คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การรวบรวมและประเมินลักษณะทางสัณฐานวิทยาของเชื้อพันธุกรรมพืช

คำหลัก : มะระ การประเมิน

ผู้วิจัย : ปาริฉัตร สังข์สะอาด

ผู้ร่วมวิจัย : ขนิษฐา วงศ์วัฒนารัตน์,พัฒน์นรี รักษ์คิด,พัชร ปิริยะวินิตร,อัสนี ส่งเสริม,ทวีพงษ์ ณ น่าน,นริศรา สุวรรณ,ชลลดา สามพันพวง,อนุ สุวรรณโฉม,นิภาพร บัวอิ่น,กฤษณ์ ลินวัฒนา,กัญญาภรณ์ พิพิธแสงจันทร์,พิทยา วงษ์ช้าง,เสาวณี เดชะคำภู,วิศรุต สันม่าแอ,วินัย สมประสงค์,วิลาวัณย์ ใคร่ครวญ,สัจจะ ประสงค์ทรัพย์,สมคิด รัตนบุรี,อรทัย วงค์เมธา,สุเมธ พากเพียร,อภิญญา วงศ์เปี้ย

หน่วยงาน :

ปี: 2564

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 95 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การรวบรวมและประเมินลักษณะทางสัณฐานวิทยาเชื้อพันธุกรรมพืช เป็นขั้นตอนหนึ่งที่มีความสำคัญในการจัดการธนาคารเชื้อพันธุ์พืช โดยเป็นการเพิ่มความหลากหลายและปริมาณของพันธุกรรมพืช รวมทั้งการเพิ่มข้อมูลในการจัดทำฐานข้อมูลในธนาคารเชื้อพันธุ์พืชเพื่อการใช้ประโยชน์ ในการนี้ได้ทำการศึกษาวิจัยการรวบรวมและประเมินลักษณะทางสัณฐานวิทยาเชื้อพันธุกรรมพืชผักและสมุนไพรที่พบว่าในธนาคารเชื้อพันธุ์พืชกรมวิชาการเกษตรยังมีความหลากหลายและจำนวนไม่มากนัก และมีคุณค่าในการบริโภคและมีความสำคัญทางเศรษฐกิจ ได้แก่ พืชสกุลมะระ มะเขือ บวบ ผักกาดกวางตุ้ง พริก พืชสมุนไพรพิกัดเทียน แตงเทศ และผักโขม โดยได้ดำเนินการเก็บรวบรวมพืชสกุลมะระ (Momordica spp.) จากแหล่งต่างๆ ของไทยได้ทั้งหมด 68 ตัวอย่าง ทำการปลูกประเมินลักษณะได้ข้อมูลลักษณะทางสัณฐานวิทยา รวม 59 ลักษณะ จำนวน 15 ตัวอย่าง พบว่าสามารถแบ่งกลุ่มมะระขี้นกได้เป็น 3 ขนาด คือ ขนาดเล็กจำนวน 7 ตัวอย่าง ขนาดกลางจำนวน 7 ตัวอย่าง และขนาดใหญ่ 1 ตัวอย่าง รวบรวมมะเขือ (S. melongena) จากพื้นที่ประเทศไทยได้ทั้งหมด 86 ตัวอย่าง ศึกษาทำการทดลองประเมินลักษณะทางสัณฐานวิทยาของมะเขือผลสั้น จำนวน 17 ตัวอย่าง โดยสามารถแบ่งมะเขือได้เป็น 4 ประเภทใหญ่ ได้แก่ ผลเป็นทรงกลมขนาดผลใหญ่, ผลเป็นทรงกลม ขนาดผลเล็ก, ผลเป็นทรงรี และมะเขือจาน พืชสกุลบวบ (Luffaspp.) รวบรวมจากแหล่งต่างๆ จำนวนทั้งหมด 60 ตัวอย่าง ประเมินลักษณะทางสัณฐานวิทยาตัวอย่างพืชสกุลบวบ จำนวน 18 ตัวอย่าง 25 ลักษณะ แบ่งเป็น บวบหอม 13 ตัวอย่าง และบวบเหลี่ยม 5 ตัวอย่าง โยในบวบหอมสามารถแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ ผลยาว ผลยาวปานกลาง และผลสั้น บวบเหลี่ยมแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ บวบเหลี่ยมไร้หนามและบวบเหลี่ยมมีหนาม นอกจากนี้พบว่าบวบในประเทศไทยมีความหลากหลาย และสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้อย่างหลากหลาย รวบรวมผักกาดกวางตุ้ง จำนวน 53 ตัวอย่าง ประกอบด้วย พันธุ์ใบ 25 พันธุ์ และพันธุ์ดอก 28 พันธุ์ ได้ข้อมูลการประเมินลักษณะทางสัณฐานวิทยา 15 ลักษณะ และข้อมูลประจำพันธุ์เบื้องต้นของผักกาดกวางตุ้งพันธุ์ใบ 9 ลักษณะ และพันธุ์ดอก 16 ลักษณะ การรวบรวมพันธุ์พริก (Capsicum spp.) จำนวน 84 ตัวอย่างพันธุ์ ทำการประเมินลักษณะทางสัณฐานวิทยาจำนวน 47 ตัวอย่างพันธุ์ ได้ข้อมูลการประเมินลักษณะทางสัณฐานวิทยาทั้งสิ้น จำนวน 60 ลักษณะ พืชสมุนไพรพิกัดเทียนสามารถเก็บรวบรวมตัวอย่างและข้อมูลจำนวน 127 ตัวอย่าง สามารถระบุชนิดได้จำนวน 12 ชนิด พบว่าพืชสมุนไพรพิกัดเทียนจำนวน 8 ชนิด มีบันทึกแล้วในคู่มือ ขณะที่อีก 4 ชนิดมีความแตกต่าง แตงเทศในประเทศไทยทำการรวบรวมและประเมินลักษณะทางสัณฐานวิทยาได้ข้อมูลลักษณะประจำพันธุ์แตงเทศที่จะสามารถพัฒนาไปเป็นสายพันธุ์ที่ดีได้ จำนวน 62 สายพันธุ์ โดยแบ่งเป็นแตงเทศที่เก็บเมล็ดพันธุ์ในธนาคารเชื้อพันธุ์เป็น Net Melon จำนวน 5 สายพันธุ์ Rock Melon 3 สายพันธุ์ แตงเทศผิวเรียบ 7 สายพันธุ์ และข้อมูลลักษณะประจำพันธุ์แตงเทศโดยแบ่งตามลักษณะดังนี้ Net Melon จำนวน 12 สายพันธุ์ Rock Melon จำนวน 16 สายพันธุ์ และแตงเทศผิวเรียบ จำนวน 34 สายพันธุ์ และได้สายพันธุ์แท้จำนวน 15 สายพันธุ์ เพื่อเก็บเมล็ดเข้าธนาคารเชื้อพันธุ์กรมวิชาการเกษตร ในส่วนของการศึกษาการรวบรวมและประเมินลักษณะทางสัณฐานวิทยาของเชื้อพันธุกรรมพืชสกุลผักโขม (Amaranthus spp.) สามารถรวบรวมพันธุ์ผักโขมในประเทศไทยได้ทั้งหมด 217 ตัวอย่างพันธุ์ ทำการศึกษาลักษณะทางสัณฐานวิทยาและการใช้ประโยชน์ของพันธุกรรมพืชสกุลผักโขม จำนวน 30 ตัวอย่างพันธุ์ได้ข้อมูลลักษณะทางสัณฐานวิทยา รวม 9 ลักษณะ พร้อมคุณค่าทางโภชนาการด้านโปรตีน นำตัวอย่างเก็บรักษาในธนาคารเชื้อพันธุ์พืช จำนวน 50 ตัวอย่างพันธุ์ การเก็บความหลากหลายของเชื้อพันธุกรรมเหล่านี้จะเป็นการเพิ่มศักยภาพให้แก่ธนาคารเชื้อพันธุ์พืช กรมวิชาการเกษตรเพื่อให้มีการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืนให้แก่ประเทศชาติในการเป็นแหล่งรวบรวมเชื้อพันธุ์พืชพร้อมข้อมูลสำหรับนำไปต่อยอดการใช้ประโยชน์อย่างหลากหลายต่อไป

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 35 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 31-01-2568

แจ้งไฟล์หาย