คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

เทคโนโลยีการจัดการหลังการเก็บเกี่ยวตลอดกระบวนการผลิตของผลิตผลสด

คำหลัก :

ผู้วิจัย : ศิรกานต์ ศรีธัญรัตน์

ผู้ร่วมวิจัย : จารุวรรณ บางแวก,ปรางค์ทอง กวานห้อง,งามพิศ สุดเสน่ห์,คมจันทร์ สรงจันทร์,ภาณุมาศ โคตรพงศ์,ประไพ หงษา

หน่วยงาน : กองวิจัยและพัฒนาวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวและแปรรูปผลิตผลเกษตร สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตร เขตที่ 6

ปี: 2562

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 35 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

         การวิจัยเทคโนโลยีการจัดการหลังการเก็บเกี่ยวตลอดกระบวนการผลิตของผลิตผลสด มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินการสูญเสียหลังการเก็บเกี่ยวของผลไม้ 2 ชนิด คือ ลำไยและมังคุด และไม้ตัดดอก 2 ชนิด คือ ดอกดาหลา และดอกกระเจียวส้ม รวมทั้งพัฒนาเทคโนโลยีการจัดการหลังการเก็บเกี่ยวเพื่อลดการสูญเสียหลังการเก็บเกี่ยวโดยดำเนินการทดลองระหว่างเดือนตุลาคม 2558 ถึงกันยายน 2562 การศึกษาวิจัยเทคโนโลยีการลดความสูญเสียระหว่างขั้นตอนการจัดการหลังการเก็บเกี่ยวลำไย โดยการประเมินการสูญเสียหลังการเก็บเกี่ยวของลำไยพบว่า ขั้นตอนการเก็บเกี่ยวมีการสูญเสียมากที่สุด 14.23 เปอร์เซ็นต์ รองลงมา คือ ขั้นตอนการส่งออก การขนย้ายจากสวนมาโรงคัดบรรจุ และขั้นตอนการรมซัลเฟอร์ไดออกไซด์ ส่วนปริมาณซัลเฟอร์ไดออกไซด์ตกค้างในเนื้อลำไยไม่เกินมาตรฐานกำหนดของสาธารณรัฐประชำชนจีน สำหรับการทดสอบบรรจุภัณฑ์ในการบรรจุลำไยที่ผ่านการรมซัลเฟอร์ไดออกไซด์พบว่า ถุงตาข่ายและถุง PE เจาะรู มีผลทำให้ลำไยมีคุณภาพดีและสามารถเก็บรักษาลำไยได้นาน 25 วัน ที่อุณหภูมิ 2 องศาเซลเซียส และบรรจุภัณฑ์ที่เหมาะสมในการบรรจุลำไยที่ไม่ผ่านการรมซัลเฟอร์ไดออกไซด์ คือ ถุง PE OPP และ PP ที่สามารถชะลอการสูญเสียน้ำหนัก การเปลี่ยนแปลงสีเปลือก และอาการเปลือกแข็งของลำไยได้ดีและสามารถยืดอายุการเก็บรักษาลำไยได้นาน 10 วัน ที่อุณหภูมิ 10 องศาเซลเซียส การศึกษาเทคโนโลยีการลดการสูญเสียระหว่างขั้นตอนหลังการเก็บเกี่ยวมังคุด พบว่า การสูญเสียเกิดขึ้น 2 แบบ คือ การสูญเสียที่เกิดจากคุณภาพก่อนการเก็บเกี่ยวและขณะเก็บเกี่ยว ซึ่งการสูญเสียภายนอกที่พบมากที่สุด คือ ผลมังคุดมีเปลือกสีเขียวทั้งผล ส่วนการสูญเสียคุณภาพภายใน คือ การเกิดเนื้อแก้วและยางไหล และการสูญเสียที่เกิดขึ้นภายหลังจากเก็บเกี่ยวที่พบมากที่สุด คือ ผลที่มีสีกลีบเลี้ยงเปลี่ยนเป็นสีแดง โดยขั้นตอนที่พบการสูญเสียมากที่สุด คือ หลังขนส่งไปตลาดค้าส่งในประเทศ ได้ทำการทดสอบเพื่อลดการสูญเสียในขั้นตอนการขนส่งจากจุดรวบรวมไปตลาดค้าส่ง พบว่า