คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การจัดการดินและปุ๋ยต่อการเปลี่ยนแปลงคุณภาพดินและการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในระบบการผลิตถั่วเหลืองในสภาพไร่

คำหลัก : ถั่วเหลือง ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน การปล่อยก๊าซ CO2

ผู้วิจัย : วนิดา โนบรรเทา

ผู้ร่วมวิจัย : พรพรรณ สุทธิแย้ม, นภาพร คำนวณทิพย์, สุพรรณณี เป็งคำ และปัทมกร พงวาเรศ

หน่วยงาน : กองวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร และศูนย์วิจัยพืชไร่เชียงใหม่

ปี: 2561

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 1 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การศึกษาทำขึ้นเพื่อหาปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (CO2) จากการจัดการดินและปุ๋ยส้าหรับการผลิตถั่วเหลืองในสภาพไร่ และประเมินการเปลี่ยนแปลงคุณภาพของดิน ทำการศึกษาในปี 2560 - 2561 โดยวางแผนการทดลองแบบ RCB 4 ซ้ำ 5 กรรมวิธี ประกอบด้วย
1) ไม่ใส่ปุ๋ยใดๆ (none)
2) ใช้ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียมคลุกเมล็ด (+ 0-3-6 กก./ไร่ ของ N-P2O5 -K2O) (R+PK)
3) ใช้ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียมคลุกเมล็ด (+ 0-3-6 กก./ไร่ ของ N-P2O5 -K2O) และปุ๋ยอินทรีย์ปรับปรุงดิน (ปุ๋ยหมัก 2 ตัน/ไร่) (C+R+PK)
4) ใช้ปุ๋ยเคมีตามค่าวิเคราะห์ดิน (3-3-6 กก./ไร่ ของ N-P2O5- K2O) ร่วมกับปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียม (R+NPK)
5) ใช้ปุ๋ยเคมีตามค่าวิเคราะห์ดิน (3-3-6 กก./ไร่ ของ N-P2O5- K2O) ร่วมกับปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียม และปุ๋ยอินทรีย์ปรับปรุงดิน (ปุ๋ยหมัก 2 ตัน/ไร่) (C+R+NPK)
          ขนาดแปลงทดลองย่อย 3x5 ม. พื้นที่เก็บเกี่ยว 2x4 ตารางเมตร ดำเนินการที่ศูนย์วิจัยพืชไร่เชียงใหม่ ใช้ถั่วเหลืองพันธุ์เชียงใหม่60 ระยะปลูก 50x20 ซม. ดูแลรักษาตามกรรมวิธี ทำการเก็บก๊าซ CO2 เหนือผิวดินในแปลงปลูกทุก 2 สัปดาห์ (ทุกกรรมวิธี ทุกซ้ำ และจากที่ว่างข้างแปลง) ด้วยสารละลาย NaOH 1 N ขวดละ 20 ml แล้วไตเตรทด้วย HCl 1 N พร้อมเก็บตัวอย่างดินที่ความลึก 20 50 และ 75 ซม. เพื่อหาความชื้น และบันทึกข้อมูล (1) สภาพภูมิอากาศระหว่างการทดลอง คุณสมบัติทางเคมี และฟิสิกส์ของดิน (2) ปริมาณการปล่อยก๊าซ CO2 จากดินในแปลงปลูก ทุก 2 สัปดาห์ พร้อมความชื้นดิน และอุณหภูมิดิน (3) ปริมาณอินทรีย์คาร์บอนในดินที่ระดับ (4) ความสูงต้นถั่วเหลือง (5) น้ำหนักสดของต้น ใบ และฝักถั่วเหลือง (6) น้ำหนักสดและน้ำหนักแห้งของตัวอย่างสุ่มแยกเป็นส่วนของต้น ใบ เมล็ด และเปลือกฝัก (7) ปริมาณคาร์บอนในส่วนต่างๆ ของถั่วเหลือง (8) ผลผลิตถั่วเหลือง ผลการทดลอง 2 ปี สรุปได้ว่า การผลิตถั่วเหลืองในฤดูแล้ง (หรือหลังการทำนา) และในปลายฤดูฝน สภาพไร่ใช้น้ำฝน มีการปล่อยก๊าซ CO2 ตลอดฤดูปลูกใกล้เคียงกัน คือ 69.6 - 80.3 กิโลกรัมคาร์บอน/ไร่ ในฤดูแล้ง และ 67.8 - 81.3 กิโลกรัมคาร์บอน/ไร่ ในปลายฝน (กรณีปลูกในแปลงเดียวกัน) ส่วนการปล่อยก๊าซ CO2 ในพื้นที่ว่างฤดูแล้ง (42 กิโลกรัมคาร์บอน/ไร่) มีน้อยกว่าในช่วงปลายฝน (168 กิโลกรัมคาร์บอน/ไร่) และการใช้ปุ๋ยหมัก 2 ตัน/ไร่ ปรับปรุงดินก่อนปลูกร่วมกับการใช้ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียมคลุกเมล็ดและปุ๋ย P และ K (3 และ 6 กก./ไร่ของ P2O5 และ K2O) หรือร่วมกับปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน (3-3-6 กก./ไร่ของ N-P2O5- K2O) ให้ค่า C-balance สูงกว่าไม่ใช้ปุ๋ยหมัก และทำให้เก็บกักคาร์บอนไว้ในดินได้มากขึ้น 74 - 106 กิโลกรัมคาร์บอน/ไร่ ในฤดูแล้ง และ 35 กิโลกรัมคาร์บอน/ไร่ ในปลายฤดูฝน แม้ว่าผลผลิตถั่วเหลืองจะไม่แตกต่างกันในทุกกรรมวิธี (ฤดูแล้งเฉลี่ย 367.9 กก./ไร่ปลายฝนเฉลี่ย 391.2 กก./ไร่)

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 2 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 30-05-2568

แจ้งไฟล์หาย