คลังผลงานวิจัย กรมวิชาการเกษตร

รายงานผลงานวิจัยและพัฒนา

วิจัยและพัฒนาพืชเศรษฐกิจเฉพาะพื้นที่ภาคใต้ตอนบน

คำหลัก : จำปาดะ จันทน์เทศ ส้มแขก ส้มโอพันธุ์ทับทิมสยาม กล้วยเล็บมือนาง กระจูด พืชท้องถิ่น การสำรวจ ระยะปลูก การไว้หน่อ วัสดุห่อเครือ ธาตุอาหารพืช การเก็บเกี่ยว เกษตรกรมีส่วนร่วม การเจริญเติบโตพืช การเปรียบเทียบพันธุ์ การตลาด กรดไฮดรอกซี่ซิตริก พื้นที่ภาคใต้ตอนบน

ผู้วิจัย : สุธีรา ถาวรรัตน์

ผู้ร่วมวิจัย : ฐปนีย์ ทองบุญ,ก้องกษิต สุวรรณวิหค,สมคิด ดำน้อย,อุดมพร เสือมาก,สโรชา ถึงสุข,อารมณ์ โรจน์สุจิตร,ไพบูรณ์ เปรียบยิ่ง,จินตนาพร โคตรสมบัติ,ภาวินี คามวุฒิ,อาพร คงอิสโร,อนงค์นาฏ พรหมทสาร,วิริยา ประจิมพันธุ์,ฐิตาภรณ์ ภูมิไชย,ณัฎฐา ดีรักษา,โนรี อิสมาแอ,นาตยา ดำอำไพ,วันเพ็ญ พฤกษ์วิวัฒน์,ศรีวิลาส ประเสริฐ,พงษ์มานิต ไทยแท้,สมชาย ทองเนื้อห้า,ว่าที่ รต. จตุรภัทร รัตนวิสาลนนท์,โกศล มณีรัตน์,สุรกิตติ ศรีกุล,ธีรชาต วิชิตชลชัย,วราวุธ ชูธรรมธัช,วิรัตน์ ธรรมบำรุง

หน่วยงาน :

ปี: 2558

ประเภทผลงาน: --------

จำนวนผู้อ่าน: 160 ครั้ง

บทคัดย่อ (Abstract)

          จำปาดะเป็นพืชป่าที่ขึ้นกระจายในท้องถิ่นภาคใต้มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Artocarpus integer (Thunb.) Merr. วงศ์ Moraceae เป็นไม้ยืนต้นลักษณะคล้ายขนุน ลาต้นสีน้าตาลและมักมีจุดสีขาวตลอดทั้งต้น ใบและผลของจาปาดะคล้ายขนุนเช่นกัน ใบจะมีปุยขนสั้นๆ หากจับดูจะรู้สึกระคายมือ ส่วนลักษณะผลนั้นรูปทรงยาวบ้างสั้นบ้างขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ สีผิวเปลือกเมื่อแก่ใกล้จะสุกมีสีเหลืองอมส้ม ลักษณะของสียวงมีหลายสีด้วยกัน เช่น สีเหลืองทอง เหลืองอ่อน เหลืองอมส้ม ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ ส่วนรสชาติหวานหอม และหวานแหลม สภาพการทาสวนมักจะปลูกผสมร่วมกับไม้ผลชนิดอื่นๆ และเป็นสวนที่เก่าแก่ปลูกมาตั้งแต่ดั้งเดิม มีพันธุ์หลากหลายเนื่องจากปลูกโดยใช้เมล็ด
          ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรระนอง จึงได้ทาการสารวจและศึกษาแหล่งปลูกและสายต้นพันธุ์ดีจากสวนเกษตรกร จากแหล่งปลูกต่างๆ ในภาคใต้ตอนบน ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2553 - 2556 ทาการบันทึกประวัติพันธุ์ จานวน 140 สายต้น (Clone) พบว่า มีจาปาดะที่ผ่านการคัดเลือกจานวน 10 สายต้น (Clone) จากพื้นที่จังหวัดระนอง พังงา และนครศรีธรรมราช ที่มีคุณลักษณะที่ดีเป็นที่ต้องการของตลาด โดยนาสายต้นเหล่านี้ปลูกทดสอบเพื่อศึกษาการเจริญเติบโต การให้ผลผลิต และคุณภาพของผลผลิต จากการปลูกทดสอบการเจริญเติบโต พบว่า มีความแตกต่างกันในแต่ละสายต้น โดยสายต้น รน.10 มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางลาต้นมากที่สุดคือ 1.80 เซนติเมตร รองลงมาคือสายต้น รน.8 มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางลาต้น 1.09 เซนติเมตร และสายต้น รน.2 มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางลาต้นน้อยที่สุดคือ 0.75 เซนติเมตร ความสูงพบว่า สายต้น รน.10 มีความสูงมากที่สุดคือ 95.60 เซนติเมตร รองลงมาคือสายต้น รน.8 มีความสูง 81.18 เซนติเมตร และสายต้น รน. 9 มีความสูงน้อยที่สุดคือ 34.78 เซนติเมตร
          การศึกษาสภาพการผลิตจาปาดะในเขตพื้นที่ภาคใต้ตอนบนนี้เป็นการวิจัยเชิงสารวจ โดยวิธีการสุ่มแหล่งปลูกแบบบังเอิญ (Accidental Sampling) ใช้แบบสัมภาษณ์เก็บรวบรวมข้อมูลประกอบด้วย 3 ส่วน ได้แก่ ส่วนที่ 1 ข้อมูลทั่วไปของเกษตรกร ส่วนที่ 2 ข้อมูลสภาพการผลิต และส่วนที่ 3 ข้อมูลสภาพการตลาด เก็บรวบรวมข้อมูลในเขตจังหวัดพังงา ระนอง และนครศรีธรรมราช ได้เกษตรกรตัวอย่างทั้งหมด 106 ราย จากการศึกษาพบว่า เกษตรกรส่วนใหญ่ที่ผลิตจาปาดะอายุมากกว่า 60 ร้อยละ 50.94 ประกอบอาชีพเกษตรกรร้อยละ 66.40 การศึกษาของเกษตรกรส่วนใหญ่อยู่ในระดับประถมศึกษาร้อยละ 82.08 เกษตรกรมีรายได้จากการทาการเกษตรพืชจาปาดะ 30,001-40,000 บาทต่อปี สภาพพื้นที่เป็นที่ราบร้อยละ 89.62 ลักษณะเนื้อดินเป็นดินร่วนร้อยละ 72.64 แหล่งน้าที่ใช้จะอาศัยแหล่งน้าธรรมชาติร้อยละ 83.02 ต้นจาปาดะส่วนใหญ่อายุ 11-20 ปี ร้อยละ 50.00 แหล่งพันธุ์ที่นามาปลูกส่วนใหญ่ไม่ทราบแน่ชัดร้อยละ 56.60 การปลูกจาปาดะจะปลูกเป็นพืชผสมผสาน คิดเป็นร้อยละ 69.81 ใส่ปุ๋ย 2 ครั้งต่อปีร้อยละ 54.72 ไม่มีการตัดแต่งทรงพุ่มร้อยละ 79.25 มีข้อพิจารณาในการเก็บเกี่ยวส่วนใหญ่สังเกตจากผลสุกถึงจะเก็บเกี่ยวได้ร้อยละ 85.85 มีการห่อผลผลิตด้วยถุงดามากที่สุดร้อยละ 56.60 การเก็บเกี่ยวเก็บเกี่ยวเองร้อยละ 85.85 การกาจัดวัชพืชส่วนใหญ่จะใช้มีดในการกาจัดวัชพืชร้อยละ 66.98 รูปแบบการจาหน่ายผลผลิตส่วนใหญ่จะอาศัยพ่อค้าคนกลางในการจาหน่ายร้อยละ 59.43 ส่วนใหญ่จะไม่มีการแปรรูปผลิตภัณฑ์ร้อยละ 97.17 เกษตรกรในจังหวัดพังงา จานวน 3 ราย มีรายได้จากการจาหน่ายผลผลิตจาปาดะแบบผลสดเฉลี่ย 883 บาทต่อต้น ต้นทุนในการผลิตเฉลี่ย 238 บาทต่อต้น ทาให้ได้ผลตอบแทนเฉลี่ย 645 บาทต่อต้น ส่วนอัตราผลตอบแทนต่อการลงทุน 3.71 จังหวัดนครศรีธรรมราช เกษตรกรจานวน 2 ราย มีรายได้จากการจาหน่ายผลผลิตจาปาดะแบบผลสดเฉลี่ย 1,750 บาทต่อต้น ต้นทุนในการผลิตเฉลี่ย 493 บาทต่อต้น ทาให้ได้ผลตอบแทนเฉลี่ย 1,257 บาทต่อต้น ส่วนอัตราผลตอบแทนต่อการลงทุน 3.55 และจังหวัดระนอง เกษตรกรจานวน 3 ราย มีรายได้จากการจาหน่ายผลผลิตจาปาดะแบบผลสดเฉลี่ย 1,737 บาทต่อต้น ต้นทุนในการผลิตเฉลี่ย 526 บาทต่อต้น ทาให้ได้ผลตอบแทนเฉลี่ย 1,201 บาทต่อต้น ส่วนอัตราผลตอบแทนต่อการลงทุน 3.30

URL Reference :

(ดาวน์โหลด: 61 ครั้ง)

ปรับปรุงข้อมูลเมื่อวันที่ 16-08-2563

แจ้งไฟล์หาย