คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

ประสิทธิภาพการใช้ไนโตรเจนในระบบการปลูกพืชที่มีข้าวเป็นพืชหลักโดยการใช้ N 15 เทคนิค

คำหลัก :

ผู้วิจัย : ศรีสุดา ทิพยรักษ์

ผู้ร่วมวิจัย : เนติรัฐ ชุมสุวรรณ

หน่วยงาน : ศูนย์วิจัยพืชไร่ขอนแก่น

ปี: 2559

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 6 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การปลูกถั่วก่อนข้าวดำเนินงานทดลองมาตั้งแต่ปี 2557 ได้ทำการคัดเลือกถั่ว 4 ชนิด คือ ถั่วลิสง ถั่วเขียว ถั่วพุ่ม และถั่วเหลือง เพื่อลดปัญหาการปลูกข้าวที่มักไม่ประสบผลผลิตจากสภาพฟ้า ฝน และอากาศ ทำให้ไม่สามารถเก็บผลผลิตได้ ในปี 2559 ได้นำถั่วเขียวและถั่วพุ่มที่เหมาะสมสำหรับปลูกก่อนข้าวได้ เพราะมีอายุสั้น ทำให้สามารถปลูกข้าวได้ทันในเดือนสิงหาคม โดยเป็นการปลูกข้าวไร่พันธุ์หอมสกลนคร ในดินที่เป็นกรดจัดมาก อินทรียวัตถุต่ำ ปริมาณฟอสฟอรัสมากเกินพอ และโพแทสเซียม แคลเซียม และแมกนีเซียม เพียงพอสำหรับความต้องการของถั่วและข้าว เมื่อเข้าฤดูฝน ได้ทำการปลูกถั่ว แต่ฝนตกทิ้งช่วงบ่อยครั้ง อุณหภูมิอากาศสูง การให้น้ำเสริม ซึ่งต้องให้ในเดือนแรกของการปลูก ก่อนปริมาณน้ำฝนพอเพียง จึงต้องปรับเปลี่ยนจากไม่ให้น้ำ เป็นให้พอสำหรับการอยู่รอด คือ 53 ลบ.ม. และให้แบบพอเพียง คือ 71 ลบ.ม./ไร่ ซึ่งการให้น้ำถึงแม้ว่าไม่ทำให้ผลผลิตของถั่วแตกต่างกันทางสถิติ เนื่องจากการทดลองมีความแปรปรวนสูง แต่การให้น้ำพอเพียงให้ผลผลิตฝักแห้งเฉลี่ยของถั่ว 140 กก./ไร่ แต่การให้แค่พอรอดชีวิตให้ผลผลิต 95 กก./ไร่ แต่น้ำหนักเมล็ดของถั่วทั้งสองต่ำมาก 22 และ 55 กก./ไร่ ตามลำดับ โดยมีเศษซากไถกลบลงแปลง 294 และ 863 กก./ไร่ ในขณะที่แปลงที่ปล่อยให้วัชพืชงอก ให้น้ำหนักเศษซากประมาณ 6 ตันต่อไร่ ซึ่งส่งผลถึงผลผลิตข้าวที่การใส่ปุ๋ยเคมีเต็มอัตราให้ผลผลิตเมล็ดข้าวต่ำสุด 160 กก./ไร่ และทำให้มีเมล็ดลึบสูงสุดถึง 17% แต่น้ำหนักแห้งฟางข้าวยังสูงกว่าการปลูกตามถั่วเขียว การปลูกข้าวตามถั่วพุ่มให้น้ำหนักข้าวสูงสุด คือ 255 กิโลกรัมต่อไร่ แต่มีน้ำหนักเมล็ดลีบสูงถึง 16% และน้ำหนักฟางข้าวสูงสุด คือ 795 กก./ไร่ ซึ่งนอกจากเห็นศักยภาพของเศษซากถั่วที่สามารถเพิ่มผลผลิตข้าวแล้ว ยังเห็นการใช้เศษซากถั่วที่สามารถลดการใช้ปุ๋ยเคมีลงได้ด้วย
          ระบบถั่ว-ข้าวถึงแม้ผลผลิตถั่วยังคงต่ำ เนื่องจากดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ำมาก และสัดส่วนธาตุอาหารในดินไม่สมดุลกัน การใช้เศษซากถั่วและข้าวเพิ่มลงในดินทุกปี มีโอกาสทำให้ความอุดมสมบูรณ์ของดินเพิ่มขึ้น แต่การปลูกถั่วต้นฝน ทำให้ฝักเน่าเมื่อเก็บเกี่ยว จึงควรมีการปรับทั้งการปลูกและพันธุ์ถั่วให้เหมาะสม
          ผลการทดลองยังไม่สมบูรณ์ ยังรอผลการวิเคราะห์พืชและดิน เพิ่มเติม

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 3 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 31-07-2568

แจ้งไฟล์หาย