คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การประเมินปริมาณและคุณภาพผลิตผลและผลิตภัณฑ์เกษตรอย่างรวดเร็วโดยใช้เทคนิคเนียร์อินฟราเรดสเปกโตรสโคป

คำหลัก : เนียร์อินฟราเรดสเปกโตรสโครปี มะเขือเทศ พริก เมล็ดกาแฟคั่ว ไลโคพีน แคปไซซิน คาเฟอีน

ผู้วิจัย : นฤเทพ เวชภิบาล

ผู้ร่วมวิจัย : ปรางค์ทอง กวานห้อง, จารุรัตน์ พุ่มประเสริฐ, ภัทระ ลูกรักษ์, ภัควิไล ยอดทอง, ศิรกานต์ ศรีธัญรัตน์, โกเมศ สัตยาวุธ, ศุภรา อัคคะสาระกุล และอรวรรณ จิตต์ธรรม

หน่วยงาน : กองวิจัยและพัฒนาวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวและแปรรูปผลิตผลเกษตร

ปี: 2564

ประเภทผลงาน: รายงานความก้าวหน้า

จำนวนผู้อ่าน: 4 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การศึกษาแนวทางการตรวจสอบประเมินคุณภาพในผลิตผลและผลิตภัณฑ์เกษตรภายหลังการเก็บเกี่ยว หรือผ่านการแปรรูป ที่สามารถทราบผลการประเมินได้อย่างรวดเร็ว และปราศจากการใช้สารเคมีที่เป็นอันตรายเป็นสิ่งที่น่าสนใจและควรให้ความสำคัญ เทคนิคเนียร์อินฟราเรดสเปกโตรสโคปี (Near Infrared Spectroscopy, NIRS) เป็นทางเลือกในการวิเคราะห์อีกวิธีที่ช่วยลดต้นทุนในระยะยาว คุ้มค่า รวดเร็ว และเชื่อถือได้แผนงานวิจัยย่อยประกอบด้วย 3 โครงการวิจัย ซึ่งดำเนินการวิจัยระหว่างเดือนตุลาคม 2563 ถึงเดือนธันวาคม 2564 ณ กองวิจัยและพัฒนาวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวและแปรรูปผลิตผลเกษตร กรมวิชาการเกษตร กรุงเทพฯ โครงการวิจัยที่ 1 ศึกษาการใช้เทคนิคเนียร์อินฟราเรดสเปกโตรสโคปี (NIRS) เพื่อประเมินปริมาณสารสำคัญในผลิตผลเกษตร ได้แก่ สารไลโคพีนในผลมะเขือเทศสด สารแคปไซซินในพริกสด และสารคาเฟอีนในเมล็ดกาแฟคั่ว ผลการศึกษาพบว่าประเมินหาปริมาณสารไลโคพีนในมะเขือเทศสดโดยการทำนายค่าจากค่าวัดสี a* (สีเขียว/แดง) และปริมาณไลโคพีน มีค่าความแม่นยำในการทำนายค่าของสมการในระดับการทำนายค่าเพื่องานวิจัยและงานทั่วไป และระดับการทำนายเพื่อการแบ่งระดับปริมาณหรือประมาณค่าเบื้องต้น ตามลำดับ โดยพิจารณาจากค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ (R) ของสมการเทียบมาตรฐานของค่า a* และสารไลโคพีน ที่มีค่าเท่ากับ 0.93 และ 0.90 ตามลำดับ ส่วนสมการที่ได้สำหรับการประเมินปริมาณสารแคปไซซินในผลพริกสดสีแดง มีค่า R เท่ากับ 0.74 แสดงว่า มีความแม่นยำอยู่ในระดับการทำนายค่าเพื่อการแบ่งระดับปริมาณอย่างหยาบ ในช่วง 540 - 1,993 ไมโครกรัมต่อกรัม ขณะที่สมการสำหรับประเมินปริมาณสารคาเฟอีนในเมล็ดกาแฟคั่ว มีค่า R สูงถึง 0.98 จึงมีความแม่นยำของการทำนายค่าอยู่ในระดับที่สามารถนำไปทำนายเพื่อการประกันคุณภาพในช่วง 0.01-2.19 กรัมต่อร้อยกรัมของน้ำหนักแห้งได้อย่างมีประสิทธิภาพ สำหรับในโครงการวิจัยที่ 2 เป็นการประเมินคุณภาพในผลิตผลและผลิตภัณฑ์ประเภทพืชไร่โดยใช้เทคนิคเนียร์อินฟราเรดสเปกโตรสโคปีโดยทำการศึกษาวิธีการตรวจสอบปริมาณสารวิตามินบี 1 ในเมล็ดถั่วเหลือง สารพิษแอฟลาทอกซิน บี1 ในเมล็ดข้าวโพดและถั่วลิสง ผลจากการสร้างสมการและทดสอบความถูกต้องในการประเมินโดยการใช้เทคนิค NIRS พบว่าสมการที่ใช้ประเมินปริมาณวิตามินบี 1 ในเมล็ดถั่วเหลือง สารพิษแอฟลาทอกซิน บี 1 ในเมล็ดข้าวโพด และถั่วลิสงมีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ (R) เท่ากับ 0.92 0.80 และ 0.76 ตามลำดับ และโครงการที่ 3 ดำเนินงานวิจัยเกี่ยวกับการประเมินคุณภาพในสมุนไพรโดยใช้เทคนิคเนียร์อินฟราเรดสเปกโตรสโคปีโดยดำเนินการตรวจสอบปริมาณสารเคอร์คูมินอยด์ในขมิ้นชันผง และสารไอโซฟลาโวนในกวาวเครือสดและผลิตภัณฑ์โดยพบว่า สมการสามารถประเมินปริมาณสารเคอร์คูมินอยด์ในขมิ้นชันผงได้ โดยมีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ (R) สูง เท่ากับ 0.93 สำหรับสมการสามารถประเมินปริมาณสารไอโซฟลาโวนในกวาวเครือสดและผลิตภัณฑ์พมีค่า R เท่ากับ 0.81 และ 0.85 ตามลำดับ

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 3 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 13-11-2567

แจ้งไฟล์หาย