คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ฟอสฟอรัสในดินปลูกมังคุด

คำหลัก : เอ็คโตไมคอร์ไรซา ละลายฟอสเฟต มังคุด

ผู้วิจัย : ปิยะมาศ โสมภีร์

ผู้ร่วมวิจัย : ชมภู จันที, อภิรดี กอร์ปไพบูลย์ และเฉลิมพล เอี่ยมพลับ

หน่วยงาน :

ปี: 2563

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 40 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การปลูกมังคุดในจังหวัดจันทบุรีเกษตรกรมีการใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสมากจนเกินความต้องการของพืชทำให้เกิดการตกค้าง และอยู่ในรูปที่ไม่เป็นประโยชน์ต่อพืช ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการใช้ประโยชน์จากเชื้อราไมคอร์ไรซา และจุลินทรีย์ละลายฟอสเฟตช่วยในการเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ฟอสฟอรัสในดินให้แก่มังคุด โดยมีการทดลอง 2 การทดลอง คือ การสำรวจ คัดเลือกและจำแนกเชื้อราเอ็คโตไมคอร์ไรซาที่ละลายฟอสเฟตได้ วิธีการ คือ ทำการสำรวจเชื้อราเอ็คโตไมคอร์ไรซาบริเวณโคนต้นมังคุด จากนั้นนำมาคัดเชื้อบริสุทธิ์และจำแนก พบเชื้อเอ็คโตไมคอร์ไรซา 5 ชนิด คือ Laccaria fraternal, Clavaria vermicularis, Amanita hemibapha, Termitomyces tylerianus และ Boletus griseipurpureus จากนั้นนำมาทดสอบความสามารถในการละลายฟอสเฟตบนอาหาร PDA ผสม Ca3 (PO4)2 และใน PDB ผสม Ca3 (PO4)2 ได้เชื้อฯที่มีประสิทธิภาพดี 4 ไอโซเลท คือ 134, 144, 146 และ 148 นำมาปลูกถ่ายลงในต้นกล้ามังคุดที่ปลูกในดินที่ผสมหินฟอสเฟตเปรียบเทียบกับไม่ใส่เชื้อ นำตัวอย่างดิน และพืชวิเคราะห์ปริมาณธาตุฟอสฟอรัสทั้งหมดและฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ การดูดใช้ฟอสฟอรัส เปอร์เซ็นต์การเข้าราก และการเจริญเติบโตของต้นมังคุด ที่ 3, 6 และ 9 เดือน พบว่า เชื้อรา Clavaria vermicularis สามารถละลายฟอสเฟตออกมาได้มากที่สุด 332.00, 606.20 และ 335.50 มิลลิกรัม/กิโลกรัม ตามลำดับ และที่ระยะ 9 เดือน ยังมีเปอร์เซ็นต์การเข้ารากมากที่สุด 18.33% ส่วนปริมาณฟอสฟอรัสทั้งหมดดิน ฟอสฟอรัสในพืช และการเจริญเติบโตของต้นมังคุดแตกต่างกันอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.05) ส่วนการทดลองที่ 2 ศึกษาการใช้เชื้อราไมคอร์ไรซา (เอ็คโตไมคอร์ไรซา และเอ็นโดไมคอร์ไรซา) ร่วมกับปุ๋ยชีวภาพละลายฟอสเฟตกับมังคุด วางแผนการทดลองแบบ RCB จำนวน 8 กรรมวิธี ได้แก่ 1) ใส่เชื้อราเอ็คโตไมคอร์ไรซา (Clavaria vermicularis) 2) ใส่เชื้อราเอ็นโดไมคอร์ไรซาของกรมวิชาการเกษตร 3) ใส่ปุ๋ยชีวภาพละลายฟอสเฟตของกรมวิชาการเกษตร 4) ใส่เชื้อราเอ็คโตไมคอร์ไรซา + เชื้อราเอ็นโดไมคอร์ไรซา 5) ใส่เชื้อราเอ็คโตไมคอร์ไรซา + ปุ๋ยชีวภาพละลายฟอสเฟต 6) ใส่เชื้อราเอ็นโดไมคอร์ไรซา+ ปุ๋ยชีวภาพละลายฟอสเฟต 7) ลูกเชื้อทั้ง 3 ชนิดร่วมกัน และ 8) ไม่ใส่เชื้อ เก็บตัวอย่างดินและใบมังคุดวิเคราะห์ปริมาณฟอสฟอรัสต่างๆ และเก็บตัวอย่างรากเพื่อหาเปอร์เซ็นต์การเข้ารากของเชื้อราเอ็คโตไมคอร์ไรซา และเอ็นโดไมคอร์ไรซา ที่ระยเวลา 3, 6, 9 และ 12 เดือน พบว่า การใส่เชื้อราเอ็คโตไมคอร์ไรซาและการใส่ปุ๋ยชีวภาพละลายฟอสเฟตทำให้มีปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดินมากกว่ากรรมวิธีอื่น (173.30 และ 208.45 มิลลิกรัม/กิโลกรัม ตามลำดับ) สำหรับปริมาณฟอสฟอรัสทั้งหมดในดินในทุกกรรมวิธีไม่แตกต่างกันทางสถิติ (p≥0.05) ส่วนค่าความเป็นกรดด่างของดินทุกกรรมมีค่าใกล้เคียงกัน คือ ที่ประมาณ 4 แต่ปริมาณฟอสฟอรัสที่พืชดูดไปใช้จากค่าวิเคราะห์ปริมาณฟอสฟอรัสในใบพืชพบว่า การใส่เชื้อราเอ็คโตไมคอร์ไรซามีปริมาณฟอสฟอรัสทั้งหมดในใบสูงกว่ากรรมวิธีอื่นๆ ซึ่งให้ผลไม่แตกต่างจากการใส่เชื้อเอ็คโตไมคอร์ไรซาร่วมกับปุ๋ยชีวภาพละลาย และการใส่ปุ๋ยชีวภาพละลายฟอสเฟตเพียงอย่างเดียว (ระยะ 9 เดือน) สำหรับเปอร์เซ็นต์การเข้ารากของเชื้อราไมคอร์ไรซาทั้งสองชนิด พบว่า ในช่วงฤดูฝนการเข้ารากของเชื้อฯมีปริมาณมากกว่าในช่วงฤดูแล้ง และปริมาณการเข้ารากของเชื้อราเอ็คโตไมคอร์ไรซาถึงแม้จะมีปริมาณน้อยกว่า แต่มีประสิทธิภาพทำให้พืชดูดใช้ฟอสฟอรัสได้ดีกว่า

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 20 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 10-02-2568

แจ้งไฟล์หาย