คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

ผลของวัสดุอินทรีย์ที่มีสารในกลุ่มเมเลียซินเป็นองค์ประกอบในการยับยั้งกระบวนการไนตริฟิเคชั่น (Nitification) ของปุ๋ยไนโตรเจน

คำหลัก :

ผู้วิจัย : ปฏิมาภรณ์ จินจาคาม

ผู้ร่วมวิจัย : พีรพงษ์ เชาวนพงษ์, ศรีสุดา รื่นเจริญ, ปิยะนันท์ วิวัฒน์วิทยา, ทิพวรรณ แก้วหนู, กมลชนก เจริญศรี และนงลักษ์ ปั้นลาย

หน่วยงาน : กองวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร และกองวิจัยพัฒนาเมล็ดพันธุ์พืช

ปี: 2562

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 21 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          ผลของวัสดุอินทรีย์ที่มีสารในกลุ่มเมเลียซินเป็นองค์ประกอบในการยับยั้งกระบวนการไนตริฟิเคชั่น (Nitrification) ของปุ๋ยไนโตรเจนโดยใช้สารสกัดจากสะเดาที่มีสารอะซาดิแรคติน 2% สำหรับการบ่มดินในห้องปฏิบัติการ วางแผนการทดลองแบบ CRD 4 ซ้ำ 6 กรรมวิธี คือ (1) ดินอย่างเดียว (2) ดินใส่สารสกัดจากสะเดา 0.01% (3) ดินใส่สารสกัดจากสะเดา 0.02% (4) ดินใส่สารสกัดจากสะเดา 0.03% (5) ดินใส่สารสกัดจากสะเดา 0.04% (6) ดินใส่สารสกัดจากสะเดา 0.05% ดำเนินการทดลองในห้องปฏิบัติการ กลุ่มวิจัยปฐพีวิทยากองวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร บ่มในดินร่วนเหนียว และดินร่วนปนทราย โดยใช้ปริมาณไนโตรเจนทั้งหมดที่เป็นองค์ประกอบในการบ่มดินเท่ากันที่ 0.1 เปอร์เซ็นต์ไนโตรเจน ที่ความชื้น 60 เปอร์เซ็นต์ของความจุความชื้นของดิน พบว่า ในดินร่วนเหนียวปุ๋ยยูเรีย (46-0-0) ที่มีการคลุกหรือเคลือบด้วยสารสกัดจากสะเดา 0.02% มีการปลดปล่อยอนินทรีย์ไนโตรเจน (แอมโมเนียมไนโตรเจนร่วมกับไนเทรตไนโตรเจน) ต่ำกว่าการใช้ปุ๋ยยูเรียที่ไม่มีการคลุกด้วยสารสกัดจากสะเดา แต่ในดินร่วนปนทรายปุ๋ยยูเรีย (46-0-0) ที่คลุกด้วยสารสกัดจากสะเดา 0.02% มีการปลดปล่อยอนินทรีย์ไนโตรเจนต่ำสุด แต่การเคลือบปุ๋ยยูเรียด้วยสารสกัดจากสะเดา 0.05% มีค่าการปลดปล่อยอนินทรีย์ไนโตรเจนต่ำสุด
          เมื่อนำมาทดสอบในสภาพแปลงทดลองด้วยการปลูกข้าวโพดหวานในพื้นที่ดินร่วนเหนียว ที่ศูนย์ขยายเมล็ดพันธุ์พืชลพบุรี จังหวัดลพบุรี และในพื้นที่ดินร่วนปนทราย แปลงเกษตรกร ตำบลเกาะเทโพ อำเภอเมือง จังหวัดอุทัยธานี ในปีที่ 1 วางแผนการทดลองแบบ RCB มี 4 ซ้ำ 5 กรรมวิธี พบว่า ในพื้นที่ดินร่วนเหนียว การใส่ปุ๋ยเคมีอัตรา 15-5-5 N-P2O5-K2O กิโลกรัม/ไร่ ร่วมกับกากสะเดา 3.8 กิโลกรัม/ไร่ ให้ผลผลิตสูงสุด รองลงมา คือ การใช้ปุ๋ยเคมีอัตรา 20-5-5 N-P2O5-K2O กิโลกรัม/ไร่ และ 20-5-5 N-P2O5-K2O กิโลกรัม/ไร่ ร่วมกับกากสะเดา 3.8 กิโลกรัม/ไร่ และในพื้นที่ดินร่วนปนทราย พบว่า การใส่ปุ๋ยเคมีอัตรา 20-5-10 N-P2O5-K2O กิโลกรัม/ไร่ ร่วมกับกากสะเดา 3.8 กิโลกรัม/ไร่ ให้ผลผลิตสูงสุด รองลงมา คือ การใส่ปุ๋ยเคมีอัตรา 15-5-10 N-P2O5-K2O กิโลกรัม/ไร่ ร่วมกับกากสะเดา 3.8 กิโลกรัม/ไร่ และการใส่ปุ๋ยเคมีอัตรา 20-5-10 N-P2O5-K2O กิโลกรัม/ไร่
          ในปีที่ 2 วางแผนการทดลองแบบ Split plot จำนวน 3 ซ้ำ ประกอบด้วยปัจจัยหลัก 3 กรรมวิธี และปัจจัยรอง 4 กรรมวิธี พบว่า ในพื้นที่ดินร่วนเหนียว ปัจจัยหลักไม่มีความแตกต่างกันทางสถิติโดยการใส่กากสะเดา 3.8 กิโลกรัม/ไร่ ให้ผลผลิตสูงสุด รองลงมา คือ การใส่กากสะเดา 19 กิโลกรัม/ไร่ และการไม่ใส่กากสะเดา ในขณะที่ปัจจัยรองมีความแตกต่างกันทางสถิติ โดยการใส่ปุ๋ยอัตรา 20-5-5 N-P2O5-K2O กิโลกรัม/ไร่ ให้ผลผลิตสูงสุด รองลงมา คือ การใส่ปุ๋ยอัตรา 15-5-5 N-P2O5-K2O กิโลกรัม/ไร่ และ 10-5-5 N-P2O5-K2O กิโลกรัม/ไร่ และในพื้นที่ดินร่วนปนทราย ปัจจัยหลักและปัจจัยรองไม่มีความแตกต่างกันทางสถิติโดยปัจจัยหลักการใส่กากสะเดา 19 กิโลกรัม/ไร่ ให้ผลผลิตสูงสุด ส่วนปัจจัยรองการใส่ปุ๋ย 20-5-10 N-P2O5-K2O กิโลกรัม/ไร่ ให้ผลผลิตสูงสุด
          สรุปได้ว่าในพื้นที่ดินร่วนเหนียวควรใช้กากสะเดา 3.8 กิโลกรัม/ไร่ ร่วมกับการใส่ปุ๋ยเคมีอัตรา 15-5-5 NP2O5-K2O กิโลกรัม/ไร่ สามารถลดการใส่ปุ๋ยไนโตรเจนลดลง 25 เปอร์เซ็นต์ ตามคำแนะนำการใส่ปุ๋ยตามค่าวิเคราห์ดินส่วนในดินร่วนปนทรายควรใส่กากสะเดา 9 กิโลกรัม/ไร่ ร่วมกับการใส่ปุ๋ยเคมีอัตรา 20-5-10 N-P2O5-K2O กิโลกรัม/ไร่ สามารถเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตได้ใกล้เคียงกับการใส่ปุ๋ยเคมีตามค่าวิเคราะห์ดินเพียงอย่างเดียว

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 9 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 18-03-2568

แจ้งไฟล์หาย