คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์จากเห็ดและสาหร่ายขนาดเล็ก

คำหลัก : ซอสปรุงรสจากเห็ดฟาง เห็ดฟาง ลดโซเดียม การสกัดโปรตีน โปรตีนคอนเซนเทรท TPP สารสกัดจากเห็ดฟาง โปรตีนไฮโดรไลเซทจากเห็ดฟาง โลชั่นเห็ด

ผู้วิจัย : นราทร สุขวิเสส

ผู้ร่วมวิจัย : ปาริชาติ อยู่แพทย์, สุรีย์รัตน์ รักเหลือ, จารุวรรณ์ รัตนสกุลธรรม, อกนิษฐ์ พิศาลวัชรินทร์, วิมลวรรณ วัฒนวิจิตร, โกเมศ สัตยาวุธ, ศิริพร เต็งรัง, กนกศักดิ์ ลอยเลิศ, สุปรียา ศุขเกษม และวุฒิพล จันทร์สระคู

หน่วยงาน : กองวิจัยและพัฒนาวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวและแปรรูปผลิตผลเกษตร และสถาบันเกษตรวิศวกรรม

ปี: 2564

ประเภทผลงาน: รายงานความก้าวหน้า

จำนวนผู้อ่าน: 1 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การวิจัยและพัฒนาการใช้ประโยชน์จากเห็ดฟางและสาหร่ายขนาดเล็ก ในการนำมาพัฒนาเพิ่มมูลค่าเป็นผลิตภัณฑ์อาหารเพื่อสุขภาพและเครื่องสำอาง โดยเห็ดฟางที่ไม่เป็นที่ต้องการของตลาดแต่ยังคงมีคุณสมบัติด้านโภชนาการและเภสัชวิทยา เช่น โปรตีน ใยอาหารสูง อีกทั้งมีวิตามินและสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพหลายชนิดสามารถนำมาพัฒนาต่อยอดได้ผลการทดลองพัฒนาผลิตภัณฑ์ซอสปรุงรสจากเห็ดฟาง จากอัตราส่วนที่เหมาะสมระหว่างเห็ดฟางอบแห้ง : ถั่วเหลือง : แป้งข้าวเจ้า เท่ากับ 40:30:30 นำไปหมักในน้ำเกลือเป็นเวลา 3 เดือน ได้ซอสที่มีปริมาณโซเดียมร้อยละ 18 โดยน้ำหนัก นำไปศึกษาวิธีการลดโซเดียม พบว่า วิธีการลดโซเดียมที่เหมาะสม คือ การใช้กลิ่นซอสถั่วเหลืองเพิ่มการรับรู้รสเค็ม โดยปริมาณกลิ่นซอสซอสถั่วเหลืองร้อยละ 1.5 โดยน้ำหนัก ซอสปรุงรสสูตรโซเดียมต่ำที่ได้มีปริมาณโซเดียมคงเหลือร้อยละ 11.85 โดยน้ำหนัก ศึกษากระบวนการผลิตโปรตีนคอนเซนเทรทจากเห็ดฟางที่เหมาะสม โดยเปรียบเทียบวิธีการสกัด 2 วิธี คือ วิธีละลายด้วยกรดและวิธี Three-phase partitioning (TPP) พบว่า วิธี TPP เป็นวิธีที่เหมาะสมในการสกัดโปรตีนคอนเซนเทรทจากเห็ดฟาง โดยโปรตีนสกัดที่ได้มีปริมาณโปรตีนร้อยละ 55.47 สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในเครื่องดื่มผสมโปรตีนสกัดโดยสามารถทดแทนโปรตีนสกัดจากถั่วเหลืองได้ร้อยละ 50 ซึ่งผู้บริโภคให้การยอมรับร้อยละ 79.54 การผลิตสารสกัดจากเห็ดฟางและการประยุกต์ใช้ในผลิตภัณฑ์เครื่องสำอาง พบว่า การสกัดโปรตีนไฮโดรไลเซทจากเห็ดฟางโดยใช้เอนไซม์อัลคาเลสที่ระยะเวลา 4 ชั่วโมง โปรตีนไฮโดรไลเซทที่ได้มีความสามารถในการต้านอนุมูลอิสระสูงกว่าวิตามินซีร้อยละ 30.07 และการย่อยเห็ดฟางดอกตูมที่ระยะเวลา 3 ชั่วโมง โปรตีนไฮโดรไลเซทที่ได้มีความสามารถในการยับยั้งเอนไซม์ไทโรซิเนสสูงที่สุด คือ มีค่า IC50 เท่ากับ 1.72±0.31 