คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การศึกษาอัตราและระยะเวลาที่เหมาะสมของสารรมอีโคฟูม (ECO2FUME) ในการรมเพื่อกำจัดมอดหนวดยาวสายพันธุ์ที่ต้านทานต่อสารรมฟอสฟีน

คำหลัก : สารรมอีโคฟูม มอดหนวดยาว ความต้านทานต่อสารรมฟอสฟีน

ผู้วิจัย : รังสิมา เก่งการพานิช

ผู้ร่วมวิจัย : ดวงสมร สุทธิสุทธิ์, ภาวินี หนูชนะภัย และศรุตา สิทธิไชยากุล

หน่วยงาน : กองวิจัยและพัฒนาวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวและแปรรูปผลิตผลเกษตร

ปี: 2562

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 26 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การศึกษาอัตราและระยะเวลาที่เหมาะสมของสารรมอีโคฟูม (ECO2FUME) ในการรมเพื่อกำจัดมอดหนวดยาวสายพันธุ์ที่ต้านทานต่อสารรมฟอสฟีน ดำเนินการทดลองระหว่างเดือนตุลาคม 2558 - กันยายน 2562 ที่ห้องปฏิบัติการกลุ่มวิจัยพัฒนาเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยวพืชไร่ กองวิจัยและพัฒนาวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวและแปรรูปผลิตผลเกษตร โดยเก็บตัวอย่างมอดหนวดยาวจากโรงสีข้าว โรงเก็บข้าวโพด และโรงงานอาหารสัตว์ จากจังหวัดต่างๆ ทั่วประเทศ นำมาเลี้ยงขยายพันธุ์ในห้องปฏิบัติการให้ได้ระยะตัวเต็มวัย จากนั้นนำไปทดสอบเพื่อจัดแบ่งระดับความต้านทานของมอดหนวดยาวตามวิธีการของ FAO (FAO Method No.16) โดยเก็บตัวอย่างมอดหนวดยาวจากจังหวัดต่างๆ ทั่วประเทศ จำนวน 22 จังหวัด รวม 28 แหล่ง จากผลการทดสอบระดับความต้านทานของมอดหนวดยาวต่อสารรมฟอสฟีนพบว่า มอดหนวดยาวไม่แสดงความต้านทานต่อสารรมฟอสฟีน 5 แหล่ง ต้านทานต่อฟอสฟีน 1, 7, 14 และ 25 เท่า อย่างละ 1 แหล่ง ต้านทานต่อฟอสฟีน 4 และ 20 เท่า อย่างละ 2 แหล่ง ต้านทานต่อฟอสฟีน 5 เท่า 3 แหล่ง ต้านทานต่อฟอสฟีนมากกว่า 10, 13, 15, 40, 60 และ 70 เท่า อย่างละ 1 แหล่ง ต้านทานต่อฟอสฟีนมากกว่า 20 เท่า 4 แหล่ง และต้านทานต่อฟอสฟีนมากกว่า 80 เท่า 2 แหล่ง จัดแบ่งแมลงที่มีระดับความต้านทานแตกต่างกันออกเป็น 3 กลุ่ม คือ (1) สายพันธุ์ที่ไม่ต้านทานต่อฟอสฟีน (2) สายพันธุ์ที่ต้านทานต่อฟอสฟีนน้อยกว่า 7 เท่า และ (3) สายพันธุ์ที่ต้านทานต่อฟอสฟีนมากกว่า 10 เท่าขึ้นไป ทดสอบประสิทธิภาพของสารรมอีโคฟูมในการกำจัดมอดหนวดยาวสายพันธุ์ต้านทานต่อสารรมฟอสฟีนโดยรมกองข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ด้วยสารรมอีโคฟูมที่อัตรา 25 กรัม/ลบ.ม. (350 ppm) ระยะเวลา 5 วัน อัตรา 50 กรัม/ลบ.ม. (700 ppm) ระยะเวลา 4 วัน และอัตรา 70 กรัม/ลบ.ม. (1,000 ppm) ระยะเวลา 2 และ 3 วัน ผลการทดลองพบว่า ทุกอัตราการรมมีประสิทธิภาพในการกำจัดมอดหนวดยาวสายพันธุ์ที่ไม่ต้านทานต่อฟอสฟีน และสายพันธุ์ที่ต้านทานต่อสารรมฟอสฟีนน้อยกว่า 7 เท่า ได้ทุกระยะการเจริญเติบโตและไม่พบมอดหนวดยาวที่เกิดใหม่ อย่างไรก็ตามทุกอัตราการรมที่ทดสอบไม่สามารถกำจัดมอดหนวดยาวสายพันธุ์ที่ต้านทานต่อฟอสฟีนมากกว่า 10 เท่าขึ้นไปได้ทุกระยะการเจริญเติบโต ส่วนแมลงในชุดควบคุมสามารถเจริญเติบโตและขยายพันธุ์ได้ตามปกติ จึงทำการทดสอบเพิ่มเติมโดยเพิ่มอัตราสารรมให้สูงขึ้นและเพิ่มระยะเวลาให้นานขึ้น โดยใช้อัตราอีโคฟูมอัตรา 50 กรัม/ลบ.ม. (700 ppm) ระยะเวลา 14 วัน และอัตรา 70 กรัม/ลบ.ม. (1,000 ppm) ระยะเวลา 10 วัน อัตรา 100 กรัม/ลบ.ม. (1,400 ppm) ระยะเวลา 7 และ 6 วัน ผลการทดลองพบว่า การรมทุกอัตราพบมอดหนวดยาวรอดชีวิตจำนวนเล็กน้อย และพบว่าการรมด้วยสารรมอีโคฟูมอัตรา 50 กรัม/ลบ.ม. (700 ppm) ระยะเวลา 14 วัน และอัตรา 70 กรัม/ลบ.ม. (1,000 ppm) ระยะเวลา 10 วัน พบมอดหนวดยาวที่เกิดใหม่จำนวนเล็กน้อย แต่ที่อัตรา 100 กรัม/ลบ.ม. (1,400 ppm) ระยะเวลา 7 และ 6 วัน ไม่พบมอดหนวดยาวที่เกิดใหม่ แสดงให้เห็นว่ามอดหนวดยาวมีความต้านทานต่อสารรมฟอสฟีนสูงมาก ดังนั้นในการรมข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ด้วยสารรมฟอสฟีนจำเป็นต้องเพิ่มอัตราการใช้สารรมและระยะเวลาการรมให้นานขึ้น

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 13 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 11-03-2568

แจ้งไฟล์หาย