คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

เทคโนโลยีการเพิ่มผลผลิตเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองฝักสดพันธุ์เชียงใหม่ 84-2

คำหลัก : ปุ๋ย ถั่วเหลืองฝักสดพันธุ์เชียงใหม่ 84-2 คุณภาพเมล็ดพันธุ์

ผู้วิจัย : ศิรากานต์ ขยันการ

ผู้ร่วมวิจัย : นิภาภรณ์ พรรณรา,สุมนา จำปา,วราลักษณ์ บุญมาชัย,ชนันทวัฒน์ ศุภสุทธิรางกูล,สุนทรีพร ศรีสมบุญ,ศุภวรรณ มาดหมาย,วิมลรัตน์ ดำขำ,ศุภลักษ์ สัตยสมิทสถิต,สิทธิพงศ์ ศรีสว่างวงศ์,นงลักษณ์ ปั้นลาย,ภภัสสร วัฒนกุลภาคิน,อรวรรณ จิตต์ธรรม,โอภาส ตรีทวีศักดิ์,อมรรัชฏ์ คิดใจเดียว,รัชนี โสภา,อาภาพร โพธิยอด

หน่วยงาน : สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตร เขตที่ 1 ศูนย์วิจัยและพัฒนาเมล็ดพันธุ์พืชเชียงใหม่ ศูนย์วิจัยและพัฒนาเมล็ดพันธุ์พืชพิษณุโลก ศูนย์วิจัยและพัฒนาเมล็ดพันธุ์พืชขอนแก่น ศูนย์วิจัยและพัฒนาเมล็ดพันธุ์พืชลพบุรี ศูนย์วิจัยพืชไร่เชียงใหม่ ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ

ปี: 2564

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 79 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          โครงการวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเทคโนโลยีการเพิ่มผลผลิตเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองฝักสดพันธุ์เชียงใหม่ 84-2 ดำเนินการในปี 2562 – 2563 โดยศึกษาการจัดการปุ๋ย การจัดการโรคสำคัญ การศึกษาสภาพอากาศที่มีผลกับผลผลิตเมล็ดพันธุ์ ระยะเวลาเก็บเกี่ยวที่เกิดการสูญเสียน้อยที่สุด และการหาสภาวะที่เหมาะสมสำหรับการเร่งอายุเพื่อตรวจสอบความแข็งของเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองฝักสด พบว่า การใส่ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินสำหรับการผลิตเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองฝักสดพันธุ์เชียงใหม่ 84-2 ที่ปลูกในดินชุดสันทรายเป็นวิธีการใส่ปุ๋ยที่เหมาะสมที่สุด มีต้นทุนปุ๋ยต่ำสุดทั้งการผลิตในฤดูแล้ง (2.39 บาท/กก.เมล็ดพันธุ์) และในฤดูฝน (1.86 บาท/กก.เมล็ดพันธุ์) และได้ผลผลิตเมล็ดพันธุ์ไม่แตกต่างจากการใส่ปุ๋ยปริมาณมาก ส่วนการแก้ปัญหาโรคแอนแทรคโนสซึ่งเป็นโรคสำคัญของการผลิตถั่วเหลือง พบว่า การฉีดพ่น mancozeb 80% WP อัตรา 40 กรัมต่อน้ำ 20 ลิตร ที่ระยะถั่วเหลืองเริ่มออกดอก (R1) และระยะเริ่มติดฝัก (R3) สามารถลดการเกิดโรคที่เกิดจากเชื้อ Colletotrichum truncatum ซึ่งเป็นสาเหตุโรคแอนแทรคโนสในถั่วเหลืองฝักสดได้ดีที่สุด และสามารถทดแทนสาร carbendazim ได้จากการศึกษาสภาพแวดล้อมในการผลิตเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองฝักสดที่ปลูกจากแหล่งต่างๆ ในเขตภาคเหนือ ภาคกลาง และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ พบว่า สภาพอากาศที่แตกต่างกันในแต่ละสถานที่ผลิตจะส่งผลให้ระยะเวลาในการผลิตเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองฝักสดตั้งแต่หยอดเมล็ดจนถึงระยะเก็บเกี่ยวของแต่ละสถานที่แตกต่างกัน มีระยะเวลาการปลูกในฤดูแล้ง (71 – 77 วัน) และในฤดูฝน (80 – 83 วัน) สภาพแวดล้อมมีผลกระทบต่อคุณภาพเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองฝักสดมากที่สุด คือ ในช่วงการพัฒนาของเมล็ดจนถึงระยะสุกแก่ ( R5 – R7.5) โดยในฤดูแล้งมีปริมาณน้ำฝนน้อย ความชื้นสัมพัทธ์ต่ำจะใช้เวลาในระยะการพัฒนาตั้งแต่เริ่มติดเมล็ดจนถึงระยะสุกแก่ประมาณ 37 วัน ส่วนการผลิตในฤดูฝน จะใช้ระยะเวลาในการพัฒนาระยะนี้นานประมาณ 44 วัน และคุณภาพของเมล็ดพันธุ์ที่ผลิตในฤดูแล้งผ่านเกณฑ์มาตรฐานชั้นพันธุ์จำหน่ายของกรมวิชาเกษตร (ความงอก ≥ 65 เปอร์เซ็นต์) ทุกแหล่งผลิต และในการเก็บเกี่ยวเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองฝักสดที่มีคุณภาพดีที่สุด มีเปอร์เซ็นต์การสูญเสียต่ำการผลิตในฤดูแล้งควรเก็บเกี่ยวหลังออกดอกที่ 50 วัน ซึ่งจะได้ผลผลิตเมล็ดพันธุ์คุณภาพดีสูงที่สุดถึง 236 กิโลกรัม/ไร่ ส่วนฤดูฝนควรเก็บเกี่ยวหลังออกดอก 55 วัน ซึ่งได้ผลผลิตเมล็ดพันธุ์149 กิโลกรัม/ไร่ นอกจากนี้การเร่งอายุในการตรวจสอบความแข็งแรงของเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองฝักสดที่เหมาะสมในห้องปฏิบัติการ ควรใช้อุณหภูมิ 41 0C ระยะเวลา 72 ชั่วโมง ซึ่งเป็นสภาวะที่มีค่าความสัมพันธ์กับความงอกที่เก็บรักษาครบ 6 เดือน คือ r = 0.532** และ r = 0.604** ในปี 2563/2564 ดังนั้น อุณหภูมิ 41 0C ระยะเวลา 72 ชั่วโมง เป็นอุณหภูมิและระยะเวลาที่เหมาะสมที่สุดสำหรับประเมินอายุการเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองฝักสด

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 39 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 25-12-2567

แจ้งไฟล์หาย