คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

ผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อการระบาดของชนิดและปริมาณวัชพืชในแหล่งปลูกถั่วเหลืองภาคเหนือตอนบน

คำหลัก : การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ วัชพืช ถั่วเหลือง

ผู้วิจัย : โสพิศ ใจปาละ

ผู้ร่วมวิจัย : พรพรรณ สุทธิแย้ม, จงรักษ์ พันธ์ไชยศรี

หน่วยงาน : ศูนย์วิจัยพืชไร่เชียงใหม่

ปี: 2559

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 3 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การศึกษาผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อการระบาดของชนิดและปริมาณวัชพืชในแหล่งปลูกถั่วเหลืองภาคเหนือตอนบน ดำเนินการสำรวจวัชพืชในแปลงถั่วเหลืองทั้งฤดูฝนและฤดูแล้ง ในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน แพร่ และน่าน จำนวน 15 แปลง/ฤดู ระหว่างเดือนตุลาคม พ.ศ. 2557 ถึงเดือนกันยายน พ.ศ. 2559 พบว่าวัชพืชที่มีการกระจายตัวอย่างกว้างขวางและสามารถปรับตัวเข้ากับสภาพการปลูกถั่วเหลืองในทุกระบบและทุกจังหวัด รวมทั้งมีปริมาณมาก ได้แก่ หญ้านกสีชมพู Echinochloa colonum (L.) Link หญ้าตีนกา Eleusine indica (L.) Gaertn. หญ้าตีนนก Digitaria sanguinalis (L.) Scop หญ้าแพรก Cynodon dactylon (L.) Pers. สาบแร้งสาบกา Ageratum conyzoides L. กระดุมใบใหญ่ Borreria latifolia (Aubl.) K. Sch. ลิ้นงู Hedyotis corymbosa (L.) Lam และแห้วหมู Cyperus rotundus L. ซึ่งเมื่อจำแนกประเภทของวัชพืชพบว่าส่วนใหญ่ในฤดูแล้งมีจำนวนวัชพืชใบแคบมากกว่าชนิดอื่น ส่วนในฤดูฝนมีจำนวนวัชพืชใบกว้างมากกว่า ยกเว้นจังหวัดน่านและจังหวัดแพร่ที่มีจำนวนวัชพืชกกมากกว่าชนิดอื่นในฤดูแล้งและฤดูฝน ตามลำดับ เมื่อวิเคราะห์สภาพภูมิอากาศตลอดฤดูปลูกถั่วเหลืองพบว่าในปี 2559 มีอุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ยตลอดฤดูปลูกทั้งในฤดูแล้งและฤดูฝนสูงกว่าปี 2557 ซึ่งในสภาวะเช่นนี้จะมีผลต่อการเจริญเติบโตของวัชพืช โดยเฉพาะวัชพืช C4 ที่สามารถเจริญเติบโตได้ดีกว่าวัชพืช C3 และถั่วเหลืองเมื่ออุณหภูมิสูงขึ้น ทั้งนี้พบว่าในฤดูแล้งมีปริมาณวัชพืช C4 มากกว่าวัชพืช C3 สำหรับฤดูฝนมีปริมาณวัชพืช C3 มากกว่า ยกเว้นจังหวัดแพร่ที่มีวัชพืช C4 มากกว่าวัชพืช C3 ทั้งนี้อาจเนื่องมาจากเป็นการปลูกปลายฝน และปลูกตามหลังข้าวโพด ซึ่งมีการไถเตรียมดินหลายครั้ง จึงเป็นการช่วยเพิ่มปริมาณวัชพืช C4 ประเภทกกมากขึ้น จากการสำรวจครั้งนี้พบว่าการเพิ่มขึ้นของปริมาณวัชพืชยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องหลายประการ เช่น การเตรียมดิน การจัดการวัชพืช การกระจายตัวของน้ำฝน ฯลฯ ซึ่งข้อมูลที่ได้ยังเป็นข้อมูลเบื้องต้น ดังนั้นจึงควรทำการศึกษาเรื่องนี้ในระยะยาวอย่างต่อเนื่องต่อไป

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 0 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 22-08-2568

แจ้งไฟล์หาย