คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อระบบการผลิตทุเรียนในและนอกฤดูในพื้นที่ภาคตะวันออก

คำหลัก :

ผู้วิจัย : เพ็ญจันทร์ วิจิตร

ผู้ร่วมวิจัย : หฤทัย แก่นลา, นพดล แดงพวง, อุมาพร รักษาพราหมณ์, เฉลิมพล เอี่ยมพลับ, ยุทธ ทนโม๊ะ, กมลภัทร ศิริพงษ์, ศิริพร วรกุลดำรงชัย และวลัยพร ศะศิประภา

หน่วยงาน : สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 6 ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรระยอง ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรจันทบุรี ศูนย์วิจัยพืชสวนจันทบุรี และศูนย์สารสนเทศ

ปี: 2561

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 0 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อระบบการผลิตทุเรียนในและนอกฤดูในพื้นที่ปลูกทุเรียนพื้นภาคตะวันออก ดำเนินการวิจัยใน 2 ส่วน คือ วิจัยเชิงสำรวจประชากร คือ เกษตรกรผู้ปลูกทุเรียนในพื้นที่จังหวัดจันทบุรี ระยอง และตราด ที่ได้รับการรับรองแหล่งผลิตพืช GAP จากกรมวิชาการเกษตร สุ่มแบบเฉพาะเจาะจง จำนวน 178 ตัวอย่าง และกรณีศึกษาในระดับแปลงเกษตรกร จำนวน 5 ราย ในสภาวะภูมิอากาศในปีการผลิต 2558 – 2561 พบว่า ในพื้นที่ศึกษาในช่วง 30 ปี (2531 - 2560) ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ย 2,944.69 มิลลิเมตรต่อปี จำนวนวันฝนตกเฉลี่ย 167 วันต่อปี อุณหภูมิเฉลี่ย 27.87 องศาเซลเซียส และความชื้นสัมพัทธ์เฉลี่ย 78.04 เปอร์เซ็นต์ เกษตรกรมีพื้นที่ปลูกทุเรียนเฉลี่ยเท่ากับ 21.60 ไร่ พื้นที่ปลูกส่วนใหญ่เป็นที่ราบ คิดเป็นร้อยละ 82.26 ลักษณะเนื้อดินส่วนใหญ่เป็นดินร่วนปนทราย ผลวิเคราะห์ตัวอย่างดินมีค่าความเป็นกรดด่างอยู่ระหว่าง 4.49 – 6.60 ค่าความนำไฟฟ้าอยู่ระหว่าง 0.01 – 0.08 ms/cm ปริมาณอินทรียวัตถุอยู่ระหว่างร้อยละ 0.95 – 3.82 ปริมาณฟอสฟอรัส โพแทสเซียม แคลเซียมและแมกนีเซียมเฉลี่ย เท่ากับ 93.59 มก./กก. 108.09 มก./กก. 571.33 มก./กก. และ 67.13 มก./กก. ตามลำดับ ในปีการผลิต 2558/59 การผลิตทุเรียนแบบก่อนฤดูส่วนใหญ่ดอกบานจำนวน 2 รุ่น มากที่สุดดอกบานในช่วงสัปดาห์ที่ 2 ของเดือนมกราคม 2559 คิดเป็นร้อยละ 75.00 ของทุเรียนก่อนฤดู ทุเรียนในฤดูส่วนใหญ่ดอกบานจำนวน 4 รุ่น มากที่สุดดอกบานในช่วงสัปดาห์ที่ 3 ของเดือนมกราคม คิดเป็นร้อยละ 60.00 ของทุเรียนในฤดู ผลผลิตทุเรียนเก็บเกี่ยวมากที่สุดอยู่ในช่วงสัปดาห์ที่ 1 ของเดือนพฤษภาคม คิดเป็นร้อยละ 46.60 ของปริมาณผลผลิตทั้งหมด แยกเป็นผลผลิตแบบก่อนฤดู คิดเป็นสัดส่วนของผลผลิตก่อนฤดูและในฤดู เท่ากับร้อยละ 29.00 และ 17.60 ของปริมาณผลผลิตทั้งหมด ตามลำดับ ปีการผลิต 2559/60 การผลิตทุเรียนแบบก่อนฤดูส่วนใหญ่ดอกบานในช่วงสัปดาห์ที่ 2 ของเดือนมกราคม 2560 คิดเป็นร้อยละ 30.00 ของทุเรียนผลิตก่อนฤดู ทุเรียนในฤดูดอกบานมากที่สุดในช่วงสัปดาห์ที่ 4 ของเดือนมกราคม 2560 คิดเป็นร้อยละ 27.50 ของทุเรียนที่มีการผลิตในฤดูกาลปกติผลผลิตทุเรียนเก็บเกี่ยวมากที่สุดอยู่ในช่วงสัปดาห์ที่ 3 ของเดือนพฤษภาคม มีปริมาณเฉลี่ยของผลผลิตที่เก็บเกี่ยวทั้งหมด คิดเป็นร้อยละ 25.63 ของปริมาณผลผลิตทั้งหมด คิดเป็นสัดส่วนของผลผลิตก่อนฤดูและในฤดูเท่ากับ ร้อยละ 5.00 และ 20.63 ของปริมาณผลผลิตทั้งหมด ตามลำดับ ปีผลิตทุเรียนปี 2560/61 การผลิตก่อนฤดูส่วนใหญ่ดอกบานในช่วงสัปดาห์ที่ 4 ของเดือนธันวาคม 2560 คิดเป็นร้อยละ 65.00 ของทุเรียนผลิตแบบก่อนฤดู ทุเรียนในฤดูดอกบานมากที่สุดสัปดาห์ที่ 1 ของเดือนมกราคม 2561 คิดเป็นร้อยละ 37.50 ของทุเรียนที่ในฤดูผลผลิตทุเรียนเก็บเกี่ยวมากที่สุดอยู่ในช่วงสัปดาห์ที่ 3 ของเดือนพฤษภาคม มีปริมาณเฉลี่ย คิดเป็นร้อยละ 27.79 ของปริมาณผลผลิตทั้งหมด โดยแยกเป็นผลผลิตก่อนฤดู คิดเป็นสัดส่วนของผลผลิตก่อนฤดูและในฤดู เท่ากับร้อยละ 0.69 และ 27.10 ของปริมาณผลผลิตทั้งหมด ตามลำดับ ค่า BCR การผลิตทุเรียนในและก่อนฤดูในปีการผลิต 2558/59 เท่ากับ 8.36 และ 7.95 ปีการผลิต 2559/60 เท่ากับ 7.79 และ 7.45 และปีการผลิต 2560/61 เท่ากับ 7.14 และ 8.43 ตามลำดับ ปัญหาด้านภูมิอากาศที่พบมากที่สุดที่เป็นอุปสรรคต่อการผลิต ได้แก่ การเกิดพายุฝนรุนแรง การขาดแคลนน้ำในช่วงพัฒนาของผล ความแปรปรวนของช่วงฤดูกาล การรับมือและปรับตัวของเกษตรกรเพื่อบรรเทาภัยและป้องกันปัญหา ได้แก่ การปลูกพืชเป็นแนวกันลมเสริมในพื้นที่ การสำรองแหล่งน้ำไว้ใช้ในสวน และการวางแผนและปรับแผนการผลิตพืช

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 0 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 30-05-2568

แจ้งไฟล์หาย