คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

ความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจและการยอมรับของการใช้เทคโนโลยีใหม่ทดแทนเทคโนโลยีเดิมที่เกษตรกรใช้อยู่

คำหลัก : พริกขี้หนูสวนกาญจนบุรี 1 นครราชสีมา กาญจนบุรี การสัมภาษณ์

ผู้วิจัย : วิลาวัณย์ ใคร่ครวญ

ผู้ร่วมวิจัย : พีชณิตดา ธารานุกูล, เพทาย กาญจนเกษร, อุทัยวรรณ ทรัพย์แก้ว, เกษมศักดิ์ ผลากร, มานพ รักญาติ, ปานหทัย นพชินวงศ์, ฉัตรนภา ข่มอาวุธ, วิไลวรรณ ทวิชศรี, อุราพร หนูนารถ, ดรุณี เพ็งฤกษ์, ไพรุ่ง บุญเลิศ, สุดใจ ล้อเจริญ, จิรภา ออสติน, สุปราณี มั่นหมาย, ปิยะนุช มุสิกพงษ์ และธวัชชัย นิ่มกิ่งรัตน์

หน่วยงาน :

ปี: 2562

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 24 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การศึกษาเพื่อให้ทราบว่าเทคโนโลยีใหม่ที่ได้จากงานวิจัยด้านพันธุ์ การจัดการปุ๋ย และวิธีเขตกรรมของกรมวิชาการเกษตรในช่วง 10 ปีก่อนปี 2562 จะก่อให้เกิดความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจเมื่อเกษตรกรนำไปใช้และมีการยอมรับจากผู้ใช้มากน้อยเพียงใด เพื่อกำหนดแนวทางการวิจัยในอนาคต และเป็นข้อมูลเพื่อปรับปรุงวิธีการเพื่อให้เทคโนโลโลยีเข้าถึงเกษตรกรมากขึ้น การศึกษาประกอบด้วย 6 กิจกรรมวิจัย ได้แก่ 1) เปรียบเทียบความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจของการใช้พันธุ์พริกขี้หนูสวนพันธุ์ใหม่กับพันธุ์เกษตรกร จากเกษตรกร 36 ราย ในจังหวัดนครราชสีมาและกาญจนบุรี พบว่า เกษตรกรที่ จ.นครราชสีมา ไม่นิยมปลูกพริกผลขนาดเล็กมาก ส่วนที่กาญจนบุรี มีเกษตรกรบางรายให้ความสนใจ และนำพริกไปทดลองปลูกจนได้ผลผลิต และค่อนข้างพอใจกับผลตอบแทนที่ได้จากการปลูกพริกพันธุ์ใหม่และเก็บเมล็ดไว้ปลูกในรุ่นต่อไป ขณะที่เกษตรกรและผู้สนใจทั่วไปที่ได้รับเมล็ดพันธุ์จากการประชาสัมพันธ์ผ่านหนังสือพิมพ์สนใจนำพันธุ์พริกไปปลูก เพราะทราบว่าพริกขี้หนูสวนพันธุ์ใหม่สามารถสร้างรายได้ๆ ดี ตลาดมีความต้องการสูง จึงมีการติดต่อเพื่อขอซื้อพันธุ์จากกรมวิชาการเกษตรอย่างต่อเนื่อง 2) เปรียบเทียบความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจของการใช้เทคโนโลยีเก็บเกี่ยวกาแฟโรบัสตาด้วยเครื่องเก็บเกี่ยวขนาดเล็กแบบพกพา กับเทคโนโลยีเก็บเกี่ยวของเกษตรกร จากเกษตรกร 11 ราย ในภาคเหนือและภาคใต้ พบว่า ต้นทุนการผลิตหลักที่เป็นปัญหาของเกษตรกร คือ การเก็บเกี่ยวผลผลิตกาแฟ คิดเป็น 81.81% โดยในการเก็บเกี่ยวที่เป็นปัญหานี้เกิดจาก การขาดแคลนแรงงานเก็บผลกาแฟคิดเป็น 30% รองลงมา คือ ค่าจ้างแรงงานเก็บเกี่ยวมีราคาแพงคิดเป็น 25.56% หลังจากเกษตรกรทดลองใช้เครื่องเก็บเกี่ยวขนาดพกพาแล้วเห็นว่าเก็บผลผลิตได้เร็วขึ้นคิดเป็น 53.84% ช่วยลดปัญหาการขาดแคลนแรงงาน บางรายคิดเป็น 7.7 %เห็นว่าทำให้ต้นกาแฟบอบช้ำ ฟื้นตัวยาก และการทำงานยุ่งยากเป็น 7.7% ส่วนความพอใจในภาพรวมอยู่ที่ 80% 3) เปรียบเทียบความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจของการใช้เทคโนโลยีการป้องกันกำจัดด้วงงวงมันเทศแบบผสมผสานกับเทคโนโลยีเดิมของเกษตรกร ในแหล่งปลูกมันเทศ 4 จังหวัด จากเกษตรกร 18 ราย พบว่าปัญหาที่สำคัญในการปลูกมันเทศของเกษตรกร คือ มีผลผลิตแล้วหาที่ขายไม่ได้ มีโรคแมลงรบกวน หาพันธุ์ได้ยาก ใช้น้ำมาก ใช้แรงงานในการปลูกถึงเก็บเกี่ยวมาก วิธีการที่ใช้ในการป้องกันกำจัดด้วงงวงมันเทศของเกษตรกรมักใช้วิธีเขตกรรม