คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การพัฒนาระบบเชื่อมโยงข้อมูลยางพาราเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการ

คำหลัก : สถิติยาง พระราชบัญญัติควบคุมยาง พ.ศ.2542 การผลิต การตลาด มาตรการภาครัฐ

ผู้วิจัย : สมมาต แสงประดับ

ผู้ร่วมวิจัย : ศิราภา หล่าสกุล, ดวงกมล อินทร์แก้ว, เบญจวรรณ สิทธิเวช, กรรณาภรณ์ มณีรัตน์, โสมนัส เลิศเกียรติรัชตะ, สราวิทย์ ภิบาลจอมมี, สุรชัย ศิริพัฒน์, ธีระพงศ์ โทนุสิน, วุฒิไกร โพธิวรรณ, อัญญาณี มั่นคง, เนาวรัตน์ ทองคำ และภัทรพงศ์ วงศ์สุวัฒน์

หน่วยงาน :

ปี: 2564

ประเภทผลงาน: รายงานความก้าวหน้า

จำนวนผู้อ่าน: 71 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การดำเนินงานด้านยางพาราของภาครัฐมีหลายภาคส่วนต้องทำงานแบบบูรณาการ ใช้ข้อมูลจากหลายหน่วยงาน ทำให้ข้อมูลยางพาราไม่มีเอกภาพ ส่งผลให้การแก้ไขปัญหาไม่มีประสิทธิภาพ การดำเนินงานเชิงนโยบายมีข้อจำกัดด้านข้อมูล ทำให้การปรับปริมาณการผลิตไม่สมดุลกับการใช้ยาง และไม่สามารถเชื่อมโยงทวนสอบย้อนกลับระหว่างหน่วยงาน แนวทางแก้ปัญหานี้จึงต้องศึกษาวิจัยการประเมินสถานการณ์การผลิต การตลาดและการบริหารจัดการสวนยาง ศึกษาแนวทางมาตรการเชิงนโยบายการผลิตและการตลาดยางพาราของประเทศการศึกษากลไกการค้ายางเพื่อกำหนดหลักเกณฑ์การควบคุมการตลาดและการศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการส่งออกยางของผู้ประกอบการยาง
          การประเมินสถานการณ์การผลิตด้วยวิธีการศึกษาตัวแปรเชิงประจักษ์ที่มีอิทธิพลต่อสมการการผลิตสวนยางขนาดเล็กในประเทศไทย โดยใช้สมการ คอบ-ดักลาส ฟังก์ชัน ผลการศึกษาสวนยาง 1,851 ตัวอย่าง โดยใช้วิธีการสุ่มคัดเลือกสวนยางแบบเฉพาะเจาะจง จากฐานข้อมูลของการยางแห่งประเทศไทย ผลการศึกษาพบว่า การผลิตยางของเกษตรกรมีเอกสารสิทธิ์ ร้อยละ 81 พื้นที่ปลูกยางเฉลี่ย 21 ไร่ กรีดยางได้เฉลี่ย 18 ไร่ ปลูกยางพันธุ์ RRIM600 ร้อยละ 86 ที่เหลือเป็นพันธุ์อื่นๆ โครงสร้างอายุสวนยางเฉลี่ย 15.83 ปี ผลผลิตเฉลี่ยทั้งประเทศ 270 กิโลกรัมต่อไร่ต่อปี แรงงานกรีดยางส่วนใหญ่กรีดยางใช้แรงงานเฉลี่ย 2 คน การบริหารจัดการสวนยาง ร้อยละ 75 บริหารเองไม่จ้างลูกจ้าง ด้านการตลาดเกษตรกรจำหน่ายยางผ่านกลุ่มเกษตรกรมากที่สุด เนื่องจากชนิดยางที่ผลิตส่วนใหญ่เป็นยางก้อนถ้วยและน้ำยางสด ปัญหาการผลิต คือ ผลผลิตยางต่ำ ราคาปัจจัยสูงภัยธรรมชาติโรคระบาด ปัญหาการตลาด คือ สถานการณ์ราคายางตกต่ำ ช่วงที่ผ่านมาภาครัฐช่วยเหลือเกษตรกรหลายโครงการ ทำให้เกษตรกรไม่โค่นยางเพื่อปลูกใหม่ ผลการสร้างแบบจำลองสมการการผลิต พบว่า การใช้ปุ๋ย เนื้อที่กรีดยาง จำนวนแรงงานและเขตปลูกยางมีอิทธิพลต่อการผลิตอย่างมีนัยสำคัญ โดยการใช้ปุ๋ยมีอิทธิพลทางบวกต่อการผลิต เนื้อที่กรีดยาง จำนวนแรงงงานและเขตปลูกยางมีอิทธิพลเชิงลบ และทำให้ประเทศไทยเข้าสู่ระยะการผลิตลดน้อยถอยลง คำแนะนำในการพัฒนาสวนยางขนาดเล็กคือ การส่งเสริมกระบวนการจัดตั้งกลุ่มปุ๋ยยางในเขตเดิม และลดต้นทุน สำหรับในเขตใหม่ให้ลดการผลิตยาง และใช้กระบวนการอบรมเปลี่ยนพืชปลูกแทนยางด้วยพืชอื่น เกษตรกรในภาคเหนือและภาคใต้ ควรเพิ่มประสิทธิภาพแรงงาน การใช้ปุ๋ย ส่วนภาคตะวันออกและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ควรลดปริมาณการผลิต
          การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมปัจจัยภายในและภายนอก พบว่าโอกาสจากสถานการณ์โรคระบาดCOVID-19 ส่งผลดีต่อภาคอุตสาหกรรมยานยนต์ และถุงมือยาง ประเทศไทยมีจุดแข็งที่ผู้ประกอบการต้องการเงินทุนหมุนเวียน เพื่อเพิ่มศักยภาพด้านการผลิต และเกษตรกรมีการรับรู้และเข้าถึงโครงการภาครัฐ มีจุดอ่อนขาดงานวิจัยนวัตกรรมผลิตภัณฑ์ยาง ข้อเสนอเชิงยุทธศาสตร์ ระยะสั้นควรสนับสนุนการพัฒนาศักยภาพบุคลากรงานวิจัย และพัฒนาระบบฐานข้อมูล ระยะกลางควรเชื่อมโยงข้อมูล และปรับกฎระเบียบ เงื่อนไขต่างๆ ระยะยาวควรปรับโครงสร้างพื้นฐานการผลิตโดยใช้แนวทางเศรษฐกิจ Bio-Circular-Green Economy : BCG
          การวิเคราะห์ด้วยการวัดสัดส่วนการกระจุกตัว (Concentration Ratio: CR) ในแต่ละภาคของประเทศภาคกลาง โครงสร้างอุตสาหกรรมแปรรูปน้ำยางข้น และโครงสร้างอุตสาหกรรมแปรรูปยางแผ่นรมควันมีโครงสร้างตลาดคล้ายตลาดแข่งขันสมบูรณ์ ส่วนอุตสาหกรรมแปรรูปยางแท่ง และอุตสาหกรรมแปรรูปยางผสมสารเคมี มีโครงสร้างตลาดใกล้เคียงกับตลาดผูกขาด ภาคใต้โครงสร้างอุตสาหกรรมแปรรูปน้ำยางข้น และอุตสาหกรรมแปรรูปยางผสมสารเคมีมีโครงสร้างตลาดคล้ายตลาดแข่งขันสมบูรณ์ ส่วนโครงสร้างอุตสาหกรรมแปรรูปยางแผ่นรมควัน โครงสร้างอุตสาหกรรมแปรรูปยางแท่งมีโครงสร้างคล้ายตลาดผูกขาด ภาคตะวันออก โครงสร้างอุตสาหกรรมแปรรูปน้ำยางข้น อุตสาหกรรมแปรรูปยางแผ่นรมควัน อุตสาหกรรมแปรรูปยางแท่ง และอุตสาหกรรมแปรรูปยางผสมสารเคมีมีการแข่งขันสูงคล้ายตลาดแข่งขันสมบูรณ์ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ แสดงว่าโครงสร้างอุตสาหกรรมแปรรูปยางแท่งและอุตสาหกรรมแปรรูปยางผสมสารเคมี มีการแข่งขันสูงคล้ายตลาดแข่งขันสมบูรณ์การศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการส่งออกยางของผู้ประกอบการยาง 3 กลุ่ม คือ กลุ่มโรงงานยาง/ส่งออก จำนวน 141 ราย กลุ่มตัวอย่างบริษัทตัวแทนออกของ (Shipping) จำนวน 41 ราย และกลุ่มตัวอย่างด่านศุลกากร จำนวน 29 ราย พบว่า การเลือกด่านศุลกากรส่งออก ขึ้นอยู่กับที่ตั้งของประเทศคู่ค้า ความใกล้ไกลของการขนส่ง พาหนะที่ใช้ขนส่ง ซึ่งจะส่งผลต่อต้นทุนและค่าใช้จ่ายของบริษัทฯ และเงื่อนไขที่ระบุไว้ในสัญญาซื้อขายสำหรับต้นทุนการขนส่งทางผู้วิจัยนำเสนอเป็นรายจังหวัด พร้อมทั้งนำเสนอต้นทุนการขนส่งยางทุกชนิดเฉลี่ย (บาท/ตัน) ทุกวิธีการขนส่ง (เรือ รถยนต์ และรถไฟ) เพื่อประกอบการตัดสินใจ ความแตกต่างของข้อมูลทั้ง 3 หน่วยงาน คือ ระบบ NSW ของกรมวิชาการเกษตร ด่านศุลกากร และการยางแห่งประเทศไทย ควรมีการพัฒนาระบบ NSW ที่สามารถเชื่อมโยงทั้ง 3 หน่วยงาน ให้ได้ข้อมูลได้ตรงกัน และสามารถควบคุมการส่งออกได้เป็นขั้นตอน เพื่อเป็นแนวทางให้ทั้ง 3 หน่วยงานมีข้อมูลสถิติการ ส่งออกที่ถูกต้อง ครบถ้วน และตรงกัน และสามารถนำข้อมูลสถิติดังกล่าวไปใช้ประโยชน์ได้ต่อไป

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 36 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 26-11-2567

แจ้งไฟล์หาย