้งไฟล์หาย