คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

ความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจและการยอมรับของการใช้เทคโนโลยีใหม่ทดแทนเทคโนโลยีเดิมที่เกษตรกรใช้อยู่

คำหลัก : พริกขี้หนูสวนกาญจนบุรี 1 นครราชสีมา กาญจนบุรี การสัมภาษณ์

ผู้วิจัย : วิลาวัณย์ ใคร่ครวญ

ผู้ร่วมวิจัย : พีชณิตดา ธารานุกูล,เพทาย กาญจนเกษร,อุทัยวรรณ ทรัพย์แก้ว,เกษมศักดิ์ ผลากร,มานพ รักญาติ,ปานหทัย นพชินวงศ์,ฉัตรนภา ข่มอาวุธ,วิไลวรรณ ทวิชศรี,อุราพร หนูนารถ,ดรุณี เพ็งฤกษ์,ไพรุ่ง บุญเลิศ,สุดใจ ล้อเจริญ,จิรภา ออสติน,สุปราณี มั่นหมาย,ปิยะนุช มุสิกพงษ์,ธวัชชัย นิ่มกิ่งรัตน์

หน่วยงาน :

ปี: 2562

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 48 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การศึกษาเพื่อให้ทราบว่าเทคโนโลยีใหม่ที่ได้จากงานวิจัยด้านพันธุ์ การจัดการปุ๋ย และวิธีเขตกรรมของกรมวิชาการเกษตรในช่วง 10 ปีก่อนปี 2562 จะก่อให้เกิดความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจเมื่อเกษตรกรนำไปใช้และมีการยอมรับจากผู้ใช้มากน้อยเพียงใด เพื่อกำหนดแนวทางการวิจัยในอนาคต และเป็นข้อมูลเพื่อปรับปรุงวิธีการเพื่อให้เทคโนโลโลยีเข้าถึงเกษตรกรมากขึ้น การศึกษาประกอบด้วย 6 กิจกรรมวิจัย ได้แก่ 1) เปรียบเทียบความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจของการใช้พันธุ์พริกขี้หนูสวนพันธุ์ใหม่กับพันธุ์เกษตรกร จากเกษตรกร 36 ราย ในจังหวัดนครราชสีมาและกาญจนบุรี พบว่า เกษตรกรที่ จ.นครราชสีมา ไม่นิยมปลูกพริกผลขนาดเล็กมาก ส่วนที่กาญจนบุรี มีเกษตรกรบางรายให้ความสนใจ และนำพริกไปทดลองปลูกจนได้ผลผลิต และค่อนข้างพอใจกับผลตอบแทนที่ได้จากการปลูกพริกพันธุ์ใหม่และเก็บเมล็ดไว้ปลูกในรุ่นต่อไป ขณะที่เกษตรกรและผู้สนใจทั่วไปที่ได้รับเมล็ดพันธุ์จากการประชาสัมพันธ์ผ่านหนังสือพิมพ์สนใจนำพันธุ์พริกไปปลูก เพราะทราบว่าพริกขี้หนูสวนพันธุ์ใหม่สามารถสร้างรายได้ๆ ดี ตลาดมีความต้องการสูง จึงมีการติดต่อเพื่อขอซื้อพันธุ์จากกรมวิชาการเกษตรอย่างต่อเนื่อง 2) เปรียบเทียบความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจของการใช้เทคโนโลยีเก็บเกี่ยวกาแฟโรบัสตาด้วยเครื่องเก็บเกี่ยวขนาดเล็กแบบพกพา กับเทคโนโลยีเก็บเกี่ยวของเกษตรกร จากเกษตรกร 11 ราย ในภาคเหนือและภาคใต้ พบว่า ต้นทุนการผลิตหลักที่เป็นปัญหาของเกษตรกร คือ การเก็บเกี่ยวผลผลิตกาแฟ คิดเป็น 81.81% โดยในการเก็บเกี่ยวที่เป็นปัญหานี้เกิดจาก การขาดแคลนแรงงานเก็บผลกาแฟคิดเป็น 30% รองลงมา คือ ค่าจ้างแรงงานเก็บเกี่ยวมีราคาแพงคิดเป็น 25.56% หลังจากเกษตรกรทดลองใช้เครื่องเก็บเกี่ยวขนาดพกพาแล้วเห็นว่าเก็บผลผลิตได้เร็วขึ้นคิดเป็น 53.84% ช่วยลดปัญหาการขาดแคลนแรงงาน บางรายคิดเป็น 7.7 %เห็นว่าทำให้ต้นกาแฟบอบช้ำ ฟื้นตัวยาก และการทำงานยุ่งยากเป็น 7.7% ส่วนความพอใจในภาพรวมอยู่ที่ 80% 3) เปรียบเทียบความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจของการใช้เทคโนโลยีการป้องกันกำจัดด้วงงวงมันเทศแบบผสมผสานกับเทคโนโลยีเดิมของเกษตรกร ในแหล่งปลูกมันเทศ 4 จังหวัด จากเกษตรกร 18 ราย พบว่าปัญหาที่สำคัญในการปลูกมันเทศของเกษตรกร คือ มีผลผลิตแล้วหาที่ขายไม่ได้ มีโรคแมลงรบกวน หาพันธุ์ได้ยาก ใช้น้ำมาก ใช้แรงงานในการปลูกถึงเก็บเกี่ยวมาก วิธีการที่ใช้ในการป้องกันกำจัดด้วงงวงมันเทศของเกษตรกรมักใช้วิธีเขตกรรม