คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

เทคนิคทางสถิติเพื่อใช้เป็นมาตรฐานสำหรับแปลงทดลองเผือก

คำหลัก : ขนาดและรูปร่างแปลงทดลอง มาตรฐาน เผือก

ผู้วิจัย : อุไรวรรณ นาสพัฒน์

ผู้ร่วมวิจัย : ไกรศร ตาวงศ์, วิสุทธิดา ศรีดวงโชติ, เตือนใจ พุดชัง, สมพร วนะสิทธิ์ และจรัญ ดิษฐ์ไชยวงศ์

หน่วยงาน : กองแผนงานและวิขาการ และศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรพิจิตร

ปี: 2561

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 18 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การศึกษาเทคนิคทางสถิติเพื่อใช้เป็นมาตรฐานสำหรับแปลงทดลองเผือก ดำเนินการที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรพิจิตร ในปี 2560 และปี 2561 โดยปลูกเผือกแบบ Uniformity trial ติดต่อกันเป็นผืนใหญ่ในเนื้อที่ 728 ตารางเมตร จำนวน 52 แถวๆ ละ 28 หลุม ระยะปลูกระหว่างแถว 1 เมตร ระหว่างหลุม 0.50 เมตร ได้จำนวนต้นทั้งหมด 1,456 ต้น มีการให้น้ำ ใส่ปุ๋ยและพ่นสารป้องกันกำจัดศัตรูพืชตามความจำเป็นและเหมาะสม เมื่ออายุครบกำหนดเก็บเกี่ยวเว้นแถวริม 2 แถว โดยรอบเป็น border เก็บผลผลิตในรูปหน่วยย่อย (basic unit) จำนวน 48 แถวๆ ละ 24 หน่วยย่อยโดยให้ 1 หลุมเป็น 1 หน่วยย่อยเก็บติดต่อกันรวม 1,152 หน่วยย่อยชั่งน้ำหนักหัวสดของแต่ละหน่วยย่อยและนำไปวิเคราะห์ผลทางสถิติโดยนำน้ำหนักหัวสดทั้ง 1,152 หน่วยย่อย มาจัดเป็นรูปร่าง (shape) และขนาดแปลงทดลอง (plot size) ต่างๆ กันได้ 79 รูปร่าง 23 ขนาดแปลงทดลอง ในแต่ละรูปร่างคำนวณหาค่าเฉลี่ย (Mean) ค่าความแปรปรวน (Variance) และค่าสัมประสิทธิ์ความแปรปรวน (Coefficient of Variation : C.V.(%)) และหาสมการความสัมพันธ์ระหว่างขนาดแปลงทดลองให้เป็นแกน X กับค่าสัมประสิทธิ์ความแปรปรวนให้เป็นแกน Y ซึ่งอยู่ในรูปสมการ bYˆaX การตัดสินเลือกขนาดแปลงทดลองที่เหมาะสมเพื่อใช้เป็นมาตรฐาน คือ พิจารณาจากช่วงเปลี่ยนโค้งของเส้นกราฟระหว่างพื้นที่เก็บเกี่ยวกับค่าสัมประสิทธิ์ความแปรปรวนมีค่าคงที่และพิจารณาควบคู่กับอัตราการลดลงของค่าสัมประสิทธิ์ความแปรปรวนต่อการเพิ่มขนาดพื้นที่เก็บเกี่ยวซึ่งมีค่าประมาณ 0.5 ในปี 2560 ผลการทดลองได้สมการ -0.341Yˆ17.493X และค่า R2 = 97% สรุปได้ว่าขนาดพื้นที่แปลงทดลองที่เหมาะสม (Optimum Plot Size) สำหรับใช้เป็นมาตรฐานแปลงทดลองเผือกควรใช้พื้นที่เก็บเกี่ยวไม่น้อยกว่า 8 ตารางเมตร มีรูปร่างสี่เหลี่ยมมุมฉากใดๆ ในปี 2561 ทำการทดลองซ้ำเพื่อยืนยันผลดำเนินการเช่นเดียวกับปี 2560 ผลการศึกษาได้สมการ -0.203Yˆ17.277X และค่า R2 = 83% สรุปได้ว่าขนาดพื้นที่แปลงทดลองที่เหมาะสมสำหรับใช้เป็นมาตรฐานแปลงทดลองเผือกควรใช้พื้นที่เก็บเกี่ยวไม่น้อยกว่า 6 ตารางเมตร มีรูปร่างสี่เหลี่ยมมุมฉากใดๆ ซึ่งผลการศึกษาทั้งสองปีให้ผลไม่สอดคล้องกัน การสรุปผลว่ามาตรฐานแปลงทดลองเผือกควรมีพื้นที่เก็บเกี่ยวเท่าใดโดยทดสอบความเท่ากันของค่าสัมประสิทธิ์รีเกรสชัน (Regression Coefficient : b) หรือความชัน (Test of Homogeneity of Regression Coefficients) ของเส้นสมการถดถอยทั้ง 2 ปี ว่ามีความเหมือนกันหรือไม่ ผลการทดสอบพบว่า ค่าความชันไม่แตกต่างกันทางสถิติ ทั้งนี้นำค่า C.V. ของทั้ง 2 ปี มาหาค่าเฉลี่ยและคำนวณหาเส้นสมการใหม่ ได้สมการ -0.257Yˆ17.131X และค่า R2 = 92% ดังนั้นสรุปได้ว่าขนาดพื้นที่แปลงทดลองที่เหมาะสมสำหรับใช้เป็นมาตรฐานแปลงทดลองเผือกควรใช้พื้นที่เก็บเกี่ยวไม่น้อยกว่า 6 ตารางเมตร มีรูปร่างเป็นสี่เหลี่ยมมุมฉากใดๆ ทั้งนี้ไม่รวมแถวริมโดยรอบ

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 11 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 02-05-2568

แจ้งไฟล์หาย