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร นำโปรตีนไฮโดรไลเซททั้ง 2 กรรมวิธีมาใช้ร่วมกันผลิตภัณฑ์โลชั่นบำรุงผิวผสมโปรตีนไฮโดรไลเซทจากเห็ดฟาง ปริมาณโปรตีนไฮโดรไลเซทที่เหมาะสม คือ ร้อยละ 0.5 อายุการเก็บรักษา 3 ปี โดยไม่มีการเปลี่ยนแปลงด้านคุณภาพ ทดสอบการยอมรับกับผู้บริโภค พบว่า ผู้บริโภคร้อยละ 80 ให้การยอมรับผลิตภัณฑ์ การศึกษาสาหร่ายขนาดเล็ก จำนวน 6 สายพันธุ์ เพื่อผลิตสารสำคัญที่แตกต่างกันดังนี้สายพันธุ์ที่ผลิตสารแคโรทีนอยด์ ได้แก่ Coelastrella sp. (SK-QSGMF6) และ Coelastrum sp. (SK-KhY6) และสายพันธุ์ที่ผลิตสารพอลิแซ็กคาไรด์ ได้แก่ Coelastrum sp. (A052) สายพันธุ์ที่ผลิตไขมัน ได้แก่Botryococcus sp. (CM01-4) และ Desmodesmus sp. (KK20) และสายพันธุ์ที่ผลิตพอลิเมอร์ชีวภาพ ได้แก่ Nostoc sp. (Sm6-3) ได้ผลการศึกษาวิธีการสกัดสารจากเซลล์สาหร่ายขนาดเล็กและพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์มีดังนี้ การสกัดสาหร่าย SK-QSGMF6 และ SK-KhY6 ด้วยเทคนิค SFE ได้สารสกัดกลุ่มแคโรทีนอยด์ที่มีสารแอสตาเเซนทินสูงสามารถใช้เป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์เซรั่มบำรุงผิว และสารสกัดที่มีสารไลโคปีนเป็นองค์ประกอบสามารถใช้เป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์แผ่นมาส์ก การผลิตสีผงเพื่อใช้ในอุตสาหกรรมอาหารจำนวน 3 สารสี ได้แก่ สารสีคลอโรฟิลล์ (เขียว) และสารสีไฟโคบิลิน (ฟ้า) จากสาหร่าย A052 และสารสีแคโรทีนอยด์(ส้ม) จากสาหร่าย SK-QSGMF6 ได้วิธีการสกัดสารสีจากเซลล์สาหร่ายและการทำแห้งแบบพ่นฝอย จนได้สีผงแต่ละชนิดที่มีปริมาณสารคลอโรฟิลล์ 38.75 mg/100g สารแคโรทีนอยด์ 19.39 mg/100g และสารไฟโคบิลิน 36.96 mg/100g ตามลำดับ การผลิตสารพอลิแซ็กคาไรด์และใยอาหารจากสาหร่าย A052 ได้สารสกัดพอลิแซ็กคาไรด์ที่สามารถใช้เป็นส่วนผสมได้ 1.5% ในผลิตภัณฑ์ซุปข้าวโพดเพื่อเพิ่มความข้นหนืด และใยอาหารที่สามารถใช้เป็นส่วนผสมได้ 3% ในผลิตภัณฑ์เส้นพาสต้า ทำให้มีปริมาณใยอาหารเพิ่มขึ้น 0.84% การผลิตไบโอดีเซลจากสาหร่าย CM01-4 และ KK20 ที่ได้วิธีการสกัดไขมันจากชีวมวลสาหร่ายแห้งด้วยตัวทำละลายอะซีโตน หลังทำปฏิกิริยาทรานส์เอสเทอริฟิเคชั่นได้ไบโอดีเซลที่มีความบริสุทธิ์มากกว่าการทำปฏิกิริยาโดยตรงจากชีวมวลสาหร่ายสด การผลิตพลาสติกชีวภาพจากสาหร่าย Sm6-3 พบว่าการใช้ชีวมวลสาหร่ายหลังการพรีทรีตเมนต์สามารถใช้เป็นส่วนผสมหลักร่วมกับสารพอลิไวนิลแอลกอฮอล์ร้อยละ 30-40 และสตาร์ชร้อยละ 20 ในการขึ้นรูปเป็นแผ่นพลาสติกชีวภาพที่สามารถพับและซีลด้วยความร้อนทำเป็นถุงเพาะชำได้

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 1 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 21-11-2567

แจ้งไฟล์หาย