เพื่อหลีกเลี่ยงการเข้าทำลาย ยังไม่มีวิธีการที่กำจัดได้มากกว่าที่เป็นอยู่ 4) ศึกษาการยอมรับเทคโนโลยีการให้ปุ๋ยเคมีในไม้ผลจากคำแนะนำของกรมวิชาการเกษตรของเกษตรกรในภาคกลางและภาคตะวันตก เมื่อทำการสัมภาษณ์เกษตรกรผู้ปลูกไม้ผลในจังหวัดมุทรสงคราม และจังหวัดราชบุรี ในปี 2560 รวมทั้งหมด 22 ราย ที่ปลูกส้มโอ มะพร้าว และชมพู่ทับทิมจันทร์ ส่วนใหญ่มักปลูกไม้ผลเพียงชนิดเดียว ได้รับการถ่ายทอดวิธีการให้ปุ๋ย จากเกษตรกรรุ่นเก่า และนักวิชาการเกษตรในพื้นที่เข้าไปให้คำแนะนำ เกษตรกรมีความรู้ความเข้าใจในเรื่อ่งการใช้ปุ๋ยในระดับปานกลาง แต่ยังมีความต้องการให้หน่วยราชการมีการศึกษาวิจัยอัตราและช่วงเวลาในการให้ปุ๋ยกับพืชให้มีความหลากหลายมากขึ้น และต้องการให้นักวิชาการที่มีความรู้เรื่องปุ๋ยมาถ่ายทอดเทคโนโลยีด้านการนำไปใช้โดยที่เกษตรกรมีส่วนร่วมปฏิบัติในระหว่างการอบรม 5) ศึกษาการยอมรับเทคโนโลยีเรื่องระยะปลูกและการให้ปุ๋ยเคมีในพืชผักเศรษฐกิจจากคำแนะนำของกรมวิชาการเกษตรของเกษตรกรในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จากเกษตรกร 159 ราย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 3 จังหวัด พบว่า ในด้านคำแนะนำเรื่องระยะปลูก เกษตรกรส่วนใหญ่ทราบว่ากรมวิชาการเกษตรมีคำแนะนำระยะปลูกผักแต่ละชนิด บางรายปฏิบัติตาม ขณะที่หลายรายเลือกใช้ระยะปลูกโดยดูจากขนาดทรงพุ่มของผักแต่ละชนิด และต้องการปลูกให้ได้จำนวนต้นที่มากที่สุด รวมถึงมีการปลูกผักมากกว่าหนึ่งชนิดเพื่อใช้พื้นที่และปัจจัยการผลิตอย่างคุ้มค่า มีการจัดการดินก่อนปลูกผัก เช่น การไถตากดิน ใส่อินทรียวัตถุ เตรียมและยกร่องให้สูงกว่าระดับดินเดิม กำจัดเศษซากพืชและวัชพืช ปลูกพืชที่เป็นปุ๋ยพืชสด ส่วนการใช้ปุ๋ย เกษตรกรมากกว่าครึ่งหนึ่งจะมีการปรับเปลี่ยนปริมาณสูตรปุ๋ย และช่วงเวลาที่ให้ตามสถานการณ์เกษตรกรต้องการให้กรมวิชาการเกษตรแนะนำเทคโนโลยีการผลิตพืช และการกำจัดศัตรูพืชผ่านการทำแปลงตัวอย่าง สำหรับเกษตรกรเรื่องพันธุ์เป็นจุดเด่นของกรมวิชาการเกษตร แต่เกษตรกรยังรู้จักหน่วยงานนี้ในระดับปานกลาง ควรจะต้องประชาสัมพันธ์เพิ่ม และ 6) ศึกษาการยอมรับพันธุ์พืชผักและสมุนไพรพันธุ์แนะนำของกรมวิชาการเกษตร จากเกษตรกร 293 ราย ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคใต้เกษตรกร 158 ราย หรือ 53.95% รู้จักกรมวิชาการเกษตรเป็นอย่างดี มีอยู่ 172 ราย หรือ 57.70% รู้ว่ากรมวิชาการเกษตรได้ปรับปรุงพันธุ์พืชผัก และพืชสมุนไพร พันธุ์ที่เกษตรกรใช้เฉพาะเกษตรกรที่มีการใช้พันธุ์ของกรมวิชาการเกษตร ประกอบด้วยพันธุ์พริก 87.5% พันธุ์มะเขือเทศสีดา 7% ถั่วฝักยาว 4.17% และขมิ้นชัน 1.39% หลังจากที่ใช้แล้วมีเกษตรกรใช้ทั้งพันธุ์เดิมและพันธุ์ใหม่ 63.64% ใช้พันธุ์เดิมซ้ำ 16.88% ทดลองใช้พันธุ์พืชใหม่ๆ ที่ไม่ใช่พันธุ์เดิม 9.09% ส่วนคนที่ไม่ใช้พันธุ์ของกรมอีก 10.39% หลังจากพันธุ์ผักแล้ว เกษตรกร 30.37% พอใจมากที่สุด 49.36% พอใจมาก 18.98% เนื่องจากให้ผลผลิตสูง ทนโรค เป็นที่ต้องการของตลาด เกษตรกรต้องการให้ผลิตพันธุ์พืชพันธุ์ใหม่ๆ ที่ให้ผลผลิตสูง 26.41% เป็นที่ต้องการของตลาด มีคุณภาพดี 37.7% ดูแลรักษาง่าย ทนต่อโรค แมลง 22.71% และใช้ประโยชน์ได้หลายด้าน 13.21%

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 21 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 03-03-2568

แจ้งไฟล์หาย