เพื่อหลีกเลี่ยงการเข้าทำลาย ยังไม่มีวิธีการที่กำจัดได้มากกว่าที่เป็นอยู่ 4) ศึกษาการยอมรับเทคโนโลยีการให้ปุ๋ยเคมีในไม้ผลจากคำแนะนำของกรมวิชาการเกษตรของเกษตรกรในภาคกลางและภาคตะวันตก เมื่อทำการสัมภาษณ์เกษตรกรผู้ปลูกไม้ผลในจังหวัดมุทรสงคราม และจังหวัดราชบุรี ในปี 2560 รวมทั้งหมด 22 ราย ที่ปลูกส้มโอ มะพร้าว และชมพู่ทับทิมจันทร์ ส่วนใหญ่มักปลูกไม้ผลเพียงชนิดเดียว ได้รับการถ่ายทอดวิธีการให้ปุ๋ย จากเกษตรกรรุ่นเก่า และนักวิชาการเกษตรในพื้นที่เข้าไปให้คำแนะนำ เกษตรกรมีความรู้ความเข้าใจในเรื่อ่งการใช้ปุ๋ยในระดับปานกลาง แต่ยังมีความต้องการให้หน่วยราชการมีการศึกษาวิจัยอัตราและช่วงเวลาในการให้ปุ๋ยกับพืชให้มีความหลากหลายมากขึ้น และต้องการให้นักวิชาการที่มีความรู้เรื่องปุ๋ยมาถ่ายทอดเทคโนโลยีด้านการนำไปใช้โดยที่เกษตรกรมีส่วนร่วมปฏิบัติในระหว่างการอบรม 5) ศึกษาการยอมรับเทคโนโลยีเรื่องระยะปลูกและการให้ปุ๋ยเคมีในพืชผักเศรษฐกิจจากคำแนะนำของกรมวิชาการเกษตรของเกษตรกรในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จากเกษตรกร 159 ราย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 3 จังหวัด พบว่า ในด้านคำแนะนำเรื่องระยะปลูก เกษตรกรส่วนใหญ่ทราบว่ากรมวิชาการเกษตรมีคำแนะนำระยะปลูกผักแต่ละชนิด บางรายปฏิบัติตาม ขณะที่หลายรายเลือกใช้ระยะปลูกโดยดูจากขนาดทรงพุ่มของผักแต่ละชนิด และต้องการปลูกให้ได้จำนวนต้นที่มากที่สุด รวมถึงมีการปลูกผักมากกว่าหนึ่งชนิดเพื่อใช้พื้นที่และปัจจัยการผลิตอย่างคุ้มค่า มีการจัดการดินก่อนปลูกผัก เช่น การไถตากดิน ใส่อินทรียวัตถุ เตรียมและยกร่องให้สูงกว่าระดับดินเดิม กำจัดเศษซากพืชและวัชพืช ปลูกพืชที่เป็นปุ๋ยพืชสด ส่วนการใช้ปุ๋ย เกษตรกรมากกว่าครึ่งหนึ่งจะมีการปรับเปลี่ยนปริมาณสูตรปุ๋ย และช่วงเวลาที่ให้ตามสถานการณ์เกษตรกรต้องการให้กรมวิชาการเกษตรแนะนำเทคโนโลยีการผลิตพืช และการกำจัดศัตรูพืชผ่านการทำแปลงตัวอย่าง สำหรับเกษตรกรเรื่องพันธุ์เป็นจุดเด่นของกรมวิชาการเกษตร แต่เกษตรกรยังรู้จักหน่วยงานนี้ในระดับปานกลาง ควรจะต้องประชาสัมพันธ์เพิ่ม และ 6) ศึกษาการยอมรับพันธุ์พืชผักและสมุนไพรพันธุ์แนะนำของกรมวิชาการเกษตร จากเกษตรกร 293 ราย ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคใต้เกษตรกร 158 ราย หรือ 53.95% รู้จักกรมวิชาการเกษตรเป็นอย่างดี มีอยู่ 172 ราย หรือ 57.70% รู้ว่ากรมวิชาการเกษตรได้ปรับปรุงพันธุ์พืชผัก และพืชสมุนไพร พันธุ์ที่เกษตรกรใช้เฉพาะเกษตรกรที่มีการใช้พันธุ์ของกรมวิชาการเกษตร ประกอบด้วยพันธุ์พริก 87.5% พันธุ์มะเขือเทศสีดา 7% ถั่วฝักยาว 4.17% และขมิ้นชัน 1.39% หลังจากที่ใช้แล้วมีเกษตรกรใช้ทั้งพันธุ์เดิมและพันธุ์ใหม่ 63.64% ใช้พันธุ์เดิมซ้ำ 16.88% ทดลองใช้พันธุ์พืชใหม่ๆ ที่ไม่ใช่พันธุ์เดิม 9.09% ส่วนคนที่ไม่ใช้พันธุ์ของกรมอีก 10.39% หลังจากพันธุ์ผักแล้ว เกษตรกร 30.37% พอใจมากที่สุด 49.36% พอใจมาก 18.98% เนื่องจากให้ผลผลิตสูง ทนโรค เป็นที่ต้องการของตลาด เกษตรกรต้องการให้ผลิตพันธุ์พืชพันธุ์ใหม่ๆ ที่ให้ผลผลิตสูง 26.41% เป็นที่ต้องการของตลาด มีคุณภาพดี 37.7% ดูแลรักษาง่าย ทนต่อโรค แมลง 22.71% และใช้ประโยชน์ได้หลายด้าน 13.21%

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 8 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 03-03-2568

แจ้งไฟล์หาย