คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

ศักยภาพและปัจจัยที่มีผลกระทบต่อผลผลิตปาล์มน้ำมันระดับชุมชนตามภูมินิเวศน์จังหวัดกาฬสินธุ์

คำหลัก :

ผู้วิจัย : นิมิตร วงศ์สุวรรณ

ผู้ร่วมวิจัย : สุพัตรา ชาวกงจักร์,วสันต์ วรรณจักร์

หน่วยงาน : ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรกาฬสินธุ์

ปี: 2561

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 31 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การศึกษาศักยภาพและปัจจัยที่มีผลกระทบต่อผลผลิตปาล์มน้ำมันระดับชุมชนตามภูมินิเวศน์จังหวัดกาฬสินธุ์ ดำเนินการในพื้นที่อำเภอคำม่วง อำเภอสมเด็จ และอำเภอห้วยผึ้ง จังหวัดกาฬสินธุ์ ซึ่งพื้นที่ดังกล่าวเป็นพื้นที่มีอาณาเขตติดกันและเกษตรกรรวมกลุ่มกันผลิต ดำเนินการทดลองโดยวิธีการสำรวจและรวบรวมข้อมูลโดยการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง (Purposive sampling) และนำข้อมูลมาวิเคราะห์เป็นการศึกษาและวิเคราะห์ระดับผลผลิตหรือช่องว่างผลผลิต (yield gap) ของปาล์มน้ำมันในระยะที่ให้ผลผลิตแล้ว (อายุ 4 ปีขึ้นไป) จำนวน 30 แปลง พบว่า เกษตรกรที่สำรวจข้อมูลเป็นเป็นชาย 18 คน หญิง 12 คน จบการศึกษาระดับมัธยม 16 คน ประกอบอาชีพหลักทางด้านการเกษตร 23 คน มีประสบการณ์ในการทำสวนปาล์มน้ำมัน 5 - 10 ปี อายุเฉลี่ยของปาล์มน้ำมัน 6.7 ปี ผลผลิตที่ได้ต่ำสุด คือ 342 กิโลกรัมต่อไร่ต่อปี สูงสุด 3,889 กิโลกรัมต่อไร่ต่อปี ผลผลิตเฉลี่ย 1,590 กิโลกรัมต่อไร่ต่อปี ปาล์มน้ำมันที่ปลูกคือ พันธุ์สุราษฎร์ธานี2 ปลูกแบบสามเหลี่ยมด้านเท่า 9X9X9 เมตร วางแนวปลูกเหนือใต้ จากการศึกษาปัจจัยความเหมาะสมของสภาพแวดล้อมต่อการผลิตปาล์มน้ำมัน พบว่า มีปริมาณน้ำฝนน้อยกว่า 1,250 มิลลิเมตรต่อปี และการกระจายตัวของฝนน้อยกว่า 100 มิลลิเมตรต่อเดือน มากกว่าสามเดือนติดต่อกัน ซึ่งจัดอยู่ในระดับไม่เหมาะสม สมบัติทางกายภาพของดินมีลักษณะเป็นดินทรายปนร่วนและดินทรายซึ่งอยู่ในระดับเหมาะสมปานกลางถึงไม่เหมาะสม สมบัติทางเคมีของดิน ค่าความเป็นกรด-ด่าง ฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ โพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ และแมกนีเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ ส่วนใหญ่อยู่ในระดับความเหมาะสมต่ำ ระดับค่าวิกฤติของธาตุอาหารในใบปาล์มน้ำมันเมื่อนำมาเปรียบเทียบกับค่าวิกฤติของธาตุอาหารภายใต้สภาวะการขาดน้ำที่ 400 มิลลิเมตรต่อปี พบว่า ธาตุไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียมอยู่ในระดับต่ำกว่าค่าวิกฤติแต่มีธาตุแมกนีเซียมอยู่ในระดับสูงกว่าค่าวิกฤติปัจจัยความเหมาะสมด้านการจัดการสวนปาล์มน้ำมัน พบว่า ส่วนใหญ่มีการให้น้ำเสริมในช่วงฤดูแล้ง ซึ่งมีอัตราการให้น้ำน้อยกว่า 100 ลิตรต่อต้นต่อสัปดาห์ จำนวน 14 แปลง คิดเป็นร้อยละ 46.7 ของจำนวนแปลงทั้งหมด การจัดการปุ๋ยส่วนใหญ่เกษตรกร ไม่ใส่ปุ๋ยอินทรีย์และใส่ปุ๋ยเคมีไม่ถูกต้องตามคำแนะนำของกรมวิชาการเกษตร คิดเป็นร้อยละ 93.3 โดยใส่ปุ๋ยไนโตรเจน โพแทสเซียม แมกนีเซียม และโบรอนในปริมาณที่ต่ำกว่าคำแนะนำ แต่ใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสสูงกว่าคำแนะนำ ด้านการจัดการศัตรูปาล์มน้ำมันเกษตรกรปฏิบัติถูกต้องทุกราย การตัดแต่งทางใบปฏิบัติถูกต้อง และส่วนใหญ่เกษตรกรเก็บเกี่ยวผลปาล์มดิบ เมื่อนำมาแบ่งกลุ่มตามระดับผลผลิตสามารถแบ่งได้ 3 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ได้ผลผลิตสูง ผลผลิตเฉลี่ยของกลุ่มเท่ากับ 3.18 ตัน กลุ่มผลผลิตในระดับปานกลาง ผลผลิตเฉลี่ยเท่ากับ 2.06 ตัน และกลุ่มได้ผลผลิตในระดับต่ำ ผลผลิตเฉลี่ยเท่ากับ 0.97 ตัน เมื่อนำมาคิดช่องว่างระหว่างกลุ่มผลผลิตสูงกับผลผลิตปานกลาง พบว่า มีค่าเท่ากับ 1.12 ตันต่อไร่ต่อปี และช่องว่างระหว่างผลผลิตสูงกับผลผลิตต่ำมีค่าเท่ากับ 2.21 ตันต่อไร่ต่อปี เมื่อนำข้อมูลแต่ละกลุ่มที่มีผลผลิตแตกต่างกันมาพิจารณาปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการให้ผลผลิต พบว่า ในกลุ่มที่ให้ผลผลิตสูง มีปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ การให้น้ำเสริมในช่วงแล้งที่เพียงพอ การใส่ปุ๋ยอินทรีย์ การใส่ปุ๋ยเคมีได้ถูกต้องหรือสูงกว่าคำแนะนำของกรมวิชาการเกษตร และการตัดแต่งทางใบที่ถูกต้อง ส่วนกลุ่มที่ได้ผลผลิตปานกลาง พบว่า มีปัจจัยที่เกี่ยวข้องที่แตกต่างจากกลุ่มที่ได้ผลผลิตสูง คือ ปริมาณการให้น้ำเสริมในช่วงแล้งไม่เพียงพอ ไม่ใส่ปุ๋ยอินทรีย์ และใส่ปุ๋ยเคมีไม่ถูกต้องมีทั้งสูงและต่ำกว่าคำแนะนำ และในกลุ่มผลผลิตต่ำ พบว่า ไม่มีการให้น้ำหรือให้น้ำไม่เพียงพอ ไม่ใส่ปุ๋ยอินทรีย์ ใส่ปุ๋ยเคมีไม่ถูกต้อง และตัดแต่งทางใบไม่ถูกต้อง จากข้อมูลดังกล่าวสรุปได้ว่าปัจจัยที่มีผลกระทบต่อผลผลิตปาล์มน้ำมันในจังหวัดกาฬสินธุ์ ได้แก่ การให้น้ำช่วงฤดูแล้ง การจัดการปุ๋ย และการตัดแต่งทางใบ

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 12 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 31-03-2568

แจ้งไฟล์หาย