การขนส่งด้วยกรรมวิธีแนะนำที่รองตะกร้าด้วยกระดาษรองและฟองน้ำเปียก เพื่อกันกระแทกและลดอุณหภูมิช่วยลดปัญหาการสูญเสียที่เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนสีของเปลือกผลเป็นสีม่วงดำ การเปลี่ยนสีของกลีบเลี้ยงเป็นสีแดง และเปอร์เซ็นต์การเกิดผลช้ำ/บุบให้ลดลงได้แต่ไม่สามารถลดการสูญเสียที่เกิดจากการฉีกขาดของกลีบเลี้ยง และการเกิดเปลือกแข็งบางส่วนของผลมังคุดได้และการทดสอบบรรจุภัณฑ์สำหรับบรรจุมังคุดแบบขายปลีกที่เหมาะสมสำหรับการก็บรักษาที่อุณหภูมิ 13 หรือ 25 องศาเซลเซียส พบว่า การใช้บรรจุภัณฑ์ถุงพลำสติกชนิดพอลิโพรไพลีน (PP) เจาะรู สามารถช่วยรักษาคุณภาพภายนอกและยืดอายุการเก็บรักษาและวางจำหน่ายของผลมังคุดได้ดีกว่าการบรรจุผลมังคุดในถุงตาข่าย สำหรับการศึกษาเทคโนโลยีการรักษาคุณภาพและเพิ่มมูลค่าไม้ตัดดอก โดยศึกษาในไม้ตัดดอก 2 ชนิด คือ ดอกดาหลาและดอกกระเจียวส้ม การประเมินการสูญเสียของดอกดาหลาหลังการเก็บเกี่ยวพบว่า ในขั้นตอนการขนส่งไปยังตลาดในประเทศมีการสูญเสียมากที่สุดคิดเป็น 50 เปอร์เซ็นต์ รองลงมา คือ การจำลองการส่งออก 47.9 เปอร์เซ็นต์ สำหรับดัชนีการเก็บเกี่ยวและอุณหภูมิที่เหมาะสมในการเก็บรักษาดอกดาหลา คือ การเก็บเกี่ยวที่ระยะดอกบาน 50 เปอร์เซ็นต์ และเก็บรักษาที่อุณหภูมิ 15 องศาเซลเซียส สามารถยืดอายุการเก็บรักษาได้นาน 14 วัน และอายุการปักแจกันดอกดาหลาที่ pulsing ด้วยการแช่ก้านดอกในกรดซิตริก ความเข้มข้น 400 ppm นาน 30 นาที แล้วนำมาปักแจกันในน้ำกรอง วางในห้องที่อุณหภูมิ 25 องศาเซลเซียส ดอกดาหลามีอายุการปักแจกันนาน 6 วัน และการทดสอบสารละลาย holding สำหรับปักแจกันตลอดอายุการใช้งาน พบว่า ดอกดาหลาที่ปักแจกันในสารละลาย 8-HQS 200 ppm ร่วมกับ sucrose 2.0% pH3 สามารถยืดอายุการปักแจกันได้นาน 10 วัน สำหรับดอกกระเจียวส้มเมื่อประเมินการสูญเสียหลังการเก็บเกี่ยวพบการสูญเสียมากที่สุดในขั้นตอนการขนส่งไปยังตลาดในประเทศคิดเป็น 73.3 เปอร์เซ็นต์ และในขั้นตอนการจัดการในโรงคัดบรรจุคิดเป็น 69.4 เปอร์เซ็นต์ ดัชนีการเก็บเกี่ยวและอุณหภูมิที่เหมาะสมในการเก็บรักษาดอกกระเจียวส้ม คือ การเก็บเกี่ยวที่ระยะดอกบาน 50 เปอร์เซ็นต์ และเก็บรักษาที่อุณหภูมิ 15 องศาเซลเซียส สามารถยืดอายุการเก็บรักษาได้นาน 11 วัน และการยืดอายุการปักแจกันของดอกกระเจียวส้มการปักแจกันที่อุณหภูมิ 25 องศาเซลเซียส พบว่า การทำ pulsing โดยแช่ก้านดอกในสารละลายกรดซิตริก ความเข้มข้น 400 ppm ระยะเวลา 30 นาที ก่อนนำมาปักแจกันในน้ำกรอง สามารถยืดอายุการปักแจกันได้นานขึ้น 17 วัน และดอกจริงยังสามารถบานและพัฒนาต่อไปได้

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 15 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 04-03-2568

แจ้งไฟล์หาย