คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การวิเคราะห์พื้นที่เสี่ยงต่อการปลูกถั่วเขียวในสภาพเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ

คำหลัก : การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ถั่วเขียว การวิเคราะห์พื้นที่เสี่ยง

ผู้วิจัย : วลัยพร ศะศิประภา

ผู้ร่วมวิจัย : อารดา มาสริ, เชาวนาถ พฤทธิเทพ, ชูชาติ บุญศักดิ์ และปวีณา ไชยวรรณ

หน่วยงาน : ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร และศูนย์วิจัยพืชไร่ชัยนาท

ปี: 2559

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 21 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศส่งผลกระทบต่อการเกษตร การปลูกถั่วเขียวพื้นที่ส่วนใหญ่อาศัยน้ำฝนจึงเปิดรับความเสี่ยง และอ่อนไหวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ครัวเรือนเกษตรกรมีความอ่อนไหวและความสามารถในการปรับตัวรับมือแตกต่างกัน จึงดำเนินการวิเคราะห์ความเสี่ยงต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศจากข้อมูลสำรวจรายครัวเรือนที่ปลูกถั่วเขียวในพื้นที่ภาคเหนือและภาคกลาง ระหว่างปี พ.ศ. 2556 - 2559 โดยแยกพิจารณาตัวชี้วัดออกเป็น 3 ส่วน คือ สภาพที่เปลี่ยนแปลงไป ความอ่อนไหวต่อการเปลี่ยนแปลงและขีดความสามารถในการปรับตัว ปรับค่าตัวชี้วัดตามวิธีการของ Iyengar and Sudarshan(1982) คำนวณผลรวมโดยให้ความสำคัญแต่ละปัจจัยเท่าเทียมกัน พบว่า ปริมาณการใช้ปุ๋ ยในฤดูปลูกมีความสัมพันธ์กับความเสี่ยงต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศมากที่สุด รองลงมา คือ ความหลากหลายของพืชที่ปลูกในพื้นที่ การชลประทาน การให้ผลผลิต ขนาดของฟาร์ม ขีดความสามารถในการลงทุน และความรู้ ของเกษตรกร ซึ่งทั้งหมดมีความสัมพันธ์ทางลบกับความเสี่ยง ส่วนตัวชี้วัดอื่นๆ ไม่มีความสัมพันธ์กัน และตัวชี้วัดทางภูมิอากาศไม่มีผลกระทบโดยตรง ซึ่งแนวทางลดผลกระทบ คือ จัดให้มีพื้นที่ชลประทานหรือให้น้ำซึ่งจะทำให้เกษตรกรสามารถปลูกพืชหลักได้หลากหลายมากขึ้น ผลผลิตเพิ่มขึ้น สามารถลดผลกระทบเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงปริมาณน้ำฝนในช่วงฤดูการผลิตได้ ลดการระบาดหรือการปรากฏอยู่ของศัตรูพืชอย่างชัดเจน ความสามารถในการลงทุนมีความสำคัญ ต้องอาศัยความรู้ ความสามารถของเกษตรกรในการจัดการซึ่งถ้ามีอย่างถูกต้องเหมาะสมก็จะลดความเสี่ยงได้พื้นที่อ.ตากฟ้า จ.นครสวรรค์ มีความเสี่ยงต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศโดยรวมน้อยที่สุด รองลงมา คือ ที่ อ.วิเชียรบุรี จ. เพชรบูรณ์ แต่พื้นที่อื่นๆ ของเพชรบูรณ์มีความเสี่ยงสูง แต่ละพื้นที่มีสภาพที่เปลี่ยนแปลงไป ความอ่อนไหวต่อการเปลี่ยนแปลง และขีดความสามารถในการปรับตัวแตกต่างกัน จึงควรศึกษาในรายละเอียดเกี่ยวกับกลไกลสำคัญที่ทำให้ในพื้นที่นี้มีความสามารถในการปรับตัวต่อสู้กับการเปลี่ยนแปลงได้ดี

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 18 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 21-03-2568

แจ้งไฟล์หาย