คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

วิเคราะห์สถานภาพของกล้วยไม้รองเท้านารีที่ค้นพบใหม่

คำหลัก : กล้วยไม้รองเท้านารี สถานภาพ ค้นพบใหม่

ผู้วิจัย : สุมาลี ทองดอนแอ

ผู้ร่วมวิจัย : ดวงเดือน ศรีโพทา, ปวีณา ทะรักษา, พรเทพ ท้วมสมบุญ, ยอดหญิง สอนสุภาพ และรักชณา สารภิรม

หน่วยงาน : สำนักคุ้มครองพันธุ์พืช

ปี: 2562

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 31 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การประชุมคณะกรรมการด้านพืชแห่งอนุสัญญา CITES ครั้งที่ 11 เมื่อปี พ.ศ. 2544 ที่ประชุมขอความร่วมมือประเทศภาคีสมาชิกไม่ทำการค้ารองเท้านารีสกุล Paphiopedilum Pfitzer ชนิดใหม่ที่มีรายงานการค้นพบ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2538 (1995) เนื่องจากมีรายงานการค้าที่ผิดกฎหมายจนส่งผลให้จำนวนประชากรในธรรมชาติลดลง ดังนั้น จึงทำการศึกษาวิจัยสถานภาพกล้วยไม้รองเท้านารีชนิดใหม่ ระหว่างเดือนตุลาคม 2560 ถึงกันยายน 2562 โดยรวบรวมข้อมูลแหล่งกระจายพันธุ์ สถานภาพการอนุรักษ์และการค้า เพื่อนำมากำหนดแนวทางและมาตรการในการกำกับดูแลการค้า ผลการศึกษาพบว่า ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2538 เป็นต้นมา มีรายงานการค้นพบรองเท้านารีชนิดใหม่ จำนวน 88 รายการ เมื่อตรวจสอบแล้วมี 44 รายการ ที่ชื่อวิทยาศาสตร์เป็นที่ยอมรับ (accepted name) เป็นระดับชนิด (species) 31 รายการ ระดับพันธุ์ (varieties) 2 รายการ และ 11 รายการเป็น ลูกผสมชนิดใหม่ในธรรมช าติ(natural hybrids) ส่วนใหญ่จัดอยู่ในหมู่ (section) Barbata และ Paphiopedlum และมีสถานภาพใกล้สูญพันธุ์อย่างยิ่ง (Critically Endangered: CR) นอกจากนี้มีแหล่งข่าวรายงานว่ามีการนำกล้วยไม้รองเท้านารีชนิดใหม่เข้ามาปลูกในสถานที่เพาะเลี้ยงทั้งที่ขึ้นทะเบียนและไม่ได้ขึ้นทะเบียนกับกรมวิชาการเกษตร โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อขยายพันธุ์เพิ่มปริมาณและเป็นพ่อแม่พันธุ์ในการผลิตลูกผสม เช่น P. canhii Aver. & O.Gruss, P. myanmaricum Koop., Iamwir. & S.Laohap., P. thaianum Iamwir., P. rungsuriyanum O.Gruss, Rungruang, Chaisur. & Dionisio, P. vietnamense O.Gruss & Perner จากสถิติการส่งออกต้นกล้วยไม้รองเท้านารี ระหว่างปี พ.ศ. 2558 – 2562 พบว่ามีการส่งออกต้นกล้วยไม้รองเท้านารีชนิดพันธุ์แท้มากกว่าลูกผสม ส่วนใหญ่อยู่ในหมู่ Brachypetalum รองลงมา ได้แก่ Paphiopedilum และ Barbata ตามลำดับ จากข้อมูลสถิติการออกหนังสืออนุญาตของประเทศภาคีอนุสัญญา CITES ในเว็บไซต์ของสำนักเลขาธิการไซเตส พบว่ามีการทำการค้ากล้วยไม้รองเท้านารีชนิดใหม่ ชนิด P. vietnamense ประเทศผู้ส่งออก ได้แก่ สหรัฐอเมริกา และไต้หวันซึ่งไม่ใช่ประเทศเวียดนามที่เป็นประเทศถิ่นกำเนิด ส่วนข้อมูลการส่งออกกล้วยไม้รองเท้านารีในรูปแบบไม้ขวด (tissue culture) มีการส่งออกกล้วยไม้รองเท้านารีลูกผสมมากว่าชนิดพันธุ์แท้ และจากการตรวจสอบการขายกล้วยไม้รองเท้านารีในตลาดออนไลน์พบมีการประกาศขายกล้วยไม้รองเท้านารีชนิดใหม่หลายชนิดและผู้ขายส่วนใหญ่เป็นคนไทย และชนิดรองเท้านารีที่ขายไม่ได้มีถิ่นกำเนิดในประเทศไทย อาจเป็นได้ว่ามีการนำเข้ามาไม่ถูกกฎหมาย และส่งออกโดยสำแดงเท็จเป็นลูกผสมหรือชนิดใกล้เคียง หรือส่งออกในรูปแบบไม้ขวดเพื่อหลีกเลี่ยงการขอหนังสืออนุญาต CITES

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 14 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 25-03-2568

แจ้งไฟล์หาย