คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

ความหลากหลายและการตรวจวิเคราะห์จำแนกชนิดพันธุ์พืชพื้นเมืองทั่วไป สกุลมะแขว่น Zanthozylum (Rutaceae)

คำหลัก : พืชสกุลมะแขว่น

ผู้วิจัย : สุพัฒธณกิจ โพธิ์สว่าง

ผู้ร่วมวิจัย : บดินทร สอนสุภาพ, ปาจรีย์ อินทะชุบ และเกษม ทองขาว

หน่วยงาน : ศูนย์วิจัยเกษตรหลวงเชียงใหม่ และสำนักคุ้มครองพันธุ์พืช

ปี: 2562

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 22 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การศึกษาวิจัยความหลากหลายและการตรวจวิเคราะห์จำแนกชนิดพันธุ์พืชพื้นเมืองทั่วไป สกุลมะแขว่น Zanthozylum (Rutaceae) เพื่อศึกษาลักษณะสัณฐานวิทยา จำแนกชนิด และศึกษาการใช้ประโยชน์ในด้านต่างๆ ดำเนินการสำรวจ เก็บตัวอย่าง และรวบรวมข้อมูลการใช้ประโยชน์พืชสกุลมะแขว่นในประเทศไทย ระหว่างปี 2560 - 2562 พบพืชสกุลมะแขว่น จำนวน 3 ชนิด ได้แก่ มะแขว่น (Z. myriacanthum Wall. ex Hook. f.), มะแขว่นไต้หวัน (Zanthoxylum sp.) มะข่ว ง (Z. rhetsa (Roxb.) DC.). การนำไปใช้ประโยชน์ส่วนใหญ่ใช้พืชสกุลมะแขว่นเป็นเครื่องเทศประกอบอาหารประเภทลาบ แกงอ่อม ทางภาคเหนือและมีบางส่วนนำมาใช้เป็นสมุนไพรและเครื่องสำอาง โดยเฉพาะมะแขว่น (Z. myriacanthum) มีการจำหน่ายทั้งผลสดและแห้งเป็นการค้าเพื่อใช้เป็นเครื่องเทศให้รสเผ็ดร้อน และให้กลิ่นหอมชวนรับประทานรวมทั้งใช้ผลสดดองน้ำปลา ทานเป็นเครื่องเคียงในการรับประทานอาหารประเภทลาบเนื้อทั้งสุกและดิบ พืชสกุลมะแขว่นมักพบตามป่าทั้งป่าเบญจพรรณ ที่รกร้าง ชายป่า หรือริมสวน ปัจจุบันมีทั้งการเก็บผลผลิตจากต้นที่ขึ้นเองในป่าและการปลูกเชิงเศรษฐกิจ และได้รับความนิยมในการปลูกและตลาดมีความต้องการผลผลิตมากขึ้น มีการแปรรูปเพื่อจำหน่ายและมีการนำมาสกัดเพื่อเพิ่มมูลค่าด้านส่วนประกอบเครื่องสำอางและเวชกัณณ์มากขึ้น มีความพยายามในการส่งเสริมให้มะแขว่นเป็นสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (Geographical Indications หรือ GI) ประจำจังหวัดน่าน ข้อมูลที่ได้จากการศึกษาสามารถนำมาจัดทำเป็นฐานข้อมูลพันธุ์พืชและภูมิปัญญาท้องถิ่น เพื่อใช้ประโยชน์ในด้านการอนุรักษ์และคุ้มครองพันธุ์พืช

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 6 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 25-03-2568

แจ้งไฟล์หาย