คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การพัฒนาการผลิตพืชในพื้นที่นาในเขตภาคเหนือตอนล่าง

คำหลัก : ประสิทธิภาพการผลิต การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม การใช้ปุ๋ยอย่างถูกต้องและเหมาะสม การใช้ปุ๋ยตาม ค่าวิเคราะห์ดิน พื้นที่นา การผลิตพืช

ผู้วิจัย : วีรวัฒน์ นิลรัตนคุณ

ผู้ร่วมวิจัย : นันทนา บุญสนอง,ศุภชาติ ธรรมนิติเวทย์,ยุพา สุวิเชียร,มนัสชญา สายพนัส,วราพงษ์ ภิระบรรณ์,ดรุณี เพ็งฤกษ์,วาสนา สุภาพรหม,ทวีป หลวงแก้ว,สุภชัย วรรณมณี,สุรศักดิ์ วัฒนพันธุ์สอน,อารีรัตน์ พระเพชร,รวีวรรณ เชื้อกิตติศักดิ์,วิภาวรรณ ดวนมีสุข,อรณิชชา สุวรรณโฉม,สมเพชร พรมเมืองดี,ชัยณรงค์ จันทร์แสนตอ,เสงี่ยม แจ่มจำรูญ

หน่วยงาน :

ปี: 2562

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 43 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตข้าว ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ถั่วลิสง และหอมแดงในพื้นที่นา โดยการใช้ปุ๋ยแบบเกษตรกรมีส่วนร่วม และยกระดับความรู้เรื่องปุ๋ยให้กับเกษตร มีกระบวนการดำเนินงาน ดังนี้ 1) การถ่ายทอดความรู้เรื่องปุ๋ยและวิธีการใช้ปุ๋ยที่ถูกต้องให้กับเกษตรกร 2) ทำแปลงทดสอบการใช้ปุ๋ยแบบเกษตรกรมีส่วนร่วม 3) ทำแปลงต้นแบบแบบเกษตรกรมีส่วนร่วม และ 4) จัดงานถ่ายทอดเทคโนโลยีและสรุปผลร่วมกัน ดำเนินการในปี 2559 - 2562 ในแปลงนาเกษตรกร จังหวัดพิษณุโลก อุตรดิตถ์ และพิจิตร พบว่า การถ่ายทอดความรู้เรื่องปุ๋ยที่จำเป็นเหมาะสมกับเกษตรกร มีตัวอย่างชัดเจน และอย่างต่อเนื่องเป็นสิ่งสำคัญที่จะทำให้เกษตรกรมีความรู้เรื่องปุ๋ยและยอมรับคำแนะนำไปปฏิบัติ การทดสอบการใช้ปุ๋ยเทียบกับวิธีเกษตรกร พบว่า เกษตรกรบางส่วนยอมรับคำแนะนำและได้เปลี่ยนมาใช้ปุ๋ยตามวิธีทดสอบ ส่วนผลผลิตของพืชแต่ละชนิดแปรปรวนตามฤดูกาลผลิต จำนวนประชากร และสภาพพื้นที่ของเกษตรกร แต่ส่วนใหญ่วิธีทดสอบให้ผลผลิตสูงกว่าวิธีเกษตรกร และที่สำคัญเกษตรกรมีความพึงพอใจวิธีทดสอบ เนื่องจากสังเกตเห็นการตอบสนองของพืชได้เด่นชัด ดังนี้ข้าวแตกกอดี ต้นไม่ล้ม การเจริญเติบโตสม่ำเสมอ ใบตั้งและมีสีเขียวตองอ่อน การออกรวงสม่ำเสมอและมีขนาดใหญ่ มีจำนวนเมล็ดลีบน้อยและมีน้ำหนักดี ผลผลิตเพิ่มสูงขึ้น ข้าวโพดต้นโต แข็งแรง ใบข้าวโพดเขียวเข้ม ฝักมีขนาดใหญ่ และมีน้ำหนักดี หอมแดง ต้นตั้งตัวและเจริญได้เร็ว ใบแข็งและยาว ขนาดหัวโตและมีน้ำหนักดี ผลผลิตสูง และถั่วลิสงมีทรงพุ่มใหญ่ ใบเขียว ต้นใหญ่ ฝักดก ผลผลิตสูง ในขณะที่ต้นทุนค่าปุ๋ยของวิธีทดสอบส่วนใหญ่ต่ำกว่าวิธีเกษตรกรและมีผลกำไรมากกว่า การทำแปลงต้นแบบโดยการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับเกษตรกรต้นแบบเพื่อกำหนดอัตราปุ๋ยที่เหมาะสมสำหรับแต่ละพื้นที่ ดังนี้ อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก ปุ๋ยข้าวและข้าวโพดอัตรา 9-3-8 และ 18-7-12 กิโลกรัม N-P2O5-K2O ต่อไร่ ตามลำดับ อำเภอฟากท่า จังหวัดอุตรดิตถ์ ปุ๋ยข้าวและข้าวโพดอัตรา 8-3-6 และ 21-7-12 กิโลกรัม N-P2O5-K2O ต่อไร่ ตามลำดับ จังหวัดพิจิตร ปุ๋ยข้าวและข้าวโพดอัตรา 6-5-6 และ 21-7-12 กิโลกรัม N-P2O5-K2O ต่อไร่ ตามลำดับ อำเภอเมือง จังหวัดอุตรดิตถ์ปุ๋ยข้าว หอมแดง และถั่วลิสงอัตรา 6-5-6 5-10-12 และ 6-6-9 กิโลกรัม N-P2O5-K2O ต่อไร่ ตามลำดับ การจัดงานวันถ่ายทอดเทคโนโลยีก่อนการเก็บเกี่ยวแปลงต้นแบบ โดยใช้วิธีการเกษตรกรมีส่วนร่วมเพื่อเผยแพร่ความรู้สู่เกษตรกรเพื่อนบ้านและชุมชนอื่น มีเกษตรกรและเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องมาร่วมงาน 368 ราย เกษตรกรระบุประโยชน์ที่ได้รับ ดังนี้ 1) ได้รับความรู้เรื่องปุ๋ยและวิธีการใช้ปุ๋ย 2) ผลผลิตเพิ่มขึ้น 3) ต้นทุนค่าปุ๋ยลดลง จากการผสมปุ๋ยใช้เอง 4) ผลตอบแทนมากขึ้น 5) ต้นพืชสมบูรณ์และแข็งแรง มีเกษตรกรยอมรับเทคโนโลยีและนำไปปฏิบัติเพิ่มแล้ว 104 ราย

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 19 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 06-03-2568

แจ้งไฟล์หาย