คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

ชนิดแมลงวันผลไม้ศัตรูพืชในกลุ่ม Bactrocera dorsalis complex (Diptera: Tephritidae) ด้วยลักษณะทางพันธุกรรมในประเทศไทย

คำหลัก : แมลงวันผลไม้ ดีเอ็นเอบาร์โค้ด พันธุกรรม

ผู้วิจัย : ยุวรินทร์ บุญทบ

ผู้ร่วมวิจัย : ณัฏฐิมา โฆษิตเจริญกุล, ชมัยพร บัวมาศ และจารุวัตถ์ แต้กุล

หน่วยงาน : สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช

ปี: 2561

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 16 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          แมลงวันผลไม้กลุ่ม Bactrocera dorsalis complex ก่อให้เกิดความเสียหายต่อผลผลิตทางการเกษตรอย่างสูงนั้นมีรูปร่างลักษณะภายนอกที่ใกล้เคียงกันมาก ก่อให้เกิดความสับสนแก่นักอนุกรมวิธานเป็นอย่างยิ่ง ดังนั้นการใช้เทคนิคชีวโมเลกุลช่วยในการวินิจฉัยชนิด จะทำให้ได้ผลที่ถูกต้องแม่นยำและรวดเร็วมากขึ้น วัตถุประสงค์ของการศึกษาครั้งนี้ คือ การใช้ลักษณะทางพันธุกรรม เช่น ดีเอ็นเอบาร์โค้ด จำแนกและยืนยันชนิดแมลงวันผลไม้กลุ่ม B. dorsalis complex โดยเก็บตัวอย่างแมลงวันผลไม้จากทุกภูมิภาคของประเทศไทย และสกัดเพิ่มปริมาณดีเอ็นเอบริเวณยีนตำแหน่ง cox1 และวิเคราะห์ลำดับนิวคลีโอไทด์ ผลจากการวิเคราะห์ลำดับนิวคลีโอไทด์เปรียบเทียบบนฐานข้อมูล GenBank (standard nucleotide BLAST) พบแมลงวันผลไม้กลุ่ม B. dorsalis complex ที่สามารถยืนยันชนิดได้มี 2 ชนิด ได้แก่ B. dorsalis และ B. carambolae และจากการศึกษาความสัมพันธ์ทางวิวัฒนาการเพื่อช่วยยืนยันการจำแนกแมลงวันผลไม้กลุ่ม B. dorsalis complex โดยทำการวิเคราะห์ลำดับนิวคลีโอไทด์ของตำแหน่ง cox1 จาก 70 ตัวอย่าง ได้แก่ B. dorsalis complex จำนวน 61 ตัวอย่าง และแมลงวันผลไม้ในวงศ์ Tephritidae จำนวน 9 ตัวอย่าง ได้แก่ Anastrata ludens, B. tryoni, B. cucumis, B. latifrons, B. umbrosa, B. zonata, B. correcta, Zeugodacus cucurbitae และ Z. tau มาวิเคราะห์ด้วย Maximum Likelihood และ Bayesian analysis พบว่าแผนภูมิความสัมพันธ์ทางวิวัฒนาการจากทั้งสองวิธีการมีผลที่สอดคล้องกัน โดยแมลงวันผลไม้ในกลุ่ม B. dorsalis complex เป็น sister group ของแมลงวันผลไม้ชนิดอื่นๆ ใน Family Tephritidae อย่างชัดเจน และพบว่าความสัมพันธ์ภายในกลุ่มทั้ง B. dorsalis แล B. carambolae นั้นมีลักษณะเป็น polyphyletic ดังนั้นข้อมูลที่ได้จากการศึกษาครั้งนี้สามารถยืนยันเบื้องต้นได้ว่าแมลงวันผลไม้ B. dorsalis และ B. carambolae มีลักษณะทางพันธุกรรมแตกต่างจากแมลงวันผลไม้ชนิดอื่นๆ อย่างไรก็ตามข้อมูลจากการศึกษาครั้งนี้ทำให้ทราบข้อมูลเบื้องต้นของจำนวนชนิดของ B. dorsalis ในประเทศไทย แต่การจำแนกชนิดภายในกลุ่มของ B. dorsalis complex ต้องมีการศึกษาต่อไปโดยเพิ่มข้อมูลของยีนตำแหน่งอื่นมาร่วมวิเคราะห์ด้วย

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 11 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 06-05-2568

แจ้งไฟล์หาย