คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

ชุดเทคโนโลยีการผลิตฝ้ายอินทรีย์

คำหลัก : ฝ้ายอินทรีย์ ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยพืชสด น้ำหมักชีวภาพ

ผู้วิจัย : พรพรรณ สุทธิแย้ม

ผู้ร่วมวิจัย : ปริญญา สีบุญเรือง,นภาพร คำนวณทิพย์,สุพรรณณี เป็งคำ

หน่วยงาน : ศูนย์วิจัยพืชไร่เชียงใหม่ ศูนย์วิจัยพืชไร่นครสวรรค์

ปี: 2558

ประเภทผลงาน: ผลงานวิจัยเรื่องเต็ม

จำนวนผู้อ่าน: 8 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          เพื่อลดการใช้สารเคมีสร้างผลผลิตและสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยจากสารเคมีปนเปื้อนในการผลิตฝ้าย จึงทำการศึกษาการใช้ชุดเทคโนโลยีการผลิตฝ้ายอินทรีย์ตามมาตรฐานสากล ซึ่งประกอบด้วยการปรับปรุงดินด้วยปุ๋ยอินทรีย์ การใช้น้ำหมักชีวภาพต่างๆ ในการให้ฮอร์โมนพืช และป้องกันศัตรูพืช โดยวางแผนการทดลองแบบ Split plot design 4 ซ้ำ โดย Main plot เป็นวิธีการปรับปรุงดิน 4 วิธี คือ 1) ปอเทือง (ไถกลบอายุ 2 เดือน) ก่อนปลูกฝ้าย 2) ปอเทือง (ไถกลบอายุ 2 เดือน) ร่วมกับปุ๋ยหมัก 3,000 กก./ไร่ ไถกลบก่อนปลูกฝ้าย 3) ปอเทือง (ไถกลบอายุ 2 เดือน) ร่วมกับปุ๋ยหมักจุลินทรีย์ (โบกาชิ) 200 กก./ไร่ ไถกลบก่อนปลูกฝ้าย และ 4) ปอเทือง (ไถกลบอายุ 2 เดือน) ร่วมกับปุ๋ยหมัก 3,000 กก./ไร่ ไถกลบก่อนปลูกฝ้าย + ปุ๋ยหมักจุลินทรีย์ (โบกาชิ) 200 กก./ไร่ (เมื่อฝ้ายอายุ 1 เดือน) Subplot คือ พันธุ์ฝ้าย 2 พันธุ์ ได้แก่ ตากฟ้า 84-4 (ปุยสีขาว) และตากฟ้า 3 (ตุ่นน้ำตาล) ทุกแปลงไถกลบปอเทือง และปุ๋ยหมักก่อนปลูกฝ้าย 30 วัน ดำเนินการในแปลงที่ปลอดจากการใช้สารเคมี และปุ๋ยเคมีมาแล้ว มากกว่า 4 ปี (มาตรฐานกำหนดให้มีระยะปรับเปลี่ยนอย่างน้อย 1 ปี) ดำเนินการระหว่างปี 2556 - 2558 ที่ศูนย์วิจัยพืชไร่เชียงใหม่ ขนาดแปลงทดลอง 7 x 12 ตารางเมตร พื้นที่เก็บเกี่ยว 42 ตารางเมตร (2 แถวกลางไม่เว้นหัวท้าย) ปลูกตะไคร้หอมระหว่างแปลงฝ้ายเป็นพืชไล่แมลง ใช้ระยะปลูก 1.75 x 0.50 เมตร ถอนแยกเหลือ 1 ต้น/หลุม กำจัดวัชพืชด้วยจอบหรือเครื่องตัดหญ้า 1 - 3 ครั้ง พ่นน้ำหมักจากผลไม้ควบคู่กับน้ำหมักสมุนไพร (อัตราส่วนน้ำหมักต่อน้ำ 1 : 200) ทุกสัปดาห์ ทุกกรรมวิธี ผลการทดลองจากการวิเคราะห์ผลร่วมกัน 3 ปี พบว่าผลผลิตฝ้ายปุยทั้งเมล็ดมีความแตกต่างกันทางสถิติเนื่องจากปีที่ทดลอง วิธีการปรับปรุงดิน พันธุ์ฝ้าย มีปฏิสัมพันธ์กันระหว่างปีและพันธุ์ และระหว่างวิธีปรับปรุงดินและพันธุ์ โดยเฉลี่ยพันธุ์TF84-4 ให้ผลผลิตปุยทั้งเมล็ดสูงสุดในปี 2556 และ 2557 (248.5 - 258.3 กก./ไร่) ส่วนพันธุ์TF3 ให้ผลผลิตสูงในปี 2557 (194.5 กก./ไร่) วิธีปรับปรุงดินที่ให้ผลดีสำหรับฝ้ายพันธุ์TF84-4 คือ การใช้ปอเทืองไถกลบอย่างเดียว (กรรมวิธีที่ 1) การใช้ปอเทืองร่วมกับปุ๋ยหมัก 3 ตัน/ไร่ (กรรมวิธีที่ 2) และการใช้ปอเทืองร่วมกับปุ๋ยหมักและโบกาชิ (กรรมวิธีที่ 4) โดยให้ผลผลิตปุยทั้งเมล็ดสูงสุด 254.2 - 263.5 กก./ไร่ และพันธุ์TF3 การใช้ปอเทืองไถกลบอย่างเดียว การใช้ปอเทืองร่วมกับปุ๋ยหมัก 3 ตัน/ไร่ ให้ผลผลิตปุยทั้งเมล็ดสูงสุด 139.3 - 143.4 กก./ไร่ จำนวนสมอ/ต้น พบว่า แตกต่างกันทางสถิติเนื่องจากปีที่ทดลอง พันธุ์ และมีปฏิสัมพันธ์กันระหว่างปีและพันธุ์ โดยเฉลี่ยพันธุ์TF84-4 ให้จำนวนสมอ/ต้นสูงสุดในปี 2557 และ 2558 (23.9 - 24.8 สมอ/ต้น ตามลำดับ) และพันธุ์TF3 ให้สมอ/ต้นสูงสุดในปี 2557 (43.0 สมอ/ต้น) เฉลี่ยพันธุ์TF3 ให้สมอ/ต้นมากกว่าพันธุ์TF84-4 และสมอมีขนาดเล็กกว่าพันธุ์ TF84-4 ปริมาณน้ำฝนในฤดูปลูกเท่ากับ 934.4 549.6 และ 404.6 มม. ในปี 2556 2557 และ 2558 ตามลำดับ สรุปได้ว่า การปรับปรุงดินโดยใช้ปอเทืองอย่างเดียว ใช้ปอเทืองร่วมกับปุ๋ยหมักเศษถั่วเหลือง 3 ตัน/ไร่ ได้ผลดีในการผลิตฝ้ายอินทรีย์พันธุ์TF84-4 และ TF3 ระยะปลูกฝ้ายที่ใช้ได้ คือ 1.75 x 0.50 ม. ถอนแยกเหลือหลุมละ 1 ต้น พ่นน้ำหมักจากผลไม้ ควบคู่กับน้ำหมักสมุนไพร อัตราส่วนต่อน้ำ 1 : 200 พ่นทุกสัปดาห์ตั้งแต่อายุ 7 - 100 วันหลังงอก และฝ้ายทั้งสองพันธุ์สามารถผลิตในระบบอินทรีย์ได้ ค่า pH ของดินหลังเก็บเกี่ยวในปีที่ 3 ได้รับการปรับปรุงเป็นกลางมากขึ้น จาก 5.9 เป็น 6.8 - 7.1 และอินทรียวัตถุ สูงขึ้นเล็กน้อยหลังจาก 2 ปี

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 4 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 15-10-2568

แจ้งไฟล์หาย