คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การปรับปรุงพันธุ์: การสร้างความแปรปรวนในสายพันธุ์ผลผลิตสูง

คำหลัก : ปรับปรุงพันธุ์ การสร้างความแปรปรวน ผลผลิตสูง

ผู้วิจัย : อ้อยทิน ผลพานิช

ผู้ร่วมวิจัย : รัชนี โสภา

หน่วยงาน :

ปี: 2558

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 8 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การสร้างความแปรปรวนในสายพันธุ์ถั่วเหลืองเพื่อผลผลิตสูง ดำเนินการทดลองใน 2 ขั้นตอน ได้แก่ 1) การผสมพันธุ์และคัดเลือกพันธุ์ถั่วเหลืองตำมวัตถุประสงค์ของการปรับปรุงพันธุ์ ดำเนินการ ณ แปลงทดลองศูนย์วิจัยพืชไร่เชียงใหม่ ในปี 2554 - 2557 โดยผสมพันธุ์ในฤดูฝน และปลูกคัดเลือกลูกผสมชั่วต่างๆ จากชุดการผสมพันธุ์ ปี 2550 - 2553 และชุดการผสมพันธุ์ ปี 2554 - 2557 ทั้งในฤดูแล้งและฤดูฝน และ 2) การเปรียบเทียบเบื้องต้นพันธุ์ถั่วเหลืองเพื่อผลผลิตสูง โดยปลูกเปรียบเทียบถั่วเหลืองสายพันธุ์ก้าวหน้าที่คัดได้จากขั้นตอนที่ 1 ในฤดูแล้งและฤดูฝนปี 2558 วางแผนการทดลองแบบ RCB จำนวน 2 ซ้ำ 26 กรรมวิธี ประกอบด้วยถั่วเหลืองสายพันธุ์ก้าวหน้า 24 สายพันธุ์ พันธุ์เชียงใหม่60 และเชียงใหม่6 ผลการทดลองพบว่า ในปี 2554 ผสมข้ามพันธุ์ได้ 25 คู่ จำนวน 385 ฝัก รวม 782 เมล็ด คัดเลือกลูกผสมชั่วต่างๆ ได้ลูกผสมชั่วที่ 6 จำนวน 91 สายพันธุ์ ปี 2555 ผสมข้ามพันธุ์ได้ 56 คู่ จำนวน 326 ฝัก รวม 590 เมล็ด คัดเลือกลูกผสมชั่วต่างๆ ได้ลูกผสมชั่วที่ 4 จำนวน 30 สายพันธุ์ ปี 2556 ผสมข้ามพันธุ์ได้ 48 คู่ จำนวน 312 ฝัก รวม 582 เมล็ด คัดเลือกลูกผสมชั่วต่างๆ ได้ลูกผสมชั่วที่ 2 จำนวน 271 สายพันธุ์ และปี 2557 ผสมข้ามพันธุ์ได้ 27 คู่ จำนวน 281 ฝัก รวม 497 เมล็ด สำหรับการคัดเลือกพันธุ์ พบว่า ลูกผสมชั่วที่ 8 จากชุดผสมพันธุ์ ปี 2550 คัดเลือกสายพันธุ์ดีได้ 76 สายพันธุ์ นำเข้าเปรียบเทียบเบื้องต้นในปี 2556 ลูกผสมชั่วที่ 8 - 12 จากชุดผสมพันธุ์ ปี 2550 - 2552 คัดเลือกได้ 32 สายพันธุ์ นำเข้าเปรียบเทียบเบื้องต้นใน ปี 2558 และลูกผสมชั่วที่ 8 จากชุดผสมพันธุ์ ปี 2553 คัดเลือกได้ 50 สายพันธุ์สำหรับการเปรียบเทียบเบื้องต้น ในฤดูแล้งพบว่า ผลผลิตของถั่วเหลืองทั้ง 26 สายพันธุ์/พันธุ์ อยู่ระหว่าง 290 - 447 กิโลกรัมต่อไร่ พบสายพันธุ์ถั่วเหลืองที่ให้ผลผลิตสูงกว่าพันธุ์มาตรฐานเชียงใหม่ 6 ที่จำนวน 21 สายพันธุ์ และสูงกว่าพันธุ์เชียงใหม่60 จำนวน 11 สายพันธุ์ โดยถั่วเหลืองที่ให้ผลผลิตสูงส่วนใหญ่มีขนาดเมล็ดใหญ่กว่าหรือใกล้เคียงพันธุ์มาตรฐาน และมีอายุออกดอกไม่แตกต่างกันมากนัก ในฤดูฝน พบพันธุ์ถั่วเหลืองส่วนใหญ่ให้ผลผลิตสูงกว่าพันธุ์มาตรฐานเชียงใหม่ 6 และพันธุ์เชียงใหม่60 เช่นเดียวกัน เมื่อนำผลผลิตและองค์ประกอบผลผลิตทั้งสองฤดูมาวิเคราะห์รวม พบสายพันธุ์ถั่วเหลืองส่วนใหญ่ให้ผลผลิตสูงกว่าพันธุ์มาตรฐานเชียงใหม่6 และพันธุ์เชียงใหม่60 จึงคัดเลือกสายพันธุ์ถั่วเหลืองมีลักษณะการเกษตรและองค์ประกอบผลผลิตที่ดีจำนวนประมาณ 12 สายพันธุ์ ได้แก่ สายพันธุ์ CM0705-3 CM0801-22 CM0801-23 CM0803-11 CM0804-2 CM0805-2 CM0807-14 CM0808-5 CM0809-3 CM0821-3 CM0901-3-3 CM0908-1 เพื่อนำเข้าเปรียบเทียบมาตรฐานร่วมกับพันธุ์เชียงใหม่60 เชียงใหม่6 ในปี 2559 ต่อไป

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 3 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 01-10-2568

แจ้งไฟล์หาย