คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

เทคโนโลยีการจัดการธาตุอาหารและการจัดการศัตรูพืชในการผลิตพืชผักอินทรีย์จังหวัดนครพนม

คำหลัก :

ผู้วิจัย : นิยม ไข่มุกข์

ผู้ร่วมวิจัย : ชำนาญ กสิบาล, ปัญจพล สิริสุวรรณมา, มะนิต สารุณา

หน่วยงาน : ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรนครพนม

ปี: 2560

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 5 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          สินค้าหรือผลิตภัณฑ์อินทรีย์เป็นที่ต้องการของผู้บริโภคมากขึ้นแต่การผลิตยังมีพื้นที่จำกัด เนื่องจากในระบบการผลิตแบบอินทรีย์ไม่มีการใช้สารเคมีและปุ๋ยเคมีสังเคราะห์ การควบคุมศัตรูพืชและการปรับปรุงบำรุงดินหรือให้ธาตุอาหารที่ไม่เหมาะสม ทำให้พืชมีความเสี่ยงต่อการคุกคามจากศัตรูพืชและการให้ผลผลิตต่ำทั้งปริมาณและคุณภาพ จึงนำวิธีการจัดการศัตรูพืชและการปรับปรุงบำรุงดินตามคำแนะนำทางวิชาการและเป็นไปตามมาตรฐานเกษตรอินทรีย์มาทดสอบในแปลงเกษตรกรที่ประสบปัญหาดังกล่าว ในปี 2559 - 2560 จำนวนปลงทดสอบ 5 แปลง ในพื้นที่ อำเภอเมื่อง อำเภอปลาปาก และอำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม โดยเลือกพืช 3 ชนิด ได้แก่ กวางตุ้ง หอมแบ่ง และผักกาดหอม ซึ่งกวางตุ้งมักการเข้าทำลายของแมลงศัตรูหลายชนิด หอมแบ่งมักพบการระบาดของหนอนหลอดหอม เพลี้ยไฟ โรคใบไหม้ และโรคตายกอหรือโรคเหี่ยว และผักกาดหอมที่มักพบโรคกล้าเน่า ซึ่งผลการสำรวจโรคแมลงศัตรูในแปลงผักของเกษตรกรที่ร่วมโครงการในช่วงเดือนธันวาคม 2558 ถึงช่วงต้นเดือนกุมภาพันธุ์ 2559 พบการระบาดรุนแรงของด้วงหมัดผัก หนอนเจาะยอดกะหล่ำ ทำให้กวางตุ้งระยะกล้า ผักคะน้าและกะหล่ำดอกในระยะหลังย้ายกล้าได้รับความเสียหายทั้งหมด ส่วนกะหล่ำปลี ผักกาดขาวปลี พบการเข้าทำลายของด้วงหมัดผักหนอนกกระทู้ผัก และหนอนใยผักและทำให้ผลผลิตเสียหายสามารถเก็บผลผลิตได้เพียงบางส่วน จึงนำมาวางแผนทดสอบ โดยใช้แผนการทดลองแบบ RCB 2 ซ้ำ 2 กรรมวิธี คือ วิธีทดสอบ และวิธีเกษตรกร โดยวิธีทดสอบเป็นป้องกันกำจัดแมลงโดยใช้ไส้เดือนฝอยกำจัดแมลงและราไตรโคเดอร์มาควบคุมโรคพืช ปรับปรุงบำรุงดินด้วยการใส่ปุ๋ยหมักตามค่าวิเคราะห์ดินและปุ๋ย ในอัตรา 2.8 กิโลกรัม/ตารางเมตร วิธีเกษตรกรใช้น้ำหมักพืชสมุนไพรในการจัดการศัตรูพืชและปรับปรุงบำรุงดินด้วยปุ๋ยคอกอัตรา 1 - 2 กิโลกรัม/ตารางเมตร ผลการทดลองพบว่า วิธีทดสอบให้ผลผลิตผักกวางตุ้ง หอมแบ่ง และผักกาดหอม มากว่าวิธีเกษตรกรอยู่ระหว่าง 152 - 598, 24 - 77 และ 223 - 332 กิโลกรัม/ไร่ ในปี 2559 และปี 2560 ให้ผลผลิตมากกว่าวิธีเกษตรอยู่ระหว่าง 76 - 487, 73 - 266 และ 61 - 652 กิโลกรัม/ไร่ ตามลำดับ ต้นทุนการผลิตวิธีทดสอบมากกว่าวิธีเกษตรอยู่ระหว่าง 1,650 - 2694 บาท/ไร่ แต่เมื่อพิจารณารายได้พบว่าวิธีทดสอบมากกว่าวิธีเกษตรกร 2,707 - 8,405 บาท/ไร่ และผลตอบแทนวิธีทดสอบมากกว่าวิธีเกษตรกรอยู่ระหว่าง 1,056 - 5,834 บาท/ไร่ สำหรับสัดส่วนรายได้ต่อการลงทุน (BCR) พบว่ากวางตุ้งวิธีทดสอบและวิธีเกษตรกรให้ค่า BCR ใกล้เคียงกัน คือ อยู่ระหว่าง 2.1 - 6.3 ในขณะที่ผักกาดหอมวิธีเกษตรกรให้ค่า BCR อยู่ระหว่าง 4.2 - 8.6 มากกว่าวิธีทดสอบที่ให้ค่า BCR อยู่ระหว่าง 3.9 - 7.6 และหอมแบ่งวิธีทดสอบและวิธีเกษตรกรให้ค่า BCR ใกล้เคียงกัน คือ อยู่ระหว่าง 2.3 - 3.3 และ 2.4 - 3.5
          ผลการทดสอบนี้สามารถนำไปถ่ายทอดให้เกษตรกรที่ปลูกพืชในระบบเกษตรอินทรีย์ได้ ซึ่งการใช้ราไตรโคเดอร์มาช่วยควบคุมโรคและเพิ่มผลผลิตได้ สำหรับไส้เดือนฝอยกำจัดแมลงใช้ได้ผลดีแต่มีข้อจำกัดในการเข้าของเกษตรกรถึงเพราะการผลิตยังอยู่ในวงจำกัด ควรมีการกระจายและเกษตรกรเข้าถึงได้อย่างสะดวกและเพียงพอ

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 2 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 01-07-2568

แจ้งไฟล์หาย