คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

ประสิทธิภาพของไส้เดือนฝอยศัตรูแมลง Steinernema riobrave ในการควบคุมด้วงงวงมันเทศ Cylas formicarius

คำหลัก :

ผู้วิจัย : วิไลวรรณ เวชยันต์

ผู้ร่วมวิจัย : สาทิพย์ มาลี

หน่วยงาน : สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช

ปี: 2562

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 22 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          มันเทศ เป็นพืชอาหารที่มีความสำคัญ มันเทศเป็นพืชหัวที่ปลูกง่ายปลูกได้ในดินแทบทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็นดินเหนียว ดินร่วน ดินร่วนปนทราย ในประเทศไทยนิยมปลูกตลอดปีทั่วทุกภาคของประเทศ แหล่งปลูกเพื่อเป็นการค้าที่สำคัญในประเทศไทย ได้แก่ เชียงใหม่ เชียงราย สุโขทัย พิษณุโลก อยุธยา สุพรรณบุรี ราชบุรี นครปฐม ปราจีนบุรี ระยอง ตราด นครราชสีมา หนองคาย อุบลราชธานี ศรีษะเกษ บุรีรัมย์ และพัทลุง มันธุ์มันเทศที่นิยมปลูกเป็นการค้าจะมีอายุการเก็บเกี่ยวประมาณ 4 - 6 เดือน ปลูกต่อเนื่องตลอดทั้งปีศัตรูสำคัญของการผลิตมันเทศ ได้แก่ ด้วงงวงมันเทศ, Cylas formicarius Fabricius (Colepotera : Curculionidae) พบทำลายส่วนเถา และหัวมันเทศ การทำลายของด้วงงวงมันเทศเพียงเล็กน้อย ทำให้มันเทศมีหัวน้อยลง หัวมีคุณภาพต่ำ มีกลิ่นเหม็น และมีรสขม ไม่เป็นที่ต้องการของผู้บริโภค ซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายต่อผลผลิต วิธีการป้องกำจัดด้วงงวงมันเทศของเกษตรกร คือ การใช้สารฆ่าแมลงในกลุ่ม Orgonophosphate และฟูราดานมากที่สุด นอกจากการใช้สารฆ่าแมลงยังมีการศึกษาวิธีการป้องกำจัดด้วงงวงมันเทศในหลายวิธี อิสระและคณะ (2550) พบว่า วิธีการควบคุมด้วงงวงมันเทศโดยการใช้พลาสติกคลุมแปลงมันเทศตั้งแต่เริ่มปลูกสามารถช่วยลดการทำลายของด้วงงวงมันเทศได้ เท่ากับ 8.12% รองลงมาการใช้น้ำสกัดชีวภาพจำนวน 4 ครั้ง เมื่อมันเทศอายุ 40, 50, 60 และ 70 วัน การคลุมด้วยแกลบตั้งแต่เริ่มปลูกและการใช้ไส้เดือนฝอย S. carpocapsae ควบคุม 4 ครั้ง เมื่อมันเทศอายุ 40, 50, 60 และ 70 วัน โดยพบการเข้าทำลาย 12.90 14.65 และ 16.22% ตามลำดับ ด้านการให้ผลผลิตนั้นการใช้ไส้เดือนฝอย S. carpocapsae จำนวน 4 ครั้ง ให้ผลผลิตของมันเทศสูงสุด 1,294 กิโลกรัมต่อไร่ รองลงมา ได้แก่ การคลุมด้วยแกลบ ให้ผลผลิต 1,204 กก./ไร่ ดังนั้นการใช้แกลบคลุมน่าจะเป็นวิธีการควบคุมที่ดีที่สุด เนื่องจากให้ผลผลิตสูงและมีการทำลายของด้วงงวงไม่มาก ค่าใช้จ่ายต่ำ หรือการป้องกมันกำจัดด้วงงวงมันเทศโดยวิธีราดไส้เดือนฝอย Steinernema carpocapsae อัตรา 8x10(6) และ 4x10(6) ตัว/20 ตารางเมตร ให้ผลในการควบคุมด้วงงวงมันเทศดีกว่าแปลงเปรียบเทียบ (control) และการราดไส้เดือนฝอย S. carpocapsae อัตรา 8x10(6) ตัวต่อ 20 ตารางเมตร ได้ผลดีที่สุดในการป้องกำจัดด้วงงวงมันเทศ (พินิจ และคณะ, 2534) 
          ไส้เดือนฝอย Steinernema carpocapsae “ระยะเข้าทำลายแมลง” (infective juvenile: IJ) สามารถเคลื่อนที่เข้าหาและเข้าทำลายแมลงได้หลายชนิดและมีการใช้อย่างแพร่หลายทั่วโลก ในประเทศไทยได้ศึกษาวิจัยทั้งการเลี้ยงขยายเป็นปริมาณมากและนำไปใช้ควบคุมหนอนกินใต้ผิวเปลือกลองกอง หนอนกระทู้หอมในดาวเรือง ตัวอ่อนของด้วงหมัดผักในผักกาดหัว ด้วงงวงมันเทศ (วัชรีและสุทธิชัย, 2544) ไส้เดือนฝอย Steinernema riobravae และ Steinernema siamkayai เป็นไส้เดือนฝอยที่สามารถทนอุณหภูมิสูงกว่า 35 องศาเซลเซียส (Cabanillas และคณะ 1994) และยังคงประสิทธิภาพสามารถเข้าทำลายแมลงได้ดีนับเป็นจุดเด่นที่น่าสนใจของไส้เดือนฝอยทั้งสองชนิดนี้ แต่ยังไม่ได้มีการศึกษาและทดสอบประสิทธิภาพในการควบคุมด้วงงวงมันเทศและศัตรูพืชอื่นมากนัก จึงทำการทดสอบประสิทธิภาพ Steinernema riobravae ในการเข้าทำลายด้วงงวงมันเทศในสภาพห้องปฏิบัติการเพื่อเป็นข้อมูลในการพัฒนานำไปประยุกต์ใช้ในการควบคุมศัตรูมันเทศในรูปแบบผสมผสานต่อไป

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 9 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 12-03-2568

แจ้งไฟล์หาย