คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

การรวบรวมพันธุ์สบู่ดำ

คำหลัก : สบู่ดำ การรวบรวมพันธุ์ phorbol esters

ผู้วิจัย : อุดมวิทย์ ไวทยการ

ผู้ร่วมวิจัย : เสาวรี บำรุง,อนุวัฒน์ จันทรสุวรรณ,นันทวัน มีศรี,สุรีรัตน์ ทองคำ

หน่วยงาน : สถาบันวิจัยพืชไร่และพืชทดแทนพลังงาน ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรนครราชสีมา ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรสุพรรณบุรี

ปี: 2558

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 9 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          การรวบรวมพันธุ์สบู่ดำเพื่อให้ได้สายพันธุ์สบู่ดำที่ให้ผลผลิตสูง และมีปริมาณสารพิษ phorbol esters น้อย ดำเนินการทดลองที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรนครราชสีมา และศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรสุพรรณบุรี ระหว่างเดือนตุลาคม 2553 ถึงเดือนกันยายน 2558 ผลการทดลองพบว่า ที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรนครราชสีมา สำรวจ รวบรวมพันธุ์สบู่ดำ ในปี 2553 – 2554 ได้สบู่ดำ จำนวน 44 สายพันธุ์ เป็นสายพันธุ์ที่ได้จากศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยฮ่องไคร้อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จ.เชียงใหม่ 19 สายพันธุ์ ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรนครราชสีมา 20 สายพันธุ์ และศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรสุพรรณบุรี 5 สายพันธุ์ ศึกษาลักษณะสัณฐานวิทยาและลักษณะทางการเกษตรของสบู่ดำสายพันธุ์ต่างๆ ตั้งแต่ปี 2554 –2555 พบว่า สบู่ดำทั้ง 44 สายพันธุ์ มีลักษณะสัณฐานวิทยาคลำยคลึงกัน ได้แก่ สีลำต้นสีใบ รูปร่างใบ สีก้านใบ สีผล สีเมล็ด และรูปร่างเมล็ด ส่วนรูปร่างผลในสายพันธุ์K 1, K 4 และ K 5 เป็นรูปไข่กลับต่างจากสายพันธุ์อื่นที่รูปร่างค่อนข้างกลม สำหรับลักษณะทางการเกษตร พบว่า สบู่ดำสายพันธุ์ที่ให้ผลผลิตรวม 4 ปี สูงที่สุด คือ สายพันธุ์ลาว ให้ผลผลิต 663.68 กก./ไร่ มีน้ำหนัก 100 เมล็ด 65.66 กรัม รองลงมา คือ สายพันธุ์อินเดีย ดอยสะเก็ด1 C1 และ Check1 ให้ผลผลิต 575.34, 533.73, 519.26 และ 518.30 กก./ไร่ ตามลำดับ มีน้ำหนัก 100 เมล็ด 67.34, 64.07, 62.47 และ 56.16 กรัม ตามลำดับ ที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรสุพรรณบุรีใน ปี 2554 - 2556 คัดเลือกพันธุ์สบู่ดำที่มีปริมาณสารพิษ phorbol esters น้อย ที่นำเข้าจากประเทศเม็กซิโก โดยคัดเลือกพันธุ์สบู่ดำที่มีปริมาณสารพิษ phorbol esters น้อย ระหว่าง 0.02 - 0.08 มก./ก. ได้สบู่ดำ จำนวน 44 สายพันธุ์ นำมาปลูกที่ศูนย์วิจัยและ
พัฒนาการเกษตรสุพรรณบุรี วันที่ 10 พฤษภาคม 2554 ผลการดำเนินงานพบว่า สบู่ดำทุกสายพันธุ์ มีลำต้นสีเขียว ใบสีเขียว ก้านใบสีเขียว เมล็ดสีดำ เมล็ดมีรูปไข่ สบู่ดำสายพันธุ์ที่มีปริมาณสารพิษ phorbol esters น้อย และให้ผลผลิตสูง มี 7 สายพันธุ์ คือ สายพันธุ์W5 มีปริมาณสารพิษ phorbol esters 0.01 mg/g ให้ผลผลิตรวม 2 ปี 168.50 กก./ไร่ รองลงมา คือ สายพันธุ์ J14, H10, J15, J18, J45 และ J17 มีปริมาณสารพิษ phorbol esters 0.01, 0.02, 0.03, 0.05, 0.05 และ 0.05 mg/g ตามลำดับ ให้ผลผลิตรวม 2 ปี 128.34, 163.31, 128.74, 148.56, 148.35 และ 121.47 กก./ไร่ ตามลำดับ สบู่ดำที่มีปริมาณสารพิษ phorbol esters น้อยนี้ สามารถนำมาเป็นอาหารสัตว์ได้

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 3 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 08-10-2568

แจ้งไฟล์หาย