คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

เทคนิคการอนุรักษ์เชื้อพันธุกรรมพืช

คำหลัก : ดาวอินคา ความมีชีวิตของเมล็ดพันธุ์ ความแข็งแรงเมล็ดพันธุ์ การอนุรักษ์

ผู้วิจัย : กัญญาภรณ์ พิพิธแสงจันทร์

ผู้ร่วมวิจัย : สุพินญา บุญมานพ,ปาริฉัตร สังข์สะอาด,อัญชลี แก้วดวง,พัฒน์นรี รักษ์คิด,อัสนี ส่งเสริม,สุกัลยา ศิริฟองนุกูล,พัชร ปิริยะวินิตร,เสาวณี เดชะคำภู,ลลดา สามพันพวง,ภัทรียา สุทธิเชื้อนาค,นิภาพร บัวอิ่น,อภิญญา วงศ์เปี้ย,วรกิจ ห้องแซง,สมใจ โควสุรัตน์,ขนิษฐา วงศ์วัฒนารัตน์

หน่วยงาน :

ปี: 2564

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 72 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          ประเทศไทยจัดอันดับให้อยู่ในพื้นที่ที่มีความหลากหลายทางชีวภาพสูงเป็นอันดับ 8 ของโลก กรมวิชาการเกษตร เล็งเห็นความสำคัญของการเก็บอนุรักษ์เชื้อพันธุกรรมพืชไว้ให้ได้ยาวนานเพื่อการป้องกันการเสื่อมหรือการสูญหายพันธุกรรมของพืชธนาคารเชื้อพันธุ์พืชกรมวิชาการเกษตรจึงเกิดขึ้น สำหรับโครงการวิจัยและพัฒนาเทคนิคการอนุรักษ์เชื้อพันธุกรรมพืช มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาเทคนิคที่เหมาะสมสำหรับเก็บรักษาเมล็ดดาวอินคาบวบหอม งา และผักโขม ภายใต้อุณหภูมิในการเก็บรักษาต่างๆเพื่องานด้านการอนุรักษ์ของธนาคารเชื้อพันธุ์พืช 2. เพื่อศึกษาเทคนิคที่เหมาะสมสำหรับการเก็บรักษาพันธุกรรมพืชในสภาพปลอดเชื้อ มันสาคู มันขี้หนูขิงพระพุทธบาท ตะไคร้พรานและระย่อมน้อยแบ่งเป็น 2 กิจกรรม ดังนี้ กิจกรรมที่ 1: เทคนิคการอนุรักษ์เมล็ดเชื้อพันธุกรรมพืช พบว่า เมล็ดพันธุ์ดาวอินคาที่ลดความชื้นในระดับต่างๆ เก็บรักษาอุณหภูมิห้อง 5 และ -10 องศาเซลเซียส เมื่อระยะเวลาผ่านไปมีความงอกลดลง โดยอุณหภูมิ 5 องศาเซลเซียส เมื่อลดความชื้นในเมล็ดเหลือ 6 เปอร์เซ็นต์ หรือต่ำกว่ามีความงอกมากกว่าร้อยละ 50 นานถึง 28 เดือน เมล็ดพันธุ์บวบหอมยาว บวบหอมสั้น และบวบหอมป่าลดความชื้นที่ 8 6 และ 4 เปอร์เซ็นต์ พบว่าทั้ง 3 ตัวอย่าง ที่ระดับความชื้น 6 - 8 เปอร์เซ็นต์ เหมาะสมที่สุดก่อนเก็บรักษา ในสภาพแปลงปลูก พบว่าบวบหอมยาวและบวบหอมสั้นเติบโตดีทุกระยะ แต่บวบหอมป่าเติบโตดีในระยะต้นกล้า งาทุกพันธุ์ไม่มีการเปลี่ยนแปลงความมีชีวิต ความแข็งแรง และปริมาณน้ำมันงา สามารถเก็บรักษาในสภาพเยือกแข็งได้แต่ควรลดความชื้นในเมล็ดพันธุ์ให้อยู่ที่ระดับ 6 เปอร์เซ็นต์ หรือต่ำกว่าจะช่วยยืดอายุการเก็บรักษาให้ยาวนานขึ้น ความชื้นเริ่มต้นของเมล็ดพันธุ์ผักโขมที่ 10% เมื่อเก็บรักษาในอุณหภูมิห้องยังมีความงอกสูงถึง 82% เมื่อเก็บรักษาเป็นระยะเวลา 18 เดือน กิจกรรมที่ 2 เทคนิคที่เหมาะสมสำหรับการเก็บรักษาในสภาพปลอดเชื้อ สูตรอาหารที่เหมาะสมในการชักนำการเกิดยอด อาหารสูตร MS ที่เติมสารเบนซิลอะดีนิน (BA) ความเข้มข้น 0, 1.5 และ 3.0 mg/l ภายใต้สภาพแสงปกติและสภาพมืดให้ผลไม่แตกต่างกัน แต่การเลี้ยงบนอาหาร MS ที่เติมสาร BA มีแนวโน้มชักนำการเกิดยอดได้ และการศึกษาเพิ่มปริมาณต้น พบว่าอาหาร MS ที่เติมสาร BA ความเข้มข้น 6.0 mg/l อย่างเดียวชักนำให้เกิดยอดสูงสุดเฉลี่ย 5.5 ยอด ส่วนการเกิดรากพบว่าอาหาร MS ที่ไม่เติมฮอร์โมนสามารถชักนำการเกิดรากสูงสุดเฉลี่ย 4.6 ราก และยาวเฉลี่ย 4.49 เซนติเมตร การย้ายออกปลูกในโรงเรือน พบว่ารอด 100 เปอร์เซ็นต์ การศึกษาการชะลอการเจริญเติบโตต้นมันสาคูใช้สูตรอาหาร ½ MS เพาะเลี้ยงได้นานกว่าสูตรอื่นๆ เลี้ยงเป็นเวลานาน 5 เดือน มันขี้หนูสามารถขยายเพิ่มปริมาณได้โดยการใช้ส่วนของยอดในอาหารสังเคราะห์สูตร MS + IAA 1 มก./ล. + BA 3 มก./ล. หลังจากนั้นชักนำให้เกิดรากบนอาหารสูตรสังเคราะห์ MS + IBA 2 มก./ล. (MSr) และสามารถเก็บรักษาได้นานสูงสุด 6 เดือน การเพาะเลี้ยงขิงพระพุทธบาทในอาหารเพื่อชะลอการเจริญเติบโต พบว่าสูตรอาหารที่เหมาะสม คือ ½ MS หรือ ¼ MS ที่เติมน้ำตาลซูโครส 15 ก./ล. และสูตรที่เหมาะสมสำหรับชะลอการเจริญเติบโตของตะไคร้พราน คือ ½ MS ที่เติมน้ำตาลซูโครส 15 ก./ล. สามารถชะลอการเจริญเติบโตได้มากกว่า 8 เดือน สำหรับยอดระย่อมน้อยรอดชีวิตและเจริญเป็นต้นได้ 100%สูตรอาหารที่เหมาะสมสำหรับการชักนำให้เกิดยอด พบว่าเพาะเลี้ยงนาน 4 เดือนสามารถชักนำให้เกิดยอดได้มากถึง 12.6 ยอดเมื่อเพาะเลี้ยงบนอาหาร MS ที่เติม IAA 0.1 มก/ล และ BA 3 มก/ล สำหรับการชะลอการเจริญเติบโตในสภาพปลอดเชื้อของระย่อมน้อย พบว่าสามารถเพาะเลี้ยงได้นานถึง 4 เดือน โดยไม่ต้องเปลี่ยนถ่ายอาหารใหม่

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 36 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 03-02-2568

แจ้งไฟล์หาย