คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การเตรียมน้ำย้อมห้อมที่เหมาะสมสำหรับการย้อมผ้า

คำหลัก :

ผู้วิจัย : ประนอม ใจอ้าย

ผู้ร่วมวิจัย : พรรณพิมล สุริยะพรหมชัย, สุทธินี เจริญคิด, มณทิรา ภูติวรนาถ และรณรงค์ คนชม

หน่วยงาน : ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรแพร่

ปี: 2562

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 25 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การเตรียมน้ำย้อมห้อมที่เหมาะสมสำหรับการย้อมผ้า ดำเนินการทดลองที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรแพร่ เมื่อปี 2562 โดยวางแผนการทดลองแบบ RCB มี 6 กรรมวิธีๆ ละ 6 หน่วยการทดลองมี 4 ซ้ำ ได้แก่ สูตรที่ 1 น้ำด่าง pH 12 กรด Tartaric 200 มิลลิลิตร (เปรียบเทียบ) สูตรที่ 2 น้ำด่าง pH 12 กรด Tartaric 400 มิลลิลิตร สูตรที่ 3 น้ำด่าง pH 13 กรด Tartaric 200 มิลลิลิตร สูตรที่ 4 น้ำด่าง pH 13 กรด Tartaric 400 มิลลิลิตร สูตรที่ 5 น้ำด่าง pH 14 กรด Tartaric 200 มิลลิลิตร และสูตรที่ 6 น้ำด่าง pH 14 กรด Tartaric 400 มิลลิลิตร เริ่มต้นด้วยนำน้ำด่างปริมาณ 18 ลิตร ใส่กระถางที่ไม่มีรูด้านล่าง นำเนื้อห้อมจำนวน 3 กิโลกรัม ผสมกับน้ำด่างกวนให้ละลายในน้ำด่าง นำน้ำมะขามเปียก จำนวน 600 กรัม ใส่ลงไปในน้ำห้อมและกวนให้เข้าน้ำห้อม ตักน้ำห้อมขึ้นแล้วปล่อยลงในถังตามเดิมเพื่อเติมก๊าซออกซิเจนให้น้ำห้อม ปล่อยทิ้งไว้น้ำห้อมรอจนเปลี่ยนเป็นสีเหลืองพร้อมย้อมผ้าใช้เวลาประมาณ 3 - 4 วัน จึงนำผ้าผ้าฝ้ายสีขาวที่ซักผ้าและล้างให้สะอาดบิดพอหมาด แล้วตัดผ้าขนาด 20 x 20 เซนติเมตร จำนวน 144 ผืน ลงย้อมด้วยน้ำย้อมที่เตรียมไว้ในแต่ละกรรมวิธี นำผ้าที่ย้อมไปซักให้สีส่วนเกินออก ตากในที่ร่มให้แห้งสนิท สุ่มตัวอย่างผ้าส่งทดสอบความคงทนของสี และวัดระดับความเข้มของสี โดยใช้เครื่อง Hunter Lab ผลการทดลองพบว่า การเตรียมน้ำย้อมห้อมที่ติดสีและมีความคงทนของสีต่อแสง การซัก และการเปื้อนของสี ดีที่สุด คือ การใช้ส่วนผสมสัดส่วนระหว่างเนื้อห้อม น้ำด่าง และกรด Tataric จากน้ำมะขามเปียก คือ เนื้อห้อม 1 กิโลกรัม น้ำด่าง pH 14 และน้ำมะขามเปียก 200 มิลลิลิตร ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับคุณภาพของวัตถุดิบที่นำมาใช้เตรียมน้ำย้อมห้อม และประสิทธิภาพการย้อมติดสีที่ดีขึ้นอยู่กับชนิดผ้าที่นำมาย้อมในแต่ละครั้ง ดังนั้นผู้ย้อมผ้าควรปรับปรุงวิธีการเตรียมน้ำย้อมห้อม เพื่อให้การย้อมผ้าหม้อห้อมธรรมชาติให้มีคุณภาพ เพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับพืชคงความเป็นอัตลักษณ์ของท้องถิ่นสร้างรายได้สู่ชุมชนอย่างยั่งยืน

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 13 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 13-03-2568

แจ้งไฟล์หาย