คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การใช้ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียมร่วมกับค่าวิเคราะห์ดินในการเพิ่มผลผลิตถั่วเขียวผิวมัน

คำหลัก : ไรโซเบียม ถั่วเขียวผิวมัน

ผู้วิจัย : ศิริลักษณ์ จิตรอักษร

ผู้ร่วมวิจัย : ศฬิษา สังวิเศษ, จิราลักษณ์ ภูมิไธสง

หน่วยงาน : สำนักวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร

ปี: 2555

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 100 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

การศึกษาการใช้ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียมดำเนินการทดลองในกระถางและแปลงทดลอง ณ ศูนย์วิจัยพืชไร่ชัยนาท พบว่าการใช้ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียมเชื้อผสมสายพันธุ์ DASA02002 DASA02020 DASA02042 DASA02166 และ DASA02193 ที่ตรึงไนโตรเจนได้สูงกับถั่วเขียวผิวมันพันธุ์ M5-1 ร่วมกับการใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสและโพแทสเซียม อัตราสองเท่าของค่าวิเคราะห์ดิน หรือร่วมกับการใส่ปุ๋ยไนโตรเจนครึ่งอัตราฟอสฟอรัส และโพแทสเซียมอัตราตามลักษณะเนื้อดินร่วนเหนียว ปริมาณอินทรียวัตถุ 2.80 เปอร์เซ็นต์ค่า pH 6.56 ฟอสฟอรัส (BrayII-P) 89 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม โพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ (Exch. K+) 72 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม และไรโซเบียม 4 เซลล์ต่อกรัมดินแห้งช่วยเพิ่มปริมาณผลผลิตและคุณภาพเมล็ดในสภาพกระถางทำให้ปริมาณโปรตีนและเปอร์เซ็นต์ความงอกเพิ่มขึ้นในฤดูแล้งปี 2554 และในฤดูฝนเพิ่มปริมาณโปรตีนในเมล็ด ส่วนการใช้ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียมเชื้อผสมสายพันธุ์ DASA02077 DASA02082 DASA02084 DASA02104 และ DASA02193 ที่ตรึงไนโตรเจนสูงกับถั่วเขียวผิวมันพันธุ์ M5-5 ร่วมกับการใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสและโพแทสเซียม อัตรา 2 เท่าของค่าวิเคราะห์ดิน หรือร่วมกับการใส่ปุ๋ยไนโตรเจนครึ่งอัตรา ฟอสฟอรัสและโพแทสเซียมอัตรา ตามลักษณะเนื้อดินช่วยเพิ่มคุณภาพของเมล็ดทำให้มีเปอร์เซ็นต์ความงอกและความแข็งแรงเพิ่มขึ้นเมื่อเปรียบเทียบกับกรรมวิธีควบคุมที่ไม่ใส่ปุ๋ยชีวภาพและปุ๋ยเคมี เมื่อทดสอบในสภาพแปลงปี 2555 พบว่าการปลูกถั่วเขียวผิวมันพันธุ์ M5-1 ในฤดูแล้งโดยใช้ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียม ร่วมกับการใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม อัตราสองเท่าของค่าวิเคราะห์ดิน (ใส่ฟอสฟอรัส 6 กิโลกรัมต่อไร่) ในดินร่วนเหนียว ปริมาณอินทรียวัตถุ 0.74 เปอร์เซ็นต์ ค่า pH 6.24 ฟอสฟอรัส (BrayII-P) 24.25 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม โพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ (Exch. K+) 101.21 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม และปริมาณไรโซเบียม 300 เซลล์ต่อกรัมดินแห้งท าให้ผลผลิตเมล็ดเพิ่มเป็น 204 กิโลกรัมต่อไร่ซึ่งมากกว่าการใส่ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียมร่วมกับอัตราปุ๋ยเคมีที่เกษตรกรปฏิบัติ คือ การใส่ปุ๋ย 15-15-15 อัตรา 30 กิโลกรัมต่อไร่ ใส่ 2 ครั้งที่ให้ผลผลิตเมล็ด 180 กิโลกรัมต่อไร่ (ประมาณ 13.3 เปอร์เซ็นต์) และในฤดูฝนกรรมวิธีดังกล่าวส่งเสริมการเพิ่มคุณภาพของเมล็ดโดยทำให้มีปริมาณโปรตีน 19.83 เปอร์เซ็นต์มากกว่ากรรมวิธีที่เกษตรกรปฏิบัติที่มีปริมาณโปรตีน 17.21 เปอร์เซ็นต์ (ประมาณ 15.2 เปอร์เซ็นต์) แต่ปริมาณการใช้ปุ๋ยไนโตรเจน ฟอสฟอรัสและโพแทสเซียมลดลง 100 33.3 และ 100 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับส่วนการปลูกถั่วเขียวผิวมันพันธุ์ M5-5 พบว่าวิธีการใช้ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียม ร่วมกับปุ๋ยเคมีอัตราต่างๆ มีอิทธิพลอย่างเด่นชัดต่อคุณภาพของเมล็ดด้านความแข็งแรง เมื่อปลูกในฤดูแล้ง และฤดูฝน โดยการใช้ปุ๋ยชีวภาพร่วมกับการใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสและโพแทสเซียมในอัตราสองเท่าของคำแนะนำตามค่าวิเคราะห์ (ใส่ฟอสฟอรัส 6 กิโลกรัมต่อไร่) ทำให้เมล็ดมีความแข็งแรง 87.3 เปอร์เซ็นต์สูงกว่าการใส่ปุ๋ย 15-15-15 อัตรา 30 กิโลกรัมต่อไร่ใส่ 2 ครั้ง ที่เมล็ดมีความแข็งแรง 85.5 เปอร์เซ็นต์ (ประมาณ 2.1 เปอร์เซ็นต์) แต่ในฤดูฝนการใช้ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียมร่วมกับการใส่ปุ๋ย 15-15-15 อัตรา 30 กิโลกรัมต่อไร่ใส่ 2 ครั้ง ท าให้เมล็ดมีความแข็งแรงสูงสุด 79.0 เปอร์เซ็นต์แต่ปริมาณผลผลิตไม่แตกต่างกันทางสถิติโดยฤดูแล้ง มีผลผลิตเมล็ดเฉลี่ย 62-109 กิโลกรัมต่อไร่และฤดูฝนผลผลิตเมล็ดเฉลี่ย 177-235 กิโลกรัมต่อไร่ แต่ปริมาณการใช้ปุ๋ยไนโตรเจน ฟอสฟอรัสและโพแทสเซียมลดลงอย่างน้อย 33.3 เปอร์เซ็นต์

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 25 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 06-12-2567

แจ้งไฟล์หาย