คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

เทคโนโลยีการผลิตละมุดเชิงพาณิชย์ในภาคเหนือตอนล่าง

คำหลัก : ละมุด ปรับปรุงพันธุ์ แมลงศัตรู แมลงวันผลไม้ การป้องกันกำจัดแมลง

ผู้วิจัย : อารีรัตน์ พระเพชร

ผู้ร่วมวิจัย : วิภาวรรณ ดวนมีสุข, อรณิชชา สุวรรณโฉม, สุนัดดา เชาวลิต และสัญญาณี ศรีคชา

หน่วยงาน : ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรเพชรบูรณ์ ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรสุโขทัย และสำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช

ปี: 2563

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 33 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          โครงการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตละมุดเชิงพาณิชย์ในภาคเหนือตอนล่าง ดำเนินการในพื้นที่จังหวัดสุโขทัย ซึ่งเป็นพื้นที่ผลิตละมุดที่สำคัญของประเทศไทย ทำการทดลองระหว่างปี 2558 - 2563 ในไร่เกษตรกร และในแปลงทดลองของศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรสุโขทัย โดยมีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อปรับปรุงพันธุ์ละมุดที่ให้ผลผลิตสูง มีขนาดผลใหญ่ตั้งแต่ 105 กรัมต่อผลขึ้นไป และมีคุณภาพตรงตามมาตรฐาน 2. เพื่อพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตและการป้องกันกำจัดแมลงศัตรูละมุดแบบผสมผสานในเขตจังหวัดสุโขทัยเพื่อบริโภคอย่างปลอดภัย ประกอบด้วย 4 การทดลอง ดังนี้ การทดลองที่ 1 การผสมพันธุ์และคัดเลือกพันธุ์ละมุดลูกผสมเพื่อการค้า ทำการผสมและปลูกคัดเลือกเบื้องต้นละมุด 8 คู่ผสม พันธุ์พ่อ 1 พันธุ์ ได้แก่ พันธุ์มะกอก พันธุ์แม่ 4 พันธุ์ ได้แก่ กระสวย ทช.01 สาลี่เวียดนาม และ CM19 ในปี 2558 - 2563 ที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรสุโขทัย เพื่อให้ได้ลูกผสมนำมาคัดเลือกให้ได้ตามมาตรฐานการคัดเลือกพันธุ์ ดังนี้ มีขนาดผลของละมุด มากกว่า 105 กรัมต่อผล เนื้อละเอียด แข็ง กรอบ เมื่อสุกไม่เละ รสชาติหวานตั้งแต่ 17 ◦Brix ขึ้นไป และการเจริญเติบโตดี และให้ผลผลิตสูงกว่าพันธุ์มะกอก (พื้นเมืองสุโขทัย) ได้ลูกผสมที่นำไปปลูกในแปลงจาก 8 คู่ผสม คู่ที่ 1 กระสวย x มะกอก คู่ที่ 2 ทช 01 x มะกอก คู่ที่ 3 CM19PC1 x มะกอก คู่ที่ 4 CM19KP1 x มะกอก คู่ที่ 5 สาลี่เวียดนาม KP1 x มะกอก คู่ที่ 6 สาลีเวียดนาม KP2 x มะกอกคู่ที่ 7 สาลี่เวียดนาม KP3 x มะกอก คู่ที่ 8 สาลีเวียดนาม KP4 x มะกอก รวม 187 ต้น และนำไปปลูกในแปลงปลูกแล้วคัดเลือกต้นที่มีการเจริญเติบโตดี 54 ต้น เพื่อนำไปคัดเลือกเพื่อศึกษาผลผลิตเพื่อให้ได้ตามวัตถุประสงค์การคัดเลือกต่อไป การทดลองที่ 2 การสำรวจแมลงศัตรูละมุด ดำเนินการในปี 2558 เพื่อหาชนิดและปริมาณของแมลงศัตรูละมุดในแหล่งปลูกที่สำคัญของจังหวัดสุโขทัย และช่วงเวลาที่มีการระบาดในพื้นที่ปลูกจังหวัดสุโขทัย การสำรวจพบว่าแมลงวันผลไม้ที่ทำลายผล 2 ชนิด ได้แก่ Bactrocera dorsalis และ Bactrocera correcta มีอยู่ตลอดทั้งปี แต่ช่วงที่มีมากที่สุด คือ เดือนสิงหาคม รองลงมา ได้แก่ เดือนกันยายนและพบว่าในเดือนมีนาคมจะมีปริมาณของแมลงวันผลไม้น้อยมี่สุด ส่วนแมลงศัตรูที่พบในช่วงอากาศแห้งแล้งในช่วงเดือนมกราคมมากที่สุด ได้แก่ เพลี้ยแป้ง พบทำลายเกาะอยู่บนผล ร้อยละ 3.2 เดือนพฤษภาคม พบแมลงค่อมทองทำลายใบมากที่สุด การทดลองที่ 3 ศึกษาระยะการเข้าทำลายของแมลงวันผลไม้เจาะผลละมุด ดำเนินการในปี 2558 – 2559 เพื่อให้ทราบช่วงเวลา อายุ และขนาดของผลในการเข้าทำลายผลละมุดของแมลงวันผลไม้ นำไปสู่การหาวิธีการป้องกันกำจัดที่มีประสิทธิภาพทำการศึกษาในสวนละมุดของเกษตรกรจังหวัดสุโขทัย จำนวน 3 แปลง เก็บผลละมุดที่อายุผล 150 170 190 และ 210 วันหลังดอกบาน มาตรวจหาการเข้าทำลายของแมลงวันผลไม้ พบว่าเริ่มพบการเข้าทำลายของแมลงวันผลไม้เมื่อผลอายุ 190 วัน และพบทั้ง 2 ชนิด คือ Bactrocera dorsalis และ Bactrocera correcta แมลงวันผลไม้มีวงจรชีวิตตั้งแต่ไข่จนถึงตัวเต็มวัยใช้เวลา 21 - 30 วัน ดังนั้นการที่พบแมลงวันผลไม้ในผลที่มีอายุ 190 วัน แสดงให้เห็นว่าเริ่มเข้าวางไข่ตั้งแต่อายุผลที่ 160 วันและเมื่อผลละมุดมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 28 มิลลิเมตร จึงควรมีการป้องกันกำจัดแมลงวันผลไม้ในละมุดตั้งแต่ละมุดมีอายุผล 160 วัน นำไปสู่การหาวิธีป้องกันกำจัดในการทดลองที่ 4 ศึกษาการป้องกันกำจัดแมลงวันผลไม้ในละมุด ทำการศึกษาในสวนละมุดของเกษตรกรในจังหวัดสุโขทัยจำนวน 4 สวน ดำเนินการในปี 2559 – 2561 โดยวางแผนการทดลองแบบ RCB มี 4 กรรมวิธี 6 ซ้ำ ดังนี้ 1) พ่นด้วยน้ำมันปิโตรเลียม อัตรา 60 มิลลิลิตร/น้ำ 20 ลิตร ทุก 7 วัน 2) ห่อผลด้วยถุงผ้าสปันบอนด์ ขนาด 7x 8.5 นิ้ว 3) ห่อผลด้วยถุงพลาสติกสีขาวขนาด 7x14 นิ้ว 4) ไม่ห่อผล (วิธีเปรียบเทียบ) พบว่า การห่อผลด้วยถุงพลาสติกสีขาวสามารถป้องกันการเข้าทำลายของแมลงวันผลไม้ได้เป็นอย่างดี การห่อผลด้วยถุงผ้าสปันบอนด์ และการพ่นด้วยน้ำมันปิโตรเลียม ไม่สามารถป้องกันการเข้าทำลายของแมลงวันผลไม้ในละมุดได้ รอบฤดูการผลิต ตุลาคม 2560 ถึงเมษายน 2561ได้มีการปรับเปลี่ยนวัสดุห่อผลจากถุงผ้าสปันบอนด์ เป็นถุงกระดาษสีน้ำตาล พบว่าการห่อผลด้วยถุงกระดาษสีน้ำตาลสามารถป้องกันการเข้าทำลายของแมลงวันผลไม้ได้เป็นอย่างดี รองลงมา การห่อด้วยถุงพลาสติกสีขาว การพ่นด้วยน้ำมันปิโตรเลียม ไม่สามารถป้องกันการเข้าทำลายของแมลงวันผลไม้ในละมุดได้

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 11 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 17-02-2568

แจ้งไฟล์หาย