คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

พันธุ์และเทคโนโลยีการผลิตปัญจขันธ์

คำหลัก : ปัญจขันธ์ เจียวกู่หลาน Gynostemma gypenoside ทดสอบพันธุ์ พันธุ์พื้นเมือง การเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ปัญจขันธ์ ความต้องการธาตุอาหาร โรคเน่าปัญจขันธ์ ต้นทุนการปลูกปัญจขันธ์

ผู้วิจัย : ศศิธร วรปิติรังสี

ผู้ร่วมวิจัย : จรัญ ดิษฐไชยวงค์, บุญปิยธิดา คล่องแคล่ว, สุพัฒนกิจ โพธิ์สว่าง, อรุณี ใจเถิง, วิมล แก้วสีดา, ประนอม ใจอ้าย, จิตอาภา จิจุบาล, ศิรากานต์ ขยันการ, สุธามาศ ณ น่าน, ทัศนีย์ ดวงแย้ม, ศรีสุดา โท้ทอง, วีระ วรปิติรังสี, ณิชกานต์ นเรวุฒิกุล, วัชรพล บำเพ็ญอยู่, ลัดดาวัลย์ อินทร์สังข์, อาทิตยา พงษ์ชัยสิทธิ์, สิริพร มะเจี่ยว, ไกรศร ตาวงศ์ และจำรอง ดาวเรือง

ปี: 2563

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 51 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          โครงการวิจัยและพัฒนาพันธุ์และเทคโนโลยีการผลิตปัญจขันธ์มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพันธุ์ปัญจขันธ์ลูกผสมซึ่งได้ผสมพันธุ์ไว้ตั้งแต่ปี 2556 รวบรวมและพัฒนาพันธุ์พื้นเมือง การเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ รวมทั้งเทคโนโลยีการจัดการธาตุอาหาร การป้องกันกำจัดโรค และศึกษาต้นทุนการผลิตปัญจขันธ์โดยศูนย์วิจัยพืชสวนเชียงราย สถาบันวิจัยพืชสวน ดำเนินการตั้งแต่ตุลาคม 2558 - กันยายน 2563 มีผลการดำเนินงานดังนี้ 1) ด้านพันธุ์ ได้คัดเลือกคู่ผสมไว้จำนวน 2 คู่ผสม คือ คู่ผสมระหว่างพันธุ์สิบสองปันนา x พื้นเมืองสันกำแพง และคู่ผสมพื้นเมืองสันกำแพง x สิบสองปันนา คู่ผสมสิบสองปันนา x พื้นเมืองสันกำแพง ได้ทำการคัดเลือกสายพันธุ์รุ่นที่ 4 ที่ให้ผลผลิตและ total saponins สูง ทำการทดสอบ 3 สถานที่ คือ ศูนย์วิจัยพืชสวนเชียงราย ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรเชียงใหม่ และศูนย์วิจัยเกษตรหลวงเชียงใหม่พบว่า สายพันธุ์ 2-20 มีผลผลิตและ total saponins สูงที่สุดได้เสนอเป็นพันธุ์แนะนำของกรมวิชาการเกษตร คือ ปัญจขันธ์พันธุ์เชียงราย 1 ส่วนคู่ผสมพื้นเมืองสันกำแพง x สิบสองปันนา ทำการคัดเลือกต้นที่มีผลผลิตสูง มีลักษณะพิเศษ คือ มี 7 ใบทั้งต้น ปริมาณคลอโรฟิลล์ในใบสูงนำเสนอเป็นพันธุ์แนะนำของกรมวิชาการเกษตร คือปัญจขันธ์พันธุ์เชียงราย 2 สำหรับพันธุ์พื้นเมืองรวบรวมได้ทั้งสิ้น 13 พันธุ์ พันธุ์ที่มีศักยภาพในพื้นที่ภาคเหนือตอนบนมีจำนวน 6 พันธุ์ ได้แก่ พันธุ์พื้นเมืองแม่สลอง1, 2 พันธุ์เวียงแก่น2 พันธุ์ดอยตุง พันธุ์แพร่1 และวาวี1 การเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ปัญจขันธ์ควรเก็บไว้ในถุงพลาสติกปิดเก็บที่อุณหภูมิ 10 องศาเซลเซียส เก็บได้นาน 12 เดือน เมล็ดมีความงอก 95% 2) ด้านเทคโนโลยีการจัดการธาตุอาหารและโรคเน่าของปัญจขันธ์พบว่า ความต้องการธาตุอาหารหลักไนโตรเจน (N) ฟอสเฟต (P2O5) และโพแทส (K2O) ของปัญจขันธ์เท่ากับ 22, 4.6 และ 19.2 กก./ไร่ หรือสัดส่วน 5:1:4 หรือใส่ปุ๋ย 46-0-0 24 กก. 18-46-0 4 กก. และ 0-0-60 14 กก./ไร่ ในสภาพแปลงทดลองให้ผลผลิตน้ำหนักสดและน้ำหนักแห้งสูงที่สุด ส่วนการปลูกในระบบโรงเรือนแอโรโพนิกส์แนะนำให้ใช้ 46-0-0 1,100 กรัม, 0-52-34 200 กรัม และ 0-0-50 288 กรัม/น้ำ 200 ลิตรร่วมกับสารละลาย A และสารละลาย B ต้นปัญจขันธ์มีการเจริญเติบโตด้านความยาวเถา จำนวนใบต่อต้นและผลผลิตต่อพื้นที่สูงที่สุด สำหรับโรคเน่าของปัญจขันธ์พบว่า เกิดจากเชื้อรา 3 ชนิด คือ Rhizoctonia sp., Lasiodiplodia sp. และ Choanephora sp. การควบคุมโรคในโรงเรือน พบว่าการใช้ Trichoderma spp. ไอโซเลท PYP4 มีประสิทธิภาพในการควบคุมโรคได้ดี 3) ต้นทุนการผลิตปัญจขันธ์ในระบบแอโรโพนิกส์มีต้นทุนสูงกว่าการผลิตแบบอินทรีย์และการผลิตแบบเคมีระบบ GAP โดยมีต้นทุน ดังนี้ 668.5 236 และ 233 บาท/ตารางเมตร ตามลำดับ

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 29 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 10-02-2568

แจ้งไฟล์หาย