คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

เทคนิคมัลติเพล็กซ์พีซีอาร์เพื่อการตรวจสอบเชื้อรา Fusarium sporotrichiodes, Fusarium moniliforme และ Cephalosporium acremonium ที่ปนเปื้อนในเมล็ดพันธุ์ข้าวโพดส่งออก

คำหลัก :

ผู้วิจัย : ศุภลักษ์ สัตยสมิทสถิต

ผู้ร่วมวิจัย : ภภัสสร วัฒนกุลภาคิน, นิภาภรณ์ พรรณรา, สุมนา จำปา และสนอง บัวเกตุ

หน่วยงาน : ศูนย์วิจัยและพัฒนาเมล็ดพันธุ์พืชพิษณุโลก และศูนย์วิจัยและพัฒนาเมล็ดพันธุ์พืชเชียงใหม่

ปี: 2561

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 6 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          เชื้อรา Fusarium moniliforme, Cephalosporium acremonium และ Fusarium sporotrichiodes เป็นเชื้อสาเหตุโรคในข้าวโพดที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจและธัญพืชอื่นๆ ทั่วโลก โดยเชื้อ Fusarium moniliforme ซึ่งมีการผลิตสารพิษที่มีความเป็นพิษสูงต่อคนและสัตว์ที่บริโภคข้าวโพดหรือผลิตภัณฑ์จากข้าวโพดที่ปนเปื้อนเชื้อหรือสารพิษจากเชื้อ นอกจากนี้เชื้อ Cephalosporium acremonium และ Fusarium sporotrichiodes เป็นเชื้อสาเหตุโรคในข้าวโพดส่งผลต่อผลผลิตข้าวโพดซึ่งนำไปสู่การสูญเสียทางเศรษฐกิจ ดังนั้นหลายๆประเทศจึงกำหนดเป็นเชื้อกักกัน อย่างไรก็ตามในประเทศไทยยังไม่พบเชื้อ Fusarium sporotrichiodes แต่พบเชื้อกักกันชนิดอื่น คือ เชื้อ Bipolaris maydis ดังนั้นการพัฒนาเทคนิคการวินิจฉัยเชื้อกักกันทั้ง 3 สายพันธุ์ที่พบในประเทศไทย ให้มีความรวดเร็ว ถูกต้อง และแม่นยำ เพื่อนำไปตรวจรับรองการปลอดศัตรูพืชเพื่อการส่งออกเมล็ดพันธุ์ข้าวโพดจึงเป็นสิ่งจำเป็น และยังช่วยในระบบการจัดการเชื้อในแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์อีกด้วย จากการพัฒนาเทคนิคมัลติเพล็กซ์พีซีอาร์เพื่อใช้ตรวจเชื้อกักกันทั้ง 3 สายพันธุ์ พบว่าชุดไพรเมอร์ที่คัดเลือกได้ที่มีความจำเพาะต่อเชื้อทั้ง 3 สายพันธุ์ Fusarium moniliforme,
Cephalosporium acremonium และ Bipolaris maydis ได้แก่ Fum5-Fum6, F-R และ JB589-JB591 ตามลำดับ โดยไพรเมอร์ Fum5-Fum6 ถูกออกแบบจากบริเวณยีน polyketide synthase ส่วนไพรเมอร์ F-R และ JB589-JB591 ออกแบบจากบริเวณ 18S rRNA gene ไพรเมอร์ที่ใช้ต่อเชื้อทั้ง 3 สายพันธุ์ สามารถเพิ่มขยายขนาดที่มีขนาดจำเพาะของแต่ละคู่เบสแต่ละเชื้อ 180 bp (Cephalosporium acremonium), 425 bp (Fusarium moniliforme) และ 346 bp (Bipolaris maydis) และเมื่อนำไปทดสอบความไวและความถูกต้องของวิธีมัลติเพล็กซ์พีซีอาร์ในตัวอย่างเมล็ดข้าวโพดพบว่าสามารถตรวจได้ในระดับที่เมล็ดข้าวโพดติดเชื้อต่ำสุด 1%

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 2 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 21-05-2568

แจ้งไฟล์หาย