คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

ความหลากหลายและการตรวจวิเคราะห์จำแนกชนิดพันธุ์พืช พื้นเมืองทั่วไปวงศ์บุกบอน Araceae

คำหลัก : ความหลากหลาย การจำแนก พืชพื้นเมืองทั่วไป การใช้ประโยชน์ พืชวงศ์บุกบอน

ผู้วิจัย : บดินทร สอนสุภาพ

ผู้ร่วมวิจัย : ปาจรีย์ อินทะชุบ และว่าที่ร้อยตรี ชัยนาท ชุ่มเงิน

หน่วยงาน : สำนักคุ้มครองพันธุ์พืช

ปี: 2562

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 26 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          จากศึกษาวิจัยความหลากหลายและการตรวจวิเคราะห์จำแนกชนิดพันธุ์พืชพื้นเมืองทั่วไป วงศ์บุกบอน Araceae มุ่งเน้นศึกษาสำรวจความหลากหลายและการใช้ประโยชน์ในด้านพืชอาหาร ระหว่างเดือนตุลาคม พ.ศ. 2559 ถึงเดือนกันยายน พ.ศ. 2562 ดำเนินการสำรวจโดยการสุ่มแบบเฉพาะเจาะจงในพื้นที่ต่างๆ ได้แก่ จังหวัดเชียงราย เชียงใหม่ พะเยา น่าน แพร่ ลำปาง พิษณุโลก เพชรบูรณ์ แม่ฮ่องสอน ตาก กาญจนบุรี หนองคาย เลย อุบลราชธานี นครพนม นครราชสีมา สระบุรี กระบี่ ราชบุรี ชลบุรี ระยอง จันทรบุรี ตราด ชุมพร เพชรบุรี ประจวบคีรีขันธ์ นครศรีธรรมราช ตรัง พังงา พัทลุง สงขลา และบันทึกข้อมูลการใช้ประโยชน์โดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านพืชอาหาร เก็บตัวอย่างเพื่อจัดทำเป็นตัวอย่างพรรณไม้อ้างอิง จากการศึกษาสำรวจพบพืชวงศ์บุกบอนจำนวน 36 ชนิด ส่วนใหญ่พบทางภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย ในจำนวนนี้ เป็นชนิดที่มีการนำมาใช้ประโยชน์ด้านพืชอาหารจำนวน 14 ชนิด ชนิดที่พบมีการนำมาใช้ประโยชน์มากที่สุด 5 อันดับแรก ได้แก่ ผักหนาม (Lasia spinosa (L.) Thwaites) บุกอีรอก (Amorphophallus brevispathus Gagnep.) ตูนหรือออดิบ (Colocasia gigantea Hook. f.) บอนน้ำหรือเผือก (Colocasia esculenta (L.) Schott.) บุกไข่ (Amorphophallus muelleri Blume) โดยส่วนใหญ่นิยมใช้ประกอบอาหารประเภทแกงส้ม แกงเลียง และแกงกะทิ และรับประทานเป็นผักสดหรือผักดอง ซึ่งในกลุ่มบุก (Amorphophallus spp.) หลายชนิดมีสารที่ก่อให้เกิดอาหารระคายเคือง ควรล้างให้สะอาด ปรุงสุก ซึ่งนิยมประกอบอาหารประเภทแกงที่มีรสเปรี้ยว เนื่องจากช่วยลดสารที่ทำให้เกิดอาการระคายเคืองได้
          เมื่อศึกษาข้อมูลด้านมูลค่าของชนิดพืชที่มีการนำมาใช้ประโยชน์ในด้านพืชอาหารทั้งหมด พบว่าชนิดที่มีมูลค่าค่อนข้างสูงและมีการประกอบกิจการปริมาณมาก จำนวน 3 ลำดับ ได้แก่ บุกไข่ (Amorphophallus muelleri Blume) ใช้ประโยชน์โดยการสกัดสารกลูโคมีแนนเพื่อแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อาหารเพื่อสุขภาพ มีปริมาณการปลูกและการผลิตสูงในจังหวัดแม่ฮ่องสอนและตาก เผือก (Colocasia esculenta (L.) Schott.) ปลูกเป็นการค้าส่งทั้งตลาดภายในประเทศและสินค้าส่งออก มีปริมาณการผลิตมากในพื้นที่จังหวัดสระบุรี ประจวบคีรีขันธ์ และเพชรบูรณ์ ผักหนาม (Lasia spinosa (L.) Thwaites) ถึงแม้ว่ามีมูลค่าต่อหน่วยไม่สูงมาก คือ จำหน่ายเป็นมัด เป็นกำ แต่พบว่ามีปริมาณการค้าในตลาดภายในประเทศค่อนข้างสูง และมีการบริโภคกันได้อย่างแพร่หลายทั่วประเทศ จึงมีแนวโน้มที่ดีในทางเศรษฐกิจ

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 14 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 25-03-2568

แจ้งไฟล์หาย