คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การประเมินคุณภาพในผลิตผลและผลิตภัณฑ์ประเภทพืชไร่โดยใช้เทคนิคเนียร์อินฟราเรดสเปกโตรสโคปี

คำหลัก : เทคนิคเนียร์อินฟราเรดสเปกโตรสโคปี วิตามินบี 1 ถั่วเหลือง แอฟลาทอกซิน ข้าวโพด ถั่ว ถั่วลิสง

ผู้วิจัย : นฤเทพ เวชภิบาล

ผู้ร่วมวิจัย : จารุรัตน์ พุ่มประเสริฐ,ภัทระ ลูกรักษ์,ศุภรา อัคคะสาระกุล

หน่วยงาน :

ปี: 2564

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 81 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          ปัจจุบันการหาวิธีการประเมินองค์ประกอบทางโภชนาการในผลิตผลและผลิตภัณฑ์จากพืชไร่ที่ดำเนินการได้อย่างรวดเร็ว และไม่ทำความเสียหายแก่ตัวอย่างที่อาจจะต้องนำไปใช้ประโยชน์ต่อนั้นยังเป็นสิ่งที่มีความสำคัญ โดยเทคนิคเนียร์อินฟราเรดสเปกโตรสโคปี (Near Infrared Spectroscopy, NIRS) เป็นทางเลือกในการวิเคราะห์อีกวิธีที่ช่วยลดต้นทุนในระยะยาวคุ้มค่า รวดเร็ว และเชื่อถือได้ อาจเป็นวิธีที่เหมาะสมสำหรับการประเมินปริมาณสารวิตามินบี 1 ในเมล็ดถั่วเหลือง สารพิษแอฟลาทอกซิน บี1 ในเมล็ดข้าวโพดและถั่วลิสง โครงการนี้ประกอบได้วยการทดลอง จำนวน 3 เรื่อง และดำเนินการวิจัย ณ กองวิจัยและพัฒนาวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวและแปรรูปผลิตผลเกษตร กรมวิชาการเกษตร กรุงเทพฯ ในปี 2564 สำหรับการศึกษาในครั้งนี้ดำเนินงานสุ่มเลือกตัวอย่างเมล็ดถั่วเหลือง ข้าวโพด และถั่วเมล็ดแห้งจากแหล่งต่างๆ มาวัดสเปกตรัมเพื่อพิจารณาค่าการดูดกลืนแสงของตัวอย่าง ด้วยเครื่อง NIRSystems 6500 ช่วงคลื่น 400 - 2500 นาโนเมตร และวิเคราะห์ปริมาณวิตามินบี 1 ในเมล็ดถั่วเหลืองด้วยวิธี HPLC และวิเคราะห์ปริมาณสารพิษแอฟลาทอกซิน บี 1 ในเมล็ดข้าวโพด และถั่วเมล็ดแห้งด้วยวิธี Enzyme-Linked Immunosorbent Assay (ELISA) โดยการใช้ชุดทดสอบสารแอฟลาทอกซินสำเร็จรูป (DOA-Aflatoxin ELISA Test Kit) ซึ่งเป็นวิธีวิเคราะห์ในห้องปฏิบัติการ (wet chemistry) จากผลการศึกษาแสดงว่า เมล็ดถั่วเหลืองนำมาใช้สร้างสมการจะมีปริมาณสารวิตามินบี 1 โดยเฉลี่ย คือ 0.55 mg/100g DW นำค่าที่ได้มาสร้างสมการทำนาย ด้วยเทคนิค PLSR โดยค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ (R) สารวิตามินบี 1 เท่ากับ 0.92 ค่าความคลาดเคลื่อนมาตรฐานในการทำนายปริมาณสารวิตามินบี 1 ในกลุ่ม calibration (SEC) ของเมล็ดถั่วเหลืองเท่ากับ 0.14 mg/100g DW และค่าความคลาดเคลื่อนมาตรฐานในการทำนายปริมาณสารวิตามินบี 1 ในกลุ่ม validation (SEP) ของเมล็ดถั่วเหลืองเท่ากับ 0.15 mg/100g DW จากผลการวิจัย พบว่าเทคนิค NIRS เป็นวิธีการที่สามารถประเมินปริมาณสารวิตามินบี 1 ในเมล็ดถั่วเหลืองได้ในช่วง 0.02 – 1.23 mg/100g DW ขณะที่ในเมล็ดข้าวโพด จำนวน 238 ตัวอย่าง ที่นำมาใช้สร้างสมการจะมีปริมาณสารพิษแอฟลาทอกซิน บี1 โดยเฉลี่ยเท่ากับ 4.94 ppb. นำค่าที่ได้มาสร้างสมการทำนายด้วยเทคนิค PLSR โดยค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ (R) สารพิษแอฟลาทอกซิน บี1 เท่ากับ 0.80 ค่าความคลาดเคลื่อนมาตรฐานในการทำนายปริมาณสารพิษแอฟลาทอกซิน บี1 ในกลุ่ม calibration (SEC) ของเมล็ดข้าวโพดเท่ากับ 3.28 ppb และค่าความคลาดเคลื่อนมาตรฐานในการทำนายปริมาณสารพิษแอฟลาทอกซิน บี1 ในกลุ่ม validation (SEP) ของเมล็ดข้าวโพดเท่ากับ 3.42 ppb และพบว่าสมการสามารถประเมินปริมาณสารพิษแอฟลาทอกซินในเมล็ดถั่วลิสงได้ มีค่า R เท่ากับ 0.76 ค่า SEP เท่ากับ 11.49 ppb ซึ่งต่ำกว่าค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน (SD) ที่วิเคราะห์ได้วยวิธี ELISA คือ 14.50 ppb ค่า SEC เท่ากับ 9.35 ppb และมีปัจจัยที่เกี่ยวข้อง 7 ปัจจัย สมการที่ได้นี้สามารถใช้ในการประเมินปริมาณสารพิษแอฟลาทอกซินในเมล็ดถั่วลิสงได้ในระดับการทำนายเพื่อการแบ่งระดับปริมาณอย่างหยาบในช่วง 4.40 - 59.95 ppb

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 42 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 26-12-2567

แจ้งไฟล